Ызбекицон республикаси олий ва ырта махсус таълим вазирлиги


Дарсда =айтувчан ало=ани ырнатиш


Download 0.58 Mb.
bet37/46
Sana31.03.2023
Hajmi0.58 Mb.
#1313103
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   46
Bog'liq
педагогик махорат

Дарсда =айтувчан ало=ани ырнатиш


Ы=увчиларнинг билимларини ызлаштириш жараёнини ты\ри ташкил этиш учун дарсда =айтувчан ало=ани мощирона ырнатиш катта ащамиятга эга. Кузатувчанлик =обилияти ва тафаккыри яхши ривожланган щар бир =адамини мулощаза билан ташлайдиган ы=итувчилар бундай малакаларни тезро= эгаллайди.
Психолог олимлар (А. А. Бодалев ва В. С. Кондратевлар) ани=лаганларидек, мощир ы=итувчиларнинг "аъло", "яхши", "=они=арли" бащоларга ы=ийдиган ва ызлаштирмайдиган ы=увчилар ща=идаги тасавурлари ыз ишига ло=айдлик билан =арайдиган ы=итувчиларга нисбатан анчагина кенг былар экан. Тажрибали ы=итувчилар дарсни ызлаштирмайдиган ы=увчиларни ызлаштирмаслик сабаблари быйича турларга ажратганлар. Улар: билиш доирасини кам ривожланганлиги (еътиборсиз, хотираси ёмон фикрлаш оператсияларнинг шаклланмаганлиги ва щоказо); щиссий иродавий доирасида камчиликларни мавжудлиги (секин =ыз\алувчанлик, орти=ча жащлдорлик, мущимликнинг ё`=лиги ва щоказо); шахснинг интеграл сифатларини етарли даражада ифодаланмаганлиги (билишга оид =изи=ишлари).


Педагогик фаолият маданияти


Биз педагогик мащоратни эгаллаш учун ы=итувчи ыз фанини чу=ур билишидан таш=ари ы=увчилари кишиларни сиёсат, фан, маданият, техника ва синфи сощалари быйича нималар =изи=тираётганлиги билан щам хабардор былиб туриши лозимлиги ща=ида тыхталдик. Дарс тыла ы=ув жараёни каби ижтимоий ё`налишга эга былиши лозим. Дарс бу щам кафедра, щам минбар, умуман олганда ы=итувчи дунё=араши (позиция)ни ифодалайди, ы=итувчи ызининг ва ы=увчиларнинг щаётга бош=а мафкурага нисбатан муносабатини шакллантиради. Педагогик мащоратни эгаллаш калити щам дарснинг ызидадир.


Дарснинг психологик жищатлари


Ы=итувчи ыз фаолиятида ы=увчиларнинг ривожланиш даражаси, хотираси, ди==ати, иродаси, фикрининг ихчамлиги ва мущим ишлаш =обилиятларини щар доим синаб боради. Бунда нималарга амал =илиш керак? Энг аввало у ыз ы=увчиси-инсон ща=ида ёмон фикр айтишга шошилмаслиги зарур. Ы=увчиларда содир былаётган ызгаришларни синчковлик билан ырганиш ва уларни тушуниши, мулощазали иш тутиши, ы=увчи =албига, унинг рущиятига ты\ри йыл топиш бунёдкор ы=итувчиларга хос былган щислатлардир.
Дарсда =андай =илиб энг ма=бул психологик тартибга амал =илиш керак? Энг аввало гурущ хонасидан ы=увчи ди==атини чал\итадиган, унга щала=ит берадиган нарсаларни чи=ариб ташлаш керак.
Ёш ы=итувчи дарсда кимнинг йы=лиги ва ы=увчилар нима билан шу\улланаётганликларига бефар= =арамасликлари лозим. Бундай щолат щар бир фан ы=итувчисига хосдир, чунки ы=итувчида ы=увчиларга таъсир этиш мащорати етишмайди. Ы=увчилар эса нищоятда серташвиш быладилар. Математикадан тайёрланмаган уй вазифаси, =изи=арли бадиий асардан щозиргина ы=илган образ, у ё=тирадиган футбол ёки щоккей командасининг омадсизлиги, дыцлар билан айтишиб =олиши-буларни щаммаси ы=увчи хотиржамлигини бузадиган омиллардир. Шунинг учун щам ы=итувчи ы=увчиларни юз ифодасидан тушуниш, уларнинг ди==атини бош=ара олиши-уни =ыз\атиш каби психологик билимларга ва амалий малакаларга эга былиши лозим. Шундагина энг =айсар ы=увчи щам дарсга =айтиши, тинглаб ытириши мумкин.
Ы=увчилар =изи=ишларини, =обилиятларини, фикрлаш суръатини, синфдаги щар бир ы=увчининг щарактери ва щислатларини билиши дарсга ижобий ёндошишининг психологик омилларидир. Уларнинг эътиборга олиш-педагогик фаолиятнинг биринчи кунидан то сынгги да=и=аларигача =изи=арли былишини таъминлайди.



Download 0.58 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   46




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling