Jahonda umumqabul qilingan bank tizimi Jahon amaliyotida har bir mamlakatning Markaziy banki banklarning banki

 
Quyidagi tayanch so„zlarga ta‟rif bering 
Tijorat bank likvidligi 
Tijorat bank to‗lovga 
layoqatliligi 
Bank aktivlari 
Bank passivlari 
Bank foydasi 
Bank likvid mablag‗lari 
Likvidlilik omillari 
Yuqori riskli ak-
tivlar 
Minimal riskli ak-
tivlar 
Risk 
Bank riski 
Daromad kelti-
ruvchi 
579
dastlabki muammolar bankdan chiqib ketadigan resurslar (banklararo 
bozorlardan olingan qisqa muddatli qarzlar) manbalariga bo‗lgan 
talabning pastligini bildiradi. 
-Garovga qo‗yilgan qimmatli qog‗ozlar /Jami qimmatli qog‗ozlar 
— garovga qo‗yilgan qimmatli qog‗ozlar umumiy ko‗rsatkichi bo‗lib, u 
likvidlilikka tezkor talablarni qoplash uchun qo‗llanilmaydi. 
AQSh da ham tijorat banklari likvidliligini baholashda bir qator 
ko‗rsatkichlar tizimidan foydalaniladi. Bular quyida keltirilgan 
formulalardir: 
I-darajali zaxiralar (Kassa+MB dagi vakillik schyotlari) 
L
1
= --------------------------------------------------------------------------; 
Depozitlar 
I-darajali zaxiralar + II darajali zaxiralar (qimmatli qog‘ozlar) 
L
2
= --------------------------------------------------------------------------. 
Depozitlar 
L
1
bank likvidligini ta‘minlashi uchun 5-10 foizdan yuqori bo‗lishi 
kerak. 
L
2
da esa banklar 15-25 foizdan yuqori zaxira lar yig‗ishlari kerak. 
L
3
da kreditlarning umumiy aktivlarga nisbatan salmog‗ini topib 
bank faoliyatiga baho berish mumkin. 
Kreditlar 
L
3
= -------------------------*100 foiz 
Umumiy aktivlar 
L
3
ko‗rsatkichi 60-70 foiz oralig‗ida bo‗lishi maqsadga muvofiq 
bo‗ladi.