Iv-боб. Ер усти жихозлари. Бургилаш миноралари

Назорат саволлари.

1. Махсулдор катламларни очишнинг кандай усуллари мавжуд?

2. Махсулдор катламни бирламчи очиш деганда нимани тушунасиз?
3. Махсулдор катламни иккиламчи очиш деганда нимани тушунасиз?
4. Махсулдор катламга киришнинг кандай усуллари мавжуд?
5. Махсулдор катламни очишда бургилаш эритмасига кандай талаблар куйилади?
6. Ювувчи суюкликларни мухсулдор катламга кириши нималарга сабаб булиши мумкин?
7. Махсулдор катламлар кандай усулларда синалиши мумкин?
8. Махсулдор катламни бевосита синаш усулини тушунтириб беринг.
9. Катламни химоя тизмаси оркали синаш кандай амалга оширилади?
10. Катламларни бирламчи очиш жараёнида атроф мухитни мухофаза килиш буйича кандай чоралар курилади?
11. Кудукларни узлаштиришга тайёрлаш жараёнини гапириб беринг.
12. Фаввора арматурасининг вазифаси нимадан иборат?
13. Махсулдор катламни перфорациялаш усулларини айтинг.
14. Отувчи перфораторларни кандай гурухларга ажратиш мумкин?
15. Отувчи перфораторлар кандай мавжуд камчиликларга эга?
XII БОБ. КУДУКЛАРНИ МУСТАХКАМЛАШ.

Mavzu: Quduq konstruksiyasi va uni tanlash.
Rja:

1. 
   Quduq konstruksiyasiga qo`yiladigan talablar
   
2. 
   Quduq konstruksiyasi variantlari.
   
3. 
   Quduq konstruksiyasini tanlash.
   

Kuduk uzok muddatli kapital kurilish bulib xisoblanadi. Shuning uchun konstruksiyasi mustaxkam, barcha utkazuvchan tog jinslarini germetik ajralishini ta'minlay oladigan, burgilash jarayonida loyixadagi chukurlikkacha borishni va geologik vazifalarni xamda boshka tekshirish ishlarini xal eta oladigan bulishi, konni ishlatishni barcha boskichlarida ishlatish rejimini oldindan loyixalash, er ostini va atrof- muxitni ifloslanishdan muxofaza kilishni ta'minlashi kerak. Shu bilan birgalikda kuduk konstruksiyasi iqtisodli bulishi lozim.
Kuduk konstruksiyasini tanlashda kuplab omillar inobatga olinadi: kuduklarni vazifasi va maksadi (kidiruv, eksplutasion, xaydovchi va boshkalar), loyixaviy chukurligi, geologik tuzilish xususiyatlari, tog jinslarini mustaxkamligi, bosimni yutilish indeksi va katlam bosimi anomal koeffisientining chukurlik oshishi bilan uzgarish xarakteri, katlam suyukligining tarkibi, kuduk yuzasini xolati (kuruklik, suv xavzasi), kudukni kesimi, burgilash usuli va davomiyligi, burgilash texnologiyasini tarakkiy etganligi, maxsuldor katlamga kirish usullari, burgilash va ishlatish jarayonida xarorat rejimi, kuduk debiti va ishlatish usullari (turli boskichlar uchun), ishlatiladigan uskunalarning mukammallik darajasi, muxandis texnik ishchilarni kvalifikasiya va boshkalar.
Kuduk konstruksiyasini loyixalash, bu konning anik bir sharoitidan kelib chikkan xolda kudukni ximoya kuvrlarining soni, tizmalarni kattaliklari (diametri, xar bir tizmani tushiriladigan chukurligi), xar bir tizmani burgilash uchun burguning diametri, sementni tizma ortidan kutarilish balandligi va maxsuldor katlamga kirish usulini tanlash demakdir. Bu vazifalarni echish jarayonida kupincha kuduk konstruksiyasini bir nechta varianti ishlab chikiladi.