Иқтисодиётнинг реал сектори / реальный сектор экономики
ИқТИСОДИЁТНИНг РЕАЛ СЕКТОРИ / РЕАЛЬНЫЙ СЕКТОР ЭКОНОмИКИ
Download 214.76 Kb. Pdf ko'rish
|
davlat-byudzheti-izhrosi-va-aznachilik-tizimi-ayrim-muammo-va-echimlar (1)
- Bu sahifa navigatsiya:
- бюджет ижроси
ИқТИСОДИЁТНИНг РЕАЛ СЕКТОРИ / РЕАЛЬНЫЙ СЕКТОР ЭКОНОмИКИ
ИқТИСОДИЁТНИНг РЕАЛ СЕКТОРИ / РЕАЛЬНЫЙ СЕКТОР ЭКОНОмИКИ ДАвЛАТ бЮДжЕТИ вА ҒАзНАЧИЛИК ТИзИмИ / гОСуДАРСТвЕННЫЙ бЮДжЕТ И КАзНАЧЕЙСКАЯ СИСТЕмА 46 ИқТИСОД вА мОЛИЯ / ЭКОНОмИКА И ФИНАНСы №4, 2011 47 бўлади; (2) давлат молиясининг ҳолати тўғрисидаги тезкор ахборотларни йиғиш, қайта ишлаш ва таҳлил қилиш таъминланади; (3) дав- лат бюджетининг даромадлари ва харажатлари бўйича уларнинг касса ижросининг кунлик мониторинги ўтказилади; (4) тасдиқланган бюд- жет маблағлари доирасида бюджет маблағлари олувчиларни товарлар ва хизматлар етказиб берувчилар олдида мажбуриятлар қабул қилиш босқичида (шартномалар, контрактлар тузиш вақтида) дастлабки назоратни амалга ошириш таъминланади; (5) молия органлари томонидан бюджет харажатларини ўз вақтида ва манзилли молиялаштириш билан бюджет маблағларини тасарруф қилувчи томонидан суистеъмол қилишни ва нотўғри ишлатили- шини олдини олиш мақсадида жорий назо- ратни амалга ошириш таъминаланади; (6) бюд- жет маблағлари олувчилар мажбуриятларни олгандан кейин пул маблағларини ягона ғазна ҳисобварағидан тўғридан-тўғри таъминотчи- ларнинг ҳисобварақларига ўтказиб берилиши натижасида пул оқимлари харакати бўйича жараёнлар қисқаради; (7) ғазначилик тизи- мининг бир поғонасидан иккинчи поғонасига пул маблағларини ўтказишни соддалаштириш натижасида бюджет маблағларини тезкор ишлатилиши таъминланади. Ҳозир амалдаги Ўзбекистон республикаси- нинг «Бюджет тизими тўғрисида»ги қонуннинг 37-моддасида «давлат бюджетининг касса ижросини ташкил этиш, шунингдек унинг дав- лат даромадлари ва харажатларини ҳисобга олиш Ўзбекистон республикаси Молия вазир- лиги томонидан Ўзбекистон республикаси Марказий банки билан биргаликда амалга оширилади» дейилган. Ўзбекистон республи- касининг «давлат бюджетининг ғазна ижроси тўғрисида»ги қонунда эса ғазначиликнинг асосий вазифалари сифатида давлат бюджети ғазна ижросининг бухгалтерия ҳисобини юри- тиш кўрсатилган. Бу номутаносибликка аниқлик киритилиши лозим. Қонунчилик ҳужжатларида «давлат бюд- жетининг касса ижроси» ва «давлат бюдже- тининг ғазна ижроси» тушунчалари бўйича ҳам ноаниқлик мавжуд. Ҳозир амалдаги Ўзбекистон республикасининг «Бюджет тизими тўғрисида»ги қонуннинг 37-моддасида «Ўзбекистон республикаси Молия вазирлиги Ғазначилиги ва унинг ҳудудий бўлинмалари давлат бюджетининг касса ижросини таъ- минлайди» дейилган бўлса, Ўзбекистон респу- бликасининг «давлат бюджетининг ғазна ижроси тўғрисида»ги қонуннинг 6-моддасида «давлат бюджетининг ғазна ижроси давлат бюджетининг барча даромадларини ягона ғазна ҳисобварағига киритишдан, шунинг- дек давлат бюджетининг харажатларини шу ҳисобварақдан тўлашдан иборат» дейилган. Қонунчилик ҳужжатларида давлат бюджети ижросига тааллуқли шунга ўхшаш тушунча- ларга аниқлик киритилса мақсадга мувофиқ бўлар эди. Бюджет ижроси бюджет жараёнининг пал- лаларидан бири ҳисобланади. Бу атамани иқтисодий адабиётларда ва амалияётда кенг ишлатилишига қарамасдан бу тушунчани маз- муни масалаларига етарлича аҳамият берил- майди Бюджет ижроси жараёни икки йўналиш бўйича, яъни, даромалар ва харажатлар бўйича амалга оширилади. Бюджетларни даромадлар бўйича ижроси даромадларни бюджетнинг ягона ҳисобварағига ўтказилиши ва қабул қилиниши, тартибга солинувчи даро- мадларни тасдиқланган бюджетга мувофиқ тақсимланиши, бюджетга ортиқча тўланган даромад суммаларини қайтарилиши ҳамда бюджет даромадларининг ҳисобини олиб бори- лиши ва тегишли бюджетларнинг даромад- лари ҳақидаги ҳисоботларнинг тузилишини ўз ичига олади. Бюджетларни харажатлар бўйича ижроси бюджетнинг ягона ҳисобварағида мав- жуд бўлган бюджет маблағлари доирасида рух- сат бериш ва молиялаштириш бўйича мажбу- рий амалларини бирин-кетин бажарилиши асосида амалга оширилади. Юқоридагиларни ҳисобга олиб, бюджет ижроси – бу даромадларни шакллантириш ва давлатни молиявий режасига мувофиқ жорий молия йилига ажратиладиган бюджет ажратма- лари доирасида давлат бюджети маблағларини харажат қилишдаги молия-пул муносабатлари мажмуи деб таърифланса мақсадга мувофиқ бўлади. жаҳонда бюджет ижросининг бир нечта тизимлари мавжуд. Ҳозир Ўзбекистонда бюд- жет ижросининг ғазначилик тизимига (БиҒТ) ўтиш жараёни кетаяпти. Download 214.76 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling