Jahonda umumqabul qilingan bank tizimi Jahon amaliyotida har bir mamlakatning Markaziy banki banklarning banki
Download 5.53 Mb. Pdf ko'rish
|
bank ishi (2) (1) (1)
bankning
qayta moliyalashtirish operatsiyasi quyidagi usullarda olib borilishi mumkin: - tijorat banklarining ixtiyoridagi veksellarni hisobga olish yo‗li bilan kreditlash; - tijorat banklari ixtiyoridagi qimmatli qog‗ozlarni garovga olish yo‗li bilan kreditlar berish, ya‘ni lombard krediti; - to‗g‗ridan-to‗g‗ri kredit berish usuli. Markaziy bank «O‗zbekiston Respublikasi Markaziy banki to‗g‗risida»gi qonuniga asosan oltin, chet el valyutasi, xalqaro zaxiralar toifasiga kiruvchi valyuta va boshqa boyliklar, davlat qarz majburiyatlari va hukumat kafolatlagan boshqa qarz vositalari, Markaziy bankda depozitga o‗tkazilgan va uning depozitariysi uchun maqbul bo‗lgan, xarid qilinishi va sotilishiga ruxsat berilgan qonun doirasida operatsiya- lar o‗tkazilishi mumkin bo‗lgan aktivlar, to‗lanishiga banklar kafolat bergan tijorat veksellari, shuningdek, Moliya vazirligining kafolatiga asoslangan holda banklarga qayta moliyalash kreditlarini beradi. Markaziy bank tomonidan tijorat banklariga beriladigan kreditlarning asosiy maqsadi banklarning likvidliligini qo‗llab-quvvatlashdan iborat. Qayta moliyalash kreditlarini berayotganda Markaziy bank tijorat banklarining kredit potensialining joriy holatini doimiy kuzatib turadi. 133 va ular qoldig‗ining nomuntazamligi bilan xarakterlanadi. Yuridik shaxslarga ochilgan, talab qilinguncha hisob varaqalaridagi mablag‗lar qoldig‗i bo‗yicha foizlar umuman to‗lanmasligi mumkin. Bunday foyda, odatda, mijozlarni hisob kassa xizmatlari uchun to‗lov mablag‗larini talab qilinguncha hisob varaqalarda mablag‗larni minimallashtirish va ortiqcha summalarni qo‗yilmalarning daromadliroq shakllariga joy- lashtirishga undaydi. Tijorat banklarida jalb qilingan mablag‗lar tarkibida talab qilib olinguncha depozitlar turlicha hajmga ega. Bu, odatda, bank resurslarini shakllantirishning eng arzon manbayidir. Mablag‗larning yuqori hara- katchanligi tufayli talab qiluvchi hisob varaqalaridagi qoldiq doimiy emas, ba‘zida juda o‗zgaruvchan bo‗ladi. Hisob varag‗i egasi istagan paytda mablag‗larni olish ehtimoli bank oborotida yuqori likvid aktiv- larning hissasi ko‗proq bo‗lishini talab qiladi. Bu esa kamroq likvidlikka ega bo‗lgan, biroq yuqori daromad keltiruvchi aktivlar hissasining qis- qarishi evaziga yuz beradi. Shu sababli banklar talab qilgungacha hisob varag‗i egalariga past foiz to‗laydilar yoki umuman to‗lamaydilar. Biroq talab qilguncha hisob varaqalardagi mablag‗larning yuqori darajadagi harakatchanligiga qaramasdan, ularning minimal, doimiy qoldig‗ini aniqlash va ulardan barqaror kredit resursi sifatida foydalanish imkoni- yatiga banklar ega bo‗lishi lozim. Download 5.53 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling