Jaqtiliqtin tuwri siziqli taraliwi. Jaqtiliqtin tegis aynadan shagilisiwi. Tegis aynada suwretleniwdi jasaw

Shashratiwshi linza. Shashratiwshi linzada suretleniw jasaw
9.shashıwshı linzalardiń orta bólimi shetki bólimine qaraganda shińishke boladi. Shashıwshı linzalar 3 turli boladi
1) eki tarepleme oyis (OYIS OYIS)
2) tegis oyis
3) tegis oyis
Jaqtiliqtin basimin olshewdin Lebedov tajriybeleri
13.Jaqtılıqtıń basımın birinshi bolıp ólshew 1899 - jılda orıs fizigi Lebedev tárepinen násip etken, jaqtılıqtıń qattı denelerge kórsetetuǵın basımın ólshew ushın ótkergen tájiriybesiniń sxeması kórsetilgen. Qurılma hawası sıpab alınǵan ıdısda ornatılǵan bolıp, jińishke ipga osib qoyılǵan hám “qanatchalar” biriktirilgen jeńil osmadan ibarat. Qanatshalar qalıńlıǵı 0, 01 mm den 0, 1 mm ge shekem bolǵan aq hám qoraytirilgan disklar formasında boladı. Olar aspa átirapında aylanatuǵın o'qqa salıstırǵanda simmetrik etip ornatılǵan. Túsken jaqtılıq aq hám qoraytirilgan disklarǵa hár qıylı basım kórsetedi. Nátiyjede osmani tutıp turǵan jińishke sabaq aylantıriwshı moment tásirinde buraladi. Jaqtılıqtıń basımı naǵız ózi ipning búklem múyeshi járdeminde anıqlanadı. O'z navbatida, bul búklem qanatchalarga túsip atırǵan jaqtılıqtıń basımı bar ekenligin, bul basım dene sırtınıń qaytara alıw qábiletine hám túsip atırǵan jaqtılıq aǵımına baylanıslılıǵın kórsetedi.
15.Oraylanǵan optikalıq sistemalar.
.Oraylanǵan optikalıq sistema simmetriya dizbesine (optikalıq kósher) iye bolǵan optikalıq sistema bolıp, ol bul o'qni átirapında aylantırılǵanda onıń barlıq qásiyetlerin saqlaydı. Oraylanǵan optikalıq sistema ushın tómendegi shártler orınlanıwı kerek:
• Barlıq tegis ústler eksa boyınsha perpendikulyar,
• Barlıq sfera ústler orayları o'qga tiyisli bolıp tabıladı,
• Barlıq diafragmalar domalaq, barlıq diafragma orayları eksa,
• Barlıq ǵalaba xabar birdey yamasa birdey boladı, yamasa refraktiv indekstiń bólistiriliwi eksa boyınsha simmetrik bolmaǵan bolıp tabıladı. Oraylanǵan optikalıq sistemalar optikalıq o'qni buzatuǵın tegis nometall hám hákis etiwshi prizmalardı óz ishine alıwı múmkin, lekin tiykarınan sistemanıń simmetriyasına tásir etpeydi.Oraylastırılǵan optikalıq liniya orayında aralıq Qalıńlıǵı nolge teń dep esaplanǵan optikalıqasi optikalıqada názik dep ataladı. Bunday ob'ektiv ushın olar óz-ara samolyotlardı kórmeydilar, biraq aldınǵı hám arqa tárepden, tap birlestirilgeni menen birlestiriledi. Juqa jıynaw linzasida tosınarlı baǵdardaǵı nurlanıw jolınıń qurılısın kórip shıǵıń. Onıń ushın biz eki ózgeshelikten paydalanamız