J a h o n w 2 sargitzasht a d a b iy o t I
Download 109.17 Kb. Pdf ko'rish
|
37 V b o b H A M D A M B O Y N I N G QO'RG'ONI S a m a rq a n d m uzofotida ik k ita k a tta boy bo‘lsa sh u larn in g b iri hisoblangan dahbedlik Hamdamboy ellik beshlarda bo‘lsa ham y ig itlard ek chaqqon, h a ra k a tla ri keskin, serzard a b ir kish i, ushlagan joyidan uzib oladigan, b ir so‘zli odam. B irov unin g so‘zini ik k i qilolm aydi, o ‘zi ham o‘lgudek cho‘rtk e- s a r. B u yog‘i D ahbed, Shahob b o ‘lisi, u y o g ‘i Y angiqo‘r g ‘on, J o ‘i Devona bo‘lislari, boringki, shu deparadagi jam ik i boy-u boyvachchalar, to ‘ra- yu m irzo lar undan hayiqib tu rish a d i. Sababki, Ham damboy yiliga b ir, goho ik k i bora oqposhsho- ning noyibi h u zu rig a borib, ziy o rat qilib keladi: oqposhsho oliy h a z r a tla ri x a z in a sig a o ltin -u ku m u sh lar jo ‘n atib tu ra d i. H am dam boy aslid a k a tta q o ‘r g ‘on lik . P a d a ri b u zru k v o ri A kram boy y u rtn in g e’tib o rli boyonlari- dan bo‘lgan. Rus qo‘sh in la ri sh ah a r darvozasiga yaqinlashib kelganda sh ah a r hokim i kechasi qochib ketd i. O rtiqcha q u rb o n lar bo‘lish in i xohlam agan sh ah arn in g qozi kaloni, o‘z dav rin in g ilg ‘o r fik rli, fozil-u donishi, oqil-u ad o latli, kam bag‘a lp arv ar qozi Ochildi N e’m atullo o ‘g ‘li M iriy boshchiligida b ir g u ru h a ’yonlar ru s generalini non-u tuz bilan ku tib oldilar. K u tib oluvchilar orasida A kram boy ham bor edi. Tez kunda u D am ariq dahasiga ming- boshi etib tay in lan d i. K a tta o‘g ‘li H am dam boyni ru s m a’m u riy ati idorasiga x izm atga berd i. H am damboy oz fu rs a t ichida M irza H am dam degan nom chiqardi. T en g q u rlarig a qarag an d a xiyla hushyor, zehni o ‘tk ir edi unin g . R us tilin i, ru s yozuvini p u x ta egallab, hokim jan o b larin ing h u rm a t-u e ’ti- 38 b o rin i qozondi. Avval solig‘ y ig ‘uvchi, so‘n g ra shu ido ran in g noziri lavozim iga erish d i. Soliqlarning tay in i yo‘q edi o‘sha p ay tlard a. N o zirlar istagan- laricha soliq y ig ‘a v erard ilar, qancha ko ‘p y ig ‘il- s a — podsholikka ham , n o zirlarg a ham shuncha y a x sh i b o ‘la rd i. S ab ab k i, y ig ‘ilg a n so liq n in g to ‘rtd a n b irin i n o z irla rn in g o ‘zlari o lar edi. T inkasi q u rig an el o‘rta sid a k a tta g ‘alayon boshlandi. D am ariq, Ish tix o n , M ingariq bo‘lislari- d an , s h a h a rn in g H o jiq u rb o n , Oq m as j id , K o‘chaxo‘r, Begijon d ah alarid an v ak illar kelib, qozi-kalon M iriy janoblariga arz u stig a arz qila boshladilar. M iriy janoblari, nihoyat, haqsizlikning poyoniga yetish uchun yeng shim ardi. Hokimga ahvolni tu s h u n tiris h d i. Hokim ta ftis h qilishga far- mon berib , noh aq lik k a yo‘l qo ‘y g a n lar q a ttiq jazolansin deb, ko‘rsa tm a berdi. Hamdam boy uch yildan buyon y ig ‘ilayotgan soliqning to ‘rtd a n b ir qism ini ham xazinaga to p sh irm ay kelar ekan. A gar bu s ir oshkor bo‘lgudek bo‘Isa k a tta jan jal bosh- lanishi aniq edi. Buni oldindan sezib, padari b u zru kv o ri A kram boy m ingboshi v a boshqa a ’yon la r m aslah ati bilan b ir kechada g ‘oyib bo‘ldi: hajga jo ‘nab ketd i, degan ovozalar tarq ald i. Bu voqealar 1886-yilning yozida ro ‘y bergan edi. H am dam boy qaytib K a ttaq o ‘r g ‘onga qadam bosm adi; D ahbedga kelib qo‘ndi-yu, kichikroq b ir m ulk sotib olib, shu yerlik b o ‘lib qoldi. K uzga borib bo‘lis saylovi p ay tid a b o ‘lis hokim ligiga ko‘ta rilib qoldi. F uqaroning, ayniqsa xudojo‘ylar, m ullo-yu m ullavachchalarning e’tib o rin i qozonish um idida ancha-m uncha x ay rli ish la r qilgan bo‘ldi: D ahbedning M asjidi kaloni 1630-yilda Yalang- to ‘shbiy B ahodir tom onidan solingan bo‘lib, yillar o‘tis h i bilan u yer-bu yeri buzilgan edi, un i t a ’m ir q ildirdi. D ahbedning k u n b o tar tom onida — Oqdaryoga yaqin joy lard a behisob botqoqliklar, zahkash y erlar bo‘lg ‘usi edi. G u b ern ato r janobi oliylariga yozgi orom goh bahonasida qam ishzorlariga o ‘t qo‘yib z o v u r q a zd irib m in g tan o b ch a y e r o c h tird i. 39 O qdaryoga dam ba q u rd irib , suv chiqardi. O radan ikki-uch yil o‘tg ach , sholizor-u polizga aylangan bu y e rlarn in g k a tta u lu sh in i b a r tanobiga m ing tillo- dan baho qo‘yib, pullab ham yubordi. Hamdamboy bora-bora sh u n d ay boyib k etd ik i, U rg u t to g 1 lari etak larid ag i u y u rla rd a qanchadan-qancha yilq ilari, N u ro ta yaylovlarida qancha q o 'y lari, Y angiqo'r- g 'o n g ach a b o 'lg an m azh ablard a p a x ta , m ayiz, b u g ‘doy sotib oladigan nech ta g u m ash tasi b orligini aniq hisobiga yetm asdi. K a tta o 'g 'li savdo ish la ri bilan sh u g 'u llan u v c h i Z am onbekka M a rg 'ilo n te p a q is h lo g 'i yo n id an q o 'rg 'o n q u ra boshladi. Yuz tanobcha keladigan m ulkning a tro fig a y e tti paxsa devor u rish , ichkari- tash q arili naqshinkor im o ra tla r solish, Sochma, T ax ta Qoracha togM aridan oq m arm ar k eltirish , ariq ochish, hovuzlar k a v la ttiris h o 'z i bo'lm aydi, alb atta. Ikki yilcha ish yurishm adi. N ih o y a t, bu yil e r ta b a h o rd a e sin i ta n i- ganidan buyon jo 'y ali ishga qo4l u rm ag an , b iro r o g 'iz ro s t so 'z la m ag a n H am dam boy b ir q u v lik ish latish g a q aro r qildi. B o'lis bozorlariga Omon ja rc h i orqali: « B ozordagi o d am lar: E s h itm a d im d e m a n g la r Q o'li ochiq H a m d a m b o y , M a r h a m a tli, x u d o jo 'y , M a rg 'ilo n te p a q ishlog'da, Q ish lo q n in g a d o g 'id a , K a tta im o ra t solur, A tr o fin qo‘rg ‘on olur, U sta la rg a besh ta n g a , D ev o lza n g g a uch ta n g a , O ltin to 'la r h a m m a n