Кыргыз республикасынын билим берүҮ жана илим министрлиги баткен мамлекеттик университети

касек, анан оо наракы четтеги жалгаз түп – эрте бышар ак 
өрүк  (Н.С. «Күн б.», 19)., Чал күбүрөй чарбакты аралай басты. 
…Гүлдөн аары көп. Көк асман чаңкаят. Чал өрүктөрдүн 
шактарын кармалап келатып, кокусунан былтыркы жылдан 
калган газанекке көзү түштү. Сапсары как өрүк – газанек, 
жакын эле шакта турду (Н.С. «Күн б.», 31)., Бирок ошол 
мