К. Б. Уразов бухгалтерия ҳисоби ва аудит

Дебет 9210 «Асосий воситаларнинг чиқими»-50000 сум
Кредит 9310 «Асосий воситаларнинг чиқимидан олинган фойда»-50000 сум


Асосий воситаларни бепул берилишининг ҳисоби. Корхонанинг асосий воситалари бошқа юридик ва жисмоний шахсларга бепул ҳайрия сифатида ҳам берилиши мумкин. Асосий воситаларнинг бепул берилиши шартномада кўрсатилган қийматда счет-фактура билан расмийлаштирилади. Счет-фактура асосида қўйидаги бухгалтерия ёзувлари қилинади:


1. Бепул берилган асосий воситани бошланғич қийматида ҳисобдан
чиқарилишига:
Дебет 9210 «Асосий воситаларнинг чиқими»
Кредит 0111-0190 «Асосий воситалар ҳисоби счетлари»
2. Асосий воситалар эскиришини ҳисобдан чиқарилишига
Дебет 0210-0290 «Асосий воситалар эскириши ҳисоби счетилари»
Кредит 9210 «Асосий воситаларнинг чиқими»
3. Бепул беришдан кўрилган зарарга
Дебет 9430 «Бошқа операцион харажатлар»
Кредит 9210 «Асосий воситаларнинг чиқими»

Солиқ Кодексига мувофиқ (22-модда) асосий воситаларни бепул беришдан кўрилган зарар солиқ солиш базасига қайта қўшилади.

Асосий воситаларни таъсис бадали сифатида берилишининг ҳисоби. Корхоналар асосий воситаларини таъсис бадали сифатида бошқа корхоналарга беришлари ҳам мумкин. Бунинг учун асос бўлиб таъсис ҳужжатлари (устав, таъсис шартномаси ва бошқалар) ҳисобланади. Асосий воситани таъсис бадали сифатида берилиши счет-фактура билан расмийлаштирилади ва унинг асосида қўйидаги бухгалтерия ёзувлари қилинади:


1. Таъсис бадали сифатида берилган асосий воситанинг келишув қийматига
Дебет 0620-0690 «Узоқ муддатли инвестициялар ҳисоби счетлари»
– 100000
Кредит 9210 «Асосий воситаларнинг чиқими» – 100000
2. ҚҚС суммасига (келишув ва қолдиқ қийматлар ўртасидаги фарқдан)
Дебет 9210 «Асосий воситаларнинг чиқими» – 10000
Кредит 6410 «Бюджетга тўловлар бўйича қарздорлик ҳисоби счетлари»– 10000


3. Асосий воситаларни бошланғич қийматини ҳисобдан чиқарилишига