Kimyoviy va oziq-ovqat texnologiyalari

Maydalash sistemasi bo‘yicha jami	100	1615	8
1600
1-sayq.s.	13	2423*13/100=315	1,5	1000x250	300
2- sayq.s.	12	290	1,5		300
1-un.tort.	13	315	1,5		300
2- un.tort.	12	290	1,5		300
3- un.tort.	12	290	1,5		300
4- un.tort.	12	290	1,5		300
5- un.tort.	9	218	1		200
6- un.tort.	9	218	1		200
7- un.tort.	4	96	0,5		100
8- un.tort.	4	96	0,5		100
Un tortish sistemasi bo’yicha jami	100	2423	12		2400
Jami		4038	20	1000x250	4000

Hisob bo‘yicha 20 ta A1-BZN rusumli valetsli uskuna olamiz.
Aralashmalarning elanuvchi yuzasini hisoblash
Berilgan un navi uchun norma asosida ZRSH-6M rusumli rassevning 1 m² yuzasiga 1000-1200 kg/ sutka solishtirma yuklama qabul qilinadi. Unda barcha aralashmalarni sistema asosida elash yuzasini (bunga nazorat qilish yuzasi ham kiradi) quyidagi formula bilan topiladi:

Bu erda: q–1m² elovchi yuzaning solishtirma yuklamasi, kg. Unda unumdorligi 315 t/s bo‘lgan tegirmonning barcha elash yuzasi.
m²
Unni nazorat kilib turish uchun barcha elovchi yuzadan 10-12 % olinadi, bu holda
m²
Maydalovchi, sayqallovchi va aralashmani maydalovchi un tortish (razmol) sistemalarda hosil bulgan unlarni elovchi yuzalarni quyidagi formula orqali topiladi.
F₁ = F_j – F_n = 310-34,1=275,9m²
Maydalash sistemasining elovchi yuzasini f₁, un tortish va saykallash sistemalarining elovchi yuzasini f₂ deb belgilab, ularning nisbatini 1:1,1 ga teng deb olinib, maydalash sistemasining elash yuzasini quyidagicha topamiz:
f₁ = F₁ :2,1= 280,4:2,1 =133,5 m²
Shundan sung un tortuvchi va saykallovchi sistemalarning elovchi yuzalarini topamiz:
f₂ = F₁ - f₁ = 280,4-133,5=146,9 m²
Sistemalar bo‘yicha elovchi yuzalarning taqsimlanishi 7-jadvalda berilgan.
Sistemalar bo‘yicha elovchi yuzalarning taqsimlanishi
7-jadval

Sistema	Siste-malar bo‘yi- cha bo‘li- nishi, %	Sistemalarning hisobiy elash yuzalari, m^2	Rassev-seksiya-lari-ning soni	Bitta rassev-ning elash yuza, m^2	Qabul qilingan elash yuzasi, m^2
I mayd.s.	19	133,5*19/100=25,3	6/6	25,5	12,75
II mayd.s.	18	24	6/6		17
III mayd.s.	13	17,3	4/6		8,5
IV mayd.s.	13	17,3	4/6		17
V mayd.s.	10	13,3	3/6		8,5
1-saralash s.	10	13,3	3/6		8,5
2-saralash s.	6	8	2/6		8,5
3-saralash s.	6	8	2/6		8,5
4-saralash s.	5	6,7	2/6		8,5
Maydalash sistemasi bo‘yicha jami	100	101,4	5		102
1-sayq.s.	12	146,9*12/100=17,6	4/6	25,5	17
2- sayq.s.	12	17,6	4/6		17
1-un.tort.	15	21,7	5/6		21,25
2- un.tort.	15	21,7	5/6		21,25
3- un.tort.	9	13	3/6		12,75
4- un.tort.	9	13	3/6		12,75
5- un.tort.	9	13	3/6		12,75
6- un.tort.	9	13	3/6		12,75
7- un.tort.	6	8,7	2/6		8,5
8- un.tort.	4	5,8	2/6		8,5
Un tortish jarayoni bo‘yicha jami	100	145,2	5		145
Jami	100	277,2	8		425
Oliy navli un	25		2/4	17	8,5
Birinchi navli un	50		4/4	17	17
ikkinchi navli un	25		2/4	17	8,5
Jami	100	34,6	2	17	34

Hisob-kitoblargaasoslanibjami 11 ta ZRSH-6M 2 ta ZRSH-4M rassev qabul qilindi.

