Kимёвий анализнинг метрологик асослари режа: Кимёвий анализинг босқичлари

беради:
Xпаст = X̅
− tp,n
S
√n
(а)
Xюқори = X̅
+ tp,n
S
√n
(б)
1-жадвал
Муқаррарлик мезонини аниқлаш учун t тақсимланиш
қийматлари жадвали (Стьюдент коэффициенти)
Бунда Хпаст ва Хюқори эҳтимоллик оралиғининг пастки ва юқори
чегаралари. S-стандарт четланиш, n-такрорий қилинган анализлар сони, tp,n-
Стьюдент коэффициенти. tp,n такрорий қилинган n анализ ва берилган р
ишончлилик эҳтимоллигининг функциясидир.
Бундан кўринадики, ишончлилик оралиғи 2ts қийматга тенг бўлар экан.
Усулнинг ёки анализнинг аниқлиги қанча юқори бўлса, s қиймат шунча кичик
ва, демак, ишончлилик оралиғи шунча тор бўлади. Шуни таъкидлаш
ўринлики, t тақсимотнинг қиймати ишончлилик эҳтимолига (Р) боғлиқ.
n нинг камайиши ва p нинг 1 га яқинлашиши бу коэффициентни ошириб
юборади. (а) ва (б) формулаларнинг қиймати ишончлилик чегараси, уларнинг
оралиғи эса ишончлилик интервали дейилади. р1 бўлса топилган натижа
компонентнинг ҳақиқий қиймати 0-100 % оралиғида бўлади деб аниқ ишонч
билан айтиш мумкин. р камайганда ишончлилик чегараси торайиб боради.
Демак, методнинг ишончлилик чегараси Х қуйиддагига тенг:
Х t
S
n
p n ,
бўлса, у ҳолда анализ учун олинган модданинг ҳақиқий қиймати
100та параллел аниқлашларнинг 95 тасида Х
_
Х оралиғида бўлади.
Ишончлилик эҳтимоли қанча катта деб олинса, t қиймат кам сонли
тажрибалар учун шунча катта бўлади, кўп сонли тажрибалар учун эса t
қийматлар кичик бўлади. Ишончлилик эҳтимоллиги Р олинган натижаларнинг