Kимёвий анализнинг метрологик асослари режа: Кимёвий анализинг босқичлари

бир неча марта такрорлаш ва олинган натижаларни солиштириш керак.
Олинадиган натижаларнинг тўғрилиги ва қайта такрорланувчанлигини
ошириш учун анализда қўлланиладиган асбоб, реактив ва эритмалар вақт-
вақти билан даражаланиб турилиши, лаборант-ҳодимлар етарли малакага эга
бўлиши, тажрибахона ҳавоси тоза бўлиши, чанг ва бошқа турли ифлосликлар
бўлмаслиги, бинолар имкони борича кам тебраниши зарур.
6. Анализ натижаларини математик статистика усуллари
ёрдамида баҳолаш
Анализ қанчалик эҳтиёткорлик билан бажарилмасин, албатта айрим
хатоликларга йўл қўйилади.
Бирор компонентни аниқланилаётганда бир марта қилинган анализдан
тўғри натижа олиб бўлмайди. Шунинг учун ҳар бир анализни камида 3 марта
қайтариб ўртача натижа олинади. Қоида бўйича яхши натижа олиш учун
уларнинг қайта қилинган (одатда параллел равишда олиб борилади)
анализларнинг ўртача қийматлари олинади. Бир метод билан, бир хил
шароитда олинган натижаларнинг ўртача қийматлари бир-бирига қанчалик
яқин бўлса, қайта такрорланувчанлик (воспроизводимость) шунчалик яхши
бўлади.
Қайта такрорланувчанликни баҳолашда математик статистика
усулларидан фойдаланилади. Математик статистика усуллари ёрдамида
олинган натижалар қайта ҳисобланади. Математик статистикада ҳар бир
олинган қиймат варианта (Xi) деб юритилади. Ўлчанган (ҳисобланган,
аниқланган) қийматлар асосида арифметик ўртача қиймат (𝑥̅) ҳисобланади:
бу ерда n-параллел аниқлашлар сони, Х1, Х2, ..., Хi вариантлар деб аталувчи
алоҳида аниқлашларнинг натижалари. Х
_
-ҳамма вариантларнинг ўртача
қиймати.
Параллел тажрибалар сони қанча кўп бўлса, анализ натижалари шунча
аниқ бўлади, шунинг учун ҳам ИЮПАК тавсиясига биноан 5-9 параллел