Pedagogik nazorat tamoyillari va uning tarkibiy kdsmlari
Pedagogik nazorat jarayoni uziga xos tamoyillar gurux;i: nazo ratning ta’lim, щshpish va rivojlantirish bilan aloqalari, ob’ek- tivliq adolatlilik va oshkoraliq ilmiylik va samaradorliq ti- zimlilik va xar tomonlamalilik bilan tartibga solinadi.
Bunda samaradorlikni umumlashtiruvchi tamoyil deb atash mum kin, deb disoblaymiz. U nazoratni maqbul tarzda tashkil kdpish masalalarini uz ichiga oladi, erishilgan samara bilan sarflangan vant, vositalar urtasidagi nisbatni, nazoratning makradga yunal- ganligini disobga oladi.
Ta’lim faoliyati sifatini nazorat qilish konkret pedagogik tizim sifatida, kuyidagi beshta tarkibiy k;ismni (129, 132): mak;- sadlar, axborotlar mazmuni, pedagogik kommunikatsiya vositalari, nazorat sub’ektlarini (nazorat kdluvchi va nazorat kdlinuvchi yoki ta’lim beruvchi va ta’lim oluvchi) uz ichiga oladi.
Nazorat maksadi — davlat ta’lim standartlari talablari dara- jasiga mos keluvchi umumdavlat ta’lim maqsadlarini, ijtimoiy buyurtmani bosqichma-bosqich transf ormatsiya qilish natijasi bulmish tarkibiy qism. Shu tarikd, nazoratni tashkil kdlishda ta’ lim maqsadlarini disobga olish damda ularga muvofiq dolda nazo rat maqsadlarini konkretlashtirish zarur.
Nazoratning asosiy vazifalaridan kelib chik;ilsa, uning maq- sadi ta’lim jarayonining vaqt jidatidan turli boskdchlarida bi- limlarning uzlashtirilishini anikdash; ta’lim darajasi uning maqsadlariga muvofikdigini anikdash; nazorat natijalaridan ukuv chilar faoliyatini boshqarishda foydalanishdan iborat. Maqsad- ning uch tarkibiy qismining dammasi «nazorat maksadi»da:
Tuzatish ta’sirini amalga oshirish nazoratning mudim maqsad- laridan biri disoblanadi. Tuzatish doimo zarur, u ukuvchilarning individual farkdaridan yuzaga keladi. Aynan shuning uchun dam, uqigish samarali bulishi uchun doimo nazorat zarur buladi. Ta’lim jarayonini faqat shu asosda tugrilab turish mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |