K. PàlÍmbetov, P. Allàshov

Kúlmegeysiz  ǵarrıǵa
Bir  kisiniń  eki  balası  bar  eken.  Balalar  shoq 
bolıp,  ótken-ketken  kempir-ǵarrı  kórinse,  ermeklep 
kúlip,  áwereleydi  eken.  Bir  kúni  qońsıları  kelip:
 – «Seniń  balalarıń  shoǵıraq.  Ǵarrı  menen  kempir 
kórse,  ermekleydi.  Házir  bir  kempirdi  ermeklep  qaldı. 
Balalarıńızǵa  aytıp,  tıyıńız», – depti.
Ol  kisi  balaların  shaqırıp  alıp,  násiyat  qılıp:
 – «Kempir-ǵarrıǵa  tiymeńiz,  qayta  sıylańız.  Olarda 
sizlerdey  aldın  jas  bolıp,  bara-bara  qartayǵan.  Sizler 
de  sonday  bolıp  qartayarsız,  balalarım.  Qoyıń  ádeti-
ńizdi», – dedi.
Balalar  sonnan  soń  kempir-ǵarrıǵa  tiymeytuǵın 
bolıp,  wáde  berip  ketip,  biraz  kún  júrgennen  soń  sol 
wádesin  umıtıp  jáne  bir  mápilik  ǵarrını  ermekleydi.
Onnan  soń  balaların  shaqırıp  alıp  atası:
–  «Endi  men  bul  dúnyada  turǵım  kelmeydi», –  depti.
Balaları: – «Ol  nege?»  dep  azar-bezer  bolıptı.
Atası  aytıptı: – «Eger  men  ólmey  qartayǵanshelli 
tursam,  sizlerge  qusaǵan  ádepsiz  balalar  ermek  qılıp, 
mazamdı  alar,  dep  qorqaman», – dedi.
Balalar  atasınıń  bul  sózine  júdá  qısınıp,  uyalǵa-
nınan  betleri  qızarıp  ketti.  Sonnan  soń  olar  ǵarrı 
adamlarǵa  kúliwdi,  ermeklewdi  baspúkil  qoyıp,  ádepli 
boldılar.
Maqal:  «Ǵarrını  sıyla,  óziń  ǵarrı  bolarsań».
1. Ata-anaǵa,  jası  úlkenlerge  sizler  qanday  múnásibette   
  bolasız?
2. «Jaqsı  bala  súyenish,
    Jaman  bala  kúyinish»
 — 
degen  temada  bayan  jazıń.

---

125
Abbàz dàbÍloV
(1898 —1970)
Abbàz  shàyır  1898-jılı  házirgi 
Tàxtàkópir  ràyonındàǵı  Qàràoy  degen 
jerde  tuwılàdı.  Abbàzdıń  ákesi  Dàbıl 
eski  mektepte  oqıp  sàwàtın  àshqàn. 
Sonlıqtàn  onı  àwılınıń  àdàmlàrı 
«mollà  bàlà»  dep  àtàǵàn.  Dàbıl 
sàwàtlı  bolsà  dà,  turmısı  tómen 
bolǵàn.  1891-jılı  Shımbày  ràyonınà 
kóship  keledi.
Bul  jerge  kóship  kelgennen  keyin, 
Abbàz  dáslep  àwıllıq  meshitte,  sońın  àlà  Qàràqum 
iyshànnıń  medresesinde  oqıǵàn.  Biràq  turmısı  tómen 
bolǵànlıqtàn,  medresede  oqıwdı  dàwàm  ettire  àlmàǵàn. 
Ol  dáslep  óziniń  tuwısqàn  àǵàsı  Hàmzàdàn  qıssà 
oqıwdı  úyrenedi  hám  onıń  jàzǵàn  qosıqlàrın  yàdlàp 
àlàdı.  Ózi  de  endi  qosıq  jàzà  bàslàydı.  «Bàhàdır», 
«Biybisánem»,  «Námárt  jigit  nege  dárkàr?»  hám  t.  b. 
shıǵàrmàlàrı  qàràqàlpàq  ádebiyàtındà  joqàrı  bàhàlànàdı.