Жумаев Достон Давлат ўғлининг "Муборак-Ғузор-Бойсун-Боботоғ профили бўйича геолого геофизик модел тузилиши" мавзусидаги Фан магистри академик даражасини олиш учун ёзилган диссертация

Магниторазведка 
Магнит суратга олиш натижалари, З.А.Макарова таҳририятида 
давлат нашрига тайёрланган 1:200000 масштабдаги Ўрта Осиёнинг 
консолидацияланган харитасини тузиш учун асос бўлди. Бу усуллар 
ёрдамида худуднинг тектоник тузилиши, асосан палеозой даври 
ётқизиқларининг юзаси ҳақида маълумот олиш имкони туғилди.
Жуда аниқ 1:50000 масштабли 1977-1979 йилларда ўтказилган 
аеромагнит съемкалар билан (В.М. Фомин, Л.Н. Котляровский, М.Л. 
Вахрушева, 1980) Сурхондарё чўкмаси шарқий бортининг марказий қисми 
қамраб олинган. 
2004 йилда 1993-1996 йилларда ўтказилган аеромагнит тадқиқотлар 
натижалари асосида Ўрта Осиёнинг бутун ҳудудининг «Аномал магнит 
майдони харитаси» 1:500000 миқёсда (И.Г. Кремнев ва бошқалар) нашрга 
тайёрланди. Натижада худудда маълум бўлган барча антиклиналлар 
тасдиқланган. Бироқ, дала материаллари худуднинг бурғилаш ва 
сейсморазведка ишлари ёрдамида кам ўрганилганлиги туфайли асосан 
расшифровка қилинмай қолиб кетган.

---

16 
Аерокосмик дешифрлаш 
Жанубий Ўзбекистон ҳудудида аерокосмик декодлаш усуллари ўтган 
асрнинг 70 йилларнинг охиридан бери қўлланилиб келинмоқда.
1976-1981 
йилларда фотокосмосуратнинг 1:1 000 000 миқёсда 
декодланиши Чоржў ва Бухоро поғоналари ҳудудини қамраб олди ва бу 
умумий сифатни сезиларли даражада оширди. 1980-1982 йилларда А.А. 
Валиев, Т.Т. Тожиев ЖҒҲ ва Бешкент ботиқлигининг унга туташ ҳудуди 
учун аерокосмик тадқиқот материалларини дешифрлаш ишларини амалга 
оширди, бунинг натижасида 1:200000 масштабда дарзликлар тектоник 
схемаси тузилди, 160 та фотоаномалия аниқланди ва тектоник схемаси 
тузилди. 
«Тошкентгеология» мутахасислари (Л.И.Буняк, И.М.Эиделнант ва 
бошқалар, 1984,1987) масофавий зондлаш маълумотлари ва геологик ва 
геофизик материалларни ҳар томонлама талқин қилиш асосида 
қопламанинг структуравий ва тектоник хусусиятларини декодлашнинг 
фундаментал имкониятларини кўрсатди. 
Ҳар хил турдаги геологик объектларни аниқлаш учун турли хил спектр 
диапазонларида объектларнинг фототоник фарқларини визуал миқдорий 
баҳолаш ва 10 балллик ёрқинлик шкаласи ёрдамида уларнинг спектрал 
ёрқинлик коэффицентларини баҳолашнинг экспресс усули таклиф этилади. 
Ўзбекистоннинг бутун ҳудуди бўйича дешифрланган ёриқлар (чизиқлар) 
тармоғининг ҳудудий таҳлили ўтказилди (А.К.Глух, 1994, 2000). 
2009 йилда геологик ва геофизик ишлар билан биргаликда космик суратга 
олиш (Н.Н. Колесников ва бошқалар) ва структуравий-геоморфологик 
таҳлиллар олиб борилди, Деҳкобод чуқурлигининг жануби-шарқий 
қанотининг чуқур структура-тектоник тузилиши ҳақида қўшимча 
маълумотлар олинди (Шимолий Хўжамурот).

---

17