g g a , K e la u e rg in s h u y o n g a ,— deb ja r c h aq irtird i. H am dam boyning kim ligini yaxshi bilgan, a w a l ham unin g sovuniga k ir yuvib k o 'rg a n Dahbed, Shahob, Q o 'rg 'o n ch a, Soyaqishloq odam lari bu gaplarga uncha ham ishonm adilar, b iro n tasi ham ketm on yoki bel k o 'ta rib , q o 'rg 'o n g a borm adi... 40 Lekin, devolzan-u d u rad g o rlarg a v a ’da qilinayot- gan uch yoki besh ta n g a — bu k a tta pul edi. Boshqa b o y la rn in g y u m u sh in i b a jarib , k u niga y a rim ta n g a ham haq olo lm ay d ig an qaro l-u ch o rik o rlar, u sta-y u d u ra d g o rla r boshqa bo‘lislar- dan oqib kela boshladi. A na shu nasiya b u g ‘doyni deb naqd som ondan q u ru q qolganlar orasida jar- qishloqlik Jav lo nq u l bilan X olbeklar ham bor edi. B oybuva is h n in g d a stla b k i k u n la ri loykash-u paxsak ash larg a yarim tan g ad an , d u rad g o rlarg a b ir tan g ad an ulashib tu rd i; hisob-kitobni ish bitgan- dan key in q ilam iz, deb b a rc h a n i is h o n tird i. Q urilish shu naq an g i avj olib k etd ik i, h a tto tu n la ri m ash ’al yoqib ish lash g a to ‘g ‘ri kelib qoldi. Va n ih oy at, b ir-b irid an chiroyli d an g 'illam a im o ratla r b itib , o‘ym akor eshig-u, k u n g u ra d o r d arich alar o ‘rn a tilib bo ‘lind i. TV qqiz uyga to ‘qqiz xil naqsh va ra n g berildi. Qo‘r g ‘onning y e tti paxsalik devori ham b itib , to ‘r t joyiga b u lu td ek baland darvoza o ‘rn a tild i. Ammo, hisob-kitob qilin ad ig an kun c h o ‘z ilg a n d a n -c h o ‘z ila v e rd i. H am dam boyning etag in i hech tu tib bo‘lm ay qoldi. N ihoyat, bug u n ertalab o‘klonlik b ir to ‘d a usta- m a rd ik o rla r yo ‘l-y o ‘lak ay J a v lo n q u l b ilan X olbeklarni olib boyning qo‘r g ‘oniga yo‘l olishdi. X a y riy a t, boy qo ‘r g ‘onda ek an : q arin d o sh - u r u g ‘la ri, y a q in -y iro q la ri b ilan t o ‘p la n ish ib , bo‘lajak k a tta to 'y n in g m aslah atin i qilayotgan ek an lar. M aslahatga qozi, m ingboshi va a tro f bo‘lis hokim lari ham ta k lif etilg an ekan. Ich k ari hovlida quyuq ziy o fat berilm oqda edi. Boy ch o ‘ziq y u zli, in g ich k a boshli, yuzida no ‘g ‘ay qovoqdek k a tta b u ru n d an boshqa hech n a rsa ko ‘rin m a y d ig a n , y irik ko ‘z la ri ham isha chaqchayib boqadigan, qotm a, terak d ek novcha b ir kish i edi. Boshida oq p archa salla, egnida ko‘k m ovut chakm on, ik k i qo‘lin i orqaga qilgancha b itta -b itta qadam bosib d a ’v o g arlar yoniga keldi. X ush ko‘rd ik , m usulm onlar, — dedi u ingichka kallasini xiyol egib. — D avlatingiz ziyoda bo‘lsin, Boybuva! — b ir 41 ovozdan deyishdi d a ’v o g arlar qo‘lla rin i ko ‘ksilari- ga qo‘yishib. — X o‘sh, xizm at? — andak v a h sh a t bilan so‘rad i Hamdamboy. D a’v o g arlar «sen g ap ir, sen boshla», deya bir- b irlarin i tu rtish ib tu rish a v e rd i. Jav lo n q u l o ‘zini qo‘lga olib: — H isob-kitob qilgani keluvdik, Boybuva, — dedi. — Qanaqa hisob-kitob? — o‘siq qoshlari baland- p a st bo‘lib do‘qqa o ‘td i boy. — Boybuva, men qo‘r g ‘oningizda b ir yuz-u y igirm a ku n paxsa urdim . — X o‘sh, u rg an bo‘lsang nim a qipti?! — Va’da qilganingizdek kun ig a uch tan g ad an hisoblasak, 360 tan g a berm og‘ingiz dark o r. — Nima?!. — S huni so‘rab keldim . Xudoyo davlatingiz bundan ham ziyoda bo‘lgay. Qizimni uzatm oqchi- m an. H aqqim ni bersangiz. — Sen, nonko‘r n im alar deyapsan o‘zing?! Betofiq!! — A sta g ‘fu ru llo , — dedi Jav lo n q u l yoqasini ushlab va o‘zidan ham b a tta rro q hang-u m ang bo‘lib tu rg a n d a ’v o g arlarg a b ir-b ir boqib chiqdi. H am dam boy y aq in ro q kelib , J a v lo n q u ln in g qalin soqolidan to rtib , iyagini yuqori ko‘ta rd i: — Ishlagan bo‘lsang, qorn ing n i to ‘y g ‘azgan- m an-ku, nonko‘r! — To‘g ‘ri, to ‘yg ‘azgansiz. — T ushlikka sho‘rv a , x u fto n g a osh berganm an- ku! — To‘g ‘ri, bergansiz. — H ar kuni o‘nlab qo‘y la r so‘yilib tu rd i-k u . — B unisi ham to ‘g ‘ri, Boybuva. — H ar chorshanbada n o w o s, yakshanbada ot so‘yib sen d an g asalarn i ziyofat qilib tu rg a n im esingdan chiqdim i? — Yo‘q, ham m asi esim da, Boybuva. — M ana sh u larn in g barchasi pulga kelgan, haromi! Sen y aram aslarn i yozi bilan boqqanim kam 42 ekan-da! S en larnin g o ‘zing m endan qarzd o rsanlar. Mirza! — deb qichqirdi oxirida Hamdamboy. — Labbay, Boyota! — zipillab yug u rib keldi boyning kirim -chiqim larini boshqaradigan m ahra- mi Olim M irzo. — Q arzdorlar d a fta rin i k e ltir buyoqqa! — D a fta r qo‘lim da, Boyota. — 0 ‘qib ber, bu nonko‘rlarga! Olim M irzo gap nim aga borib taq alish in i sezgan ekanm i yoki a w a lro q kelishib olgan ekanlarm i, h ar qalay q arzd o rlarn in g ism i, o tasin in g ismi qayd e til gan d a fta rn in g xuddi o‘sha b etin i ochib, ta x t qilib tu r g a n ekan.* M u lla b ac h ch a la rn in g tilo v a tig a o‘x sh atib , cho‘zib o ‘qiy boshladi: — «B ism illohur rah m o n u r rah im , oqil-u fozillar is h tiro k id a sarh iso b q ilin g a n id a n so ‘ng im o ra t q u rilish i hisob-kitobi m a’lum -u rav sh an bo‘ldikim , qo‘r g ‘on q u rilish ig a sarflan m ish m ablag‘la r, xarj- langan kum ush-u tillo la r bo‘lib o 'tm ish ish la r va b ajarilg an yu m u sh larg a n isb atan bag ‘oyat ko‘pdur. Qo‘l uchida ishlab, sifatsiz ish b ajarg an , ish baja- rish borasida H am dam boy A kram boy o‘g ‘lin i o ‘rin- siz chiqim larga duchor-u m ubtalo qilgan u sta Jam ol u sta Kamol o ‘g ‘li m ing tan g a, Jav lo n q u l M avlonqul o ‘g ‘li uch yuz ta n g a, Xolbek R avshanbek o ‘g ‘li uch yuz ta n g a ... q arzd o rd irlark im ushbuni undirm oq uchun qoziyi bokaram ga m u ro jaat bo‘ldi...» Olim M irzo b