“Boyitish” uskunalarini hisoblash va tanlash.
«“Boyitish” » uskunalarini hisoblashda ularga tushayotgan asl yuklamaning un balansi asosida va uskunalarning unumdorligiga asoslaniladi
Q₌
“Vimol” uskunalarini hisoblash va tanlash.
«Vimol» uskunalarini hisoblashda ularga tushayotgan asl yuklamaning un balansi asosida va uskunalarning unumdorligiga asoslaniladi.
MBO «vimol» uskunasining unumdorligi elakning nomer o‘lchamlariga asoslanib 5 t/s ga teng.
MBO-1,2uskunasiga yuklama Q –o’rtacha 18-20%,
Q₌
MBO-3,4uskunasiga yuklama Q –o’rtacha 14…17% ,
Q₌
MBO-5 uskunasiga yuklama Q –o’rtacha 12…13% ,
Q₌
U holda uskunalar soni:
MBO-1,2 2,5/5=0,5ta
MBO-3,4 2,1/5= 0,4ta
MBO-5 1,6/5=0,3 ta
АSOSIY USKUNАNI АVTOMАTLАSHTIRISH
Texnologik jarayonlarni nazorat kilish va avtomatlashtirish sistemalari texnika taraqqiyotining asosiy yoʼnalishlaridan biri boʼlib, u ishlab chiqarish samaradorligini oshirish, maxsulot sifatini yaxshilash, xarajatlarni kamaytirish, mehnat sharoitini yaxshilash va atrof muhitni muhofaza qilish uchun xizmat qiladigan asosiy omil xisoblanadi. Oziq-ovqat va kimyo texnologiyasi sohasi uchun yuqori malakali kadrlar tayyorlashda ―Texnologik jarayonlarni nazorat kilish va avtomatlashtirish‖ katta axamiyatga egadir.
Bugungi kun muxandislari yangi texnika va texnologiyalardan foydalanishga, texnologik jarayonlarni avtomatlashtirish tizimlarini keng joriy etishga, ishlab chiqarishi zaxiralarini aniqlash va jadallashtirishga qodir bulishlarni kerak. Boshqarilayotgan ishlab chiqarish jarayoni obʼekt deyiladi. Boshqarishda ishlatilayotgan texnik kurilmalar majmui va unda ishtirok etayotgan personali obekt bilan birgalikda boshqarish sistemasi deyiladi.²⁰
Boshqarish jarayoni quyidagi funksiyalar yigʼindisidan iborat:
- ishlab chiqarish jarayoni (obʼekt) xolati haqida malumot olish;
- olingan malumotni kayta ishlash;
- obektga koʼrsatma berish.
Texnologik jarayonlarni boshqarish sistemasi odam-operator ishtirokiga qarab quyidagi boshqarish sistemalariga bulinadi:
- qoʼl bilan masofadan boshqarish. Bunda malumotlarni qayta ishlash operator tomonidan bajariladi.
- avtomatlashtirilgan boshqarish sistemasi. Bunda operator boshqarish sistemasida faqat aloxida funksiyalar bajaradi.
- avtomatik boshqarish sistemasi. Boshqarish jarayoni odam ishtirokisiz bajariladi.
Аvtomatika tizimlari ichida avtomatik rostlash tizimi keng tarqalgan.
Texnologik jarayonlar va uni boshqarish boʼyicha asosiy tushunchalar:
♦ Jarayon-biror obekt xolatini ketma-ketlik bilan almashishidir.
♦ Ishlab chiqarish jarayoni-biror maxsulot ishlab chiqarishga yoʼnaltirilgan,
bir-biri bilan bogʼlangan jarayonlar toʼplamidir.
♦ Texnologiya-ishlab chiqarishda maxsulot yoki material, xom-ashyo olish yoki qayta ishlash usullar toʼplami. Texnologiya kam mehnat, vaqt va xom-ashyo sarflab, yukori effektli va iqtisodli ishlab chiqarish jarayonini belgilaydi.
♦ Texnologik jarayon-belgilangan texnologiya bajarilishini taʼminlaydigan ishlab chiqarish jarayonini bir qismidir.
♦ Tizim - oʼzaro bogʼlangan elementlar tuplamidir.
Ishlab chiqarish jarayoni yoki uni biror qismi avtomatlashtirish obekti boʼlishi mumkin. Аvtomatlashtirishdan maqsad yuqori samarali boshqarish tizimini tashkil etishdir.
Аvtomatlashtirish tizimlari – funksiyasi, avtomatlashtirish darajasi, boshqarish algoritimi va baza elementi buyicha klassifikatsiyalanadi.
Mazkur malakaviy bitiruv ishida boshqaruv obʼekti sifatida А1-BSO rusumidagi sovurish - elash uskunasi koʼriladi.
Boshqaruv obʼektining funksional sxemasi chetlashishlar boʼyicha boshqarish prinsipi boʼyicha tuziladi.²¹
Funksional sxemada belgilanishlar quyidagicha:
• T – Topshiriq beruvchi qurilma;
• R – Rostlagich;
• IQ – Ijrochi qurilma;
• BO – Boshqaruv obʼekti;
• OʼQ – Oʼlchov qurilmasi.
Jarayonning avtomatik boshqarish tizimi quyidagi sxema boʼyicha ishlaydi. Sovurish – elash uskunasiga kelayotgan maxsulot sarfi FE 1-1 sarf oʼlchash datchigi yordamida oʼlchanadi va elektr signalga aylantirilib, rostlash tizimi FIC 1-2 ga uzatiladi. Аvtomatlashtirilgan boshqarish tizimining funksional sxemasi quidagicha koʼrinishda boʼladi.