Ix bob. Ionlashtiruvchi nurlanishlar va ularning xususiyatlari

Tabiiy radioaktivligi yuqori bo‘lgan anomal hududlar.

Balandlikning oshib borishi bilan kvant energiyasi va zarrachaning asosiy manbai hisoblangan uglerod ikki oksidi kislorodning parsial bosimi kamayib boradi. Ekvatorning shimoliy va janubiy yo‘nalishlari bo‘ylab atmosferaning ekranlovchi (himoyalovchi) funksiyasi pasayib boradi. Ekvatordan uzoqlashish bilan Er magnitosferasining radiatsion belbog‘ini himoyalovchi quvvati kamayadi, bu esa zaryadlangan og‘ir zarrachalarning (o‘ta tez neytron, proton va yuqori energiyali yadro parchalari) er sirtiga etib kelishiga va biosferaning asosiy elementlari (o‘simlik va hayvonot dunyosi, aholi) bilan o‘zaro ta’sirlashadi.

Ekvatordan anchagina uzoqda joylashgan dengiz sathidan ~3,5 km balandlikda kosmik nurlanishlarni o‘zgarishi radiatsion omilning quvvati o‘rtacha kengliklarda tabiiy me’yordan 10 barobar yuqori bo‘lishini ko‘rsatdi. 10-jadval