ir sah ifan i o ‘qib, bism illo deya ikk in ch i sah ifan i ochmoqchi bo‘lgan edi: — Ey, to ‘xta! — deb halid an buyon k a ra x t bo‘lib tu rg a n Jav lo n q u l d a fta rg a qo‘l cho‘zdi. — Q o'lingni to rt, betofiq! — jerk ib dedi Olim M irzo. — Boybuva, bu qanaqa gap bo‘ldi? — b ir ovoz dan so‘ra sh d i d a ’vogarlar. — Bu shundoq gapkim , — qo sh larin i kerib, h ar b ir so‘zini ch ertib -ch ertib dedi Ham damboy, — q a rzd o rlar uch ku n m u h lat ichida q arzin i to ‘lagay- la r, bo‘lm asa uy-joylari «kim o s h d b g a qo‘yilu r. — N im a?!—b a ro b a rig a b a q irib y u b o rish d i d a ’vog arlar. 43 — Endi uy larin g g a jo ‘nan g lar, — bu rilib k eta boshladi Hamdamboy. — T o 'x ta n g , Boybuva, — Jav lo n q u l boyning etagidan ushladi. — 01 qo‘lin g n i, haromi! — Boybuva! — 01 deyapman! — shu n d ay deb boy q a ttiq silk in g an d i Jav lo n q u l e ta k n i qo‘lid an ch iq arib yuborsa, haqqini und irolm ag an i u stig a qulo g ‘idan qarzga b otishi ham an iq bo‘lib qolayotgandek m ovut chakm on o ‘n g irin i sh u n day b ir kuch bilan o‘ziga to rtd ik i, boy him oyaga m ah tal ekanm i yoki ataylab qildim i, h a r qalay, yuzi bilan y erg a yiqilib tu sh d i, oq p archa salla boshidan uchib ketdi. Yo‘q, Jav lo n q u l u n i yiqitm oqchi em asdi. Yo‘q, u shunchaki Boybuvani to ‘x tatm o q bo ‘lib o ‘ziga to rtg a n edi, xolos. — Voydod, boy otam ni o‘ld irib qo‘yyaptilar! — ovozining boricha baqirib yubordi Olim M irzo. V ah im ali c h in q iriq n i e sh itib , ic h k a rid a n H am dam boyning o‘g ‘illa ri Zamonbek, D avronbek, Jab b o rb ek , k u y o v la ri M irz o u m ar, 0 ‘aniboy- vachchalar quyuq ziy o fat yeb, xonadonning egasi sh a ’niga ham d-u san o lar o‘qib o‘tirg a n boy-u m ir zolar, Shahob bo‘lisi hokim i M irzo H ayitm urod, Dahbed bo ‘lisi hokim i M irzo H am id lar hay-hay- lashib yug u rib chiqishdi. V aline’m a tla ri va p u sh ti pan o h lari bo ‘lm ish B oybuvaning boshidan sallasi uchib, y erg a cho‘zilib yo tish i u la rn in g ham iyatla- rig a q a ttiq tegib, g ‘azab o tig a m inishdi. — U rr, b o sq in ch ilarn i ur! — deb b a q ird i Zamonbek, — yalangoyoqlarni ur! Qo‘r g ‘on ta sh id a o tla rin i xashakka qo‘yib, suh- b atlash ib o‘tirg a n bo‘lis hokim ining bekorchilikdan xirsd ek sem irib k etg an , kasb-korlari fa q a t u rish -u k altak lash d an ib o rat bo‘lib qolgan n a v k arlari ham: «Ur, bos!», deb ich k arig a yopirilib k irish d i. M ujik qishloqdan ru s a sk a rla ri yetib kelguncha d a ’v o g a rla rn in g h a m m a sin i ch ala o ‘lik qilib devorning tag ig a q a to r yotqizib qo‘yishdi. 