Neptuniy (Np212-235), Ameritsiy (Am237-242), Kyuriy (Cm238-250) radionuklidlar – oq kumushrang metall transuran elementlarning aktinoidlar oilasiga mansub bo‘lib, tabiatda uchramaydi, ishqordan boshqa suv, havo ta’siriga beriluvchan, oksid qobiqlarini hosil qilganligi sababli turg‘un, ularning turg‘un izotoplari muhit tarkibida aniqlanmagan; α, β, γ nurlanishlar hosil qiladi, α-nurlanishlar o‘rtacha energiyasi 5 Mev/(Bks) ga teng. Izotoplari plutoniy (olishda) hosil qilishda qo‘shimcha mahsulot sifatida yadro reaktorida olinadi.
Oshqozon-ichak yo‘li orqali inson organizmiga juda yomon so‘riladi. Muhitdagi migratsiyasi o‘rganilmagan. Asosiy to‘planadigan joyi skelet hisoblanadi va asosan suyak to‘qimalari, jigar, buyrakni zararlaydi. Neptuniy va kyuriydan farqli ravishda ameritsiy ko‘proq eruvchan, organizmda va ekosistemada harakatchan hisoblanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
