Kegl cc pechat indd

^1 h ⁼ ^2 ' h ^^an
M=M₂
bo^£lganda aylanish o^£qiga ega bo^£lgan jismlar muvozanatda bo^£lishi kelib chiqadi. Bunga momentlar qoidasi deyiladi.
Ko^£rilgan tajribada kuch momenti richagni soat strelkasi
yo^£nalishida aylantirishga harakat qilsa, M₂ kuch momenti uni soat strelkasiga teskari yo^£nalishda harakat qildiradi.
Richaglar turmush va texnikada keng qo^£llaniladi.
Masalan, oddiy qaychini olib qaralsa, unda qo^£lning F_l kuchi dastasiga, F₂ kuch esa matoga qo^£yiladi. F₂ kuch aylanish o^£qiga yaqin joylashganligidan F_l dan katta bo^£ladi. Shu tamoyilga asosan mix sug^£uruvchi ombur, tunuka qirquvchi qaychilar ishlaydi (57-rasm). Oldingi mavzularda ko^£rilgan shayinli tarozi — yelkalari teng bo^£lgan richagdir. Agar tarozi yelkalarini turli uzunlikda olinsa, kichik massali tarozi toshlari bilan katta massali jismlarni o^£lchash mumkin.
я)
56-rasm.
57-rasm.
Inson va hayvonlarning tuzilishida richag tamoyili asosida ishlaydigan qismlari ham mavjud. Qo^£l va oyoq suyaklari mushaklar bilan birgalikda richag hosil qiladi.
1. Taxtaga qoqilgan mixni qo‘l kuchi bilan tortib sug‘urish qiyin.
Lekin ombir bilan osongina sug‘ursa bo‘ladi. Sababi nimada? 2.0‘zingiz ko‘rgan qanday mexanizmlarda richag ishlatilgan?
3. Yuk ortilgan mashina yoki vagondagi yuk massasini mashinadan tushirmasdan qanday tarozida tortish mumkin?
32-MAVZUI
LABORATORIYA ISHI. RICHAGNING MUVOZANATDA BO‘LISH SHARTINI 0‘RGANISH
1) Laboratoriya ri- Yuklar to^£plami;
IsoTSH
JL
Ж LSI 201 за
I3of