44 VI b o b J AR QI SH L OQ N IN G S U TD EK OYDIN K E C H A S I X a y r iy a tk i Sherniyoz uzoq qolib k etm ad i, yarim x u fto n g a qolmay Sergey tab ib n i yetkazib keldi. Namoz ko‘cha eshik oldida beto q at bo‘lib k u tib o‘tirg a n d i. — N im a gap, Polvon? — so‘rad i Sergey tabib arav ad an sak rab tu sh ark an . — Bu k o 'rg u lik n i qaran g, — dedi Namoz uni ic h k ari boshlab. — Y axshi, ju d a yaxshi bo‘pti! — N im asi yax sh i buning? — Y axshiligi sh u n d ak i, — k o ‘rsa tk ich barm o g ‘i bilan N am ozning peshonasiga u rib -u rib g ap ira boshladi Sergey tabib, — yaxshiligi shundaki, m u sh tlash ish g a qodir b o 'lg an xalq bora-bora o ‘z haq-huquqini ham him oya qilishga o‘tad i. Bugun m u sh tlash ad i, e rta g a qo‘lig a qurol oladi. R ossiya, Z akavkazye... ham m ayoqda hozir odam lar qo‘lini m u sh t qilib tu rib d i. Tokaygacha «ham m asi xudo- dan» deb bo‘y n in i egib tu ra v e ra d i. Bas endi! M u sh tlash ish sin , sh u n d a pishadi bular! Qani meni ic h k ari boshla-chi, bay-bay uy ju d a qorong‘i-ku, lam pachiroq yo‘qmi? — H ozir o ‘choqqa gu ld irram azo n qilib o‘t yoqa- m an, — deb qo‘ydi Namoz, — u yni kunduzdek y o ritad i. Sergey tabib qadam bosishi bilan xonadondagi- la rn in g ko ‘ng li b ir nav k o ‘ta rilg a n d e k bo‘ldi. N a za rla rid a xuddi o ta la ri oyoqqa tu rib ketayotgan- dek, c h eh ralarid a quvonch yondi. 0 ‘k sin ish lar, xo ‘rs in ish la r to ‘xtab , b ir-b irla rig a qarab, jilm ayib qo‘yishdi. C hunki, jik k ak k in a, cho‘qqi soqol bu ru s cholining ovozasi h ozir uzoq-uzoqlarga ketgan, m inglab chechak bilan og ‘rig a n bolalar, bezgakka y o ‘liqqan, dard bilan olishib, «ramaqijon» bo‘lib 45 qolgan bem orlar undan shifo topishdi. A yniqsa, yara-chaqani tu z atish d a Sergey tab ib n in g oldiga tu sh ad ig an i yo‘q. A w a lig a m usulm on bem orlar undan cho‘chibroq tu rish d i, «g‘ay ri din tabibga davolatib, gunohi azim ga botm aylik», deb qo'rqish- di. Q oraterilik R ahim h a z ra t boshiga qo‘t i r tosh- gan uch o‘g ‘lin i shu tabibga davolatib yaxshi shifo topganligi haqidagi ovozani esh itish g ach , odam lar orasida: «Sergey tabib aslida m usulm on ekan, besh v aqt nam ozni yash irib o ‘q irk an » , degan m ish-m ish- la r tarq ald i. — H echqisi yo‘q, tuzatam iz! — deb to ‘satd an o ‘zbekchalab g a p ira b o sh lad i S erg ey ta b ib , b em o rn in g bosh to m o n ig a o 'ta r k a n , — xudo xo h lasa tu z a ta m iz . N am oz, a y t-c h i, m ana bu bolalar ham m asi shunikim i? J a n n a ti ekan-ku, bu! Q ani, bem or, ko ‘zin gn i och-chi? K o‘zin g n i och deyapman! Namoz o‘choqqa yantoq qalab yubordi, ikki qum g‘on suv quyib, ilita boshladi. Bemor b ir o ‘ziga kelib, b ir o ‘zidan ketib, ham on og‘riq bilan olishib yo tard i. Sergey tab ib ju d a eh tiy o tlik bilan unin g ham m ayog‘in i paypaslab chiqdi. « Jig ari ezilganga o ‘xshaydi, — ko ‘nglidan o ‘tk azd i u, — o ‘qtin- o ‘q tin hushidan k etish i ehtim ol sh u n d an d ir. Yo‘q, yelkasiga o‘roq sanchishibdi, ko‘p qon ketgan. B exudligi shu n d an ...» Sergey tabib bem orning yuz, b ad an larid ag i qotib qolgan qonlarni h o ‘l la tta bilan avaylab a rtib oldi; ezilgan joy lariga m alham bosdi. — Esingdam i, — so‘rad i N am ozdan, — Ivanboy ham otdan yiqilganda b ir kun hushsiz yotgandi? — U qon qusgan edi shekilli? — J ig a ri ezilgan edi u n in g ham ... Pochchang necha yoshda? — Q irq beshlarda bo‘lsa kerak. — Hech bezgak bilan og‘riganm i? — Bilmadim. — H a, m ayli. Eng m uhim i — b a q u w a t ekan: Xudo xohlasa, d a rd n i yengadi. M ana bu n i ko‘zini ochishi bilan b ir qoshiqdan y e tti m ahal ich irasan . 46 Lat yegan jig a r fao liy atin i ta rtib g a soladi bu dori, o‘zim tayy o rlag an m an . H am m a um id unin g bar- doshida, yengadi. Sovun bilan to g ‘a ra k e ltir endi. Lekin, m u sh tlash ib yaxshi qilishibdi. Qachongacha «peshanada bor ekan» deb qo‘yday yuvosh yura- v eram iz... A y t, bolalari endi k irav erish sin . S erg ey ta b ib U lu g ‘oyga o ‘risc h a -o ‘zbekcha so‘zlarn i a ra la sh tirib , ul-bul n a rsan i tu sh u n tirg a n bo‘ldi. «Eng m uhim i ko‘p suv berm ang, xudo xohlasa, b ir h a fta d a oyoqqa tu rib ketadi», deb cho‘kkan ko‘nglin i to g ‘dek k o 'ta rib chiqib ketdi. Jav lo n q u ln in g o‘zi aytayotgandek beli emas, o ‘ng tom on id an ik k i q o v u rg ‘asi sin g an ekan. Sergey tabib ung a ham im koniyati kelgancha dori- d a rm o n q ild i. B ir-b irin in g p in jig a tiq ilish ib , m usichadek beozor bo‘lib o‘tirish g a n qizlarig a qiziq-qiziq so‘zlar aytib kuld irib , jaro h atlan g an ik k i qo‘sh n in in g ahvolidan ku n o ra x ab ar olib tu- rish g a so‘z berib: «A gar xabar olm asam , xudo u rs in » , deb q iz la rn i y ana b ir bo r q iq irla tib k u ld irib , jo ‘nab ketdi. Namoz bilan Sherniyoz un i eltib qo‘yishdi. Qaytib kelishsa, hovliga yana odam lar to ‘pla- nish ib d i. 0 ‘klonlik, bugun k altak yegan U sta Jam o lnin g kuyovi, ikki shogirdi. Qozoqovuldan Esergep, Eshbo‘r i degan qozoq y ig itla r (Eshbo‘ri- nin g o tasi qo‘r g ‘onga tu y ad a x arsan g tash ig an edi) bug u n h aq larin i u n d irish g a borolm agan va shu n ing uchun ham k altak lan ish d an q u tu lib qolgan yana besh -o lti m a rd ik o rla r to ‘plan ish ib, o‘rta g a o ‘t yoqib, d av ra qu rib o‘tirish g a n ekan. Hamma- la rin in g um idi Namozboy dan. Namozboy dunyo ko ‘rg an , m ard , halol y ig it. R us to ‘ra la ri bilan osh- noligi bor, qozilar, su d y alar u n i h u rm a t qilishadi. 0 ‘sh an in g m a slah a ti — m a slah a t, yo‘r ig ‘i — yo‘riq , deb o ‘tirish g a n edi. — X o‘sh, Nam azboy, endi nem a qildiq? — asta gap boshladi Esergep. — H aqqim izning b ir so‘m ini ham qoldirm ay u n d irib olam iz, — dedi choyni qaynoq-qaynoq h o ‘plab Namoz. Download 109.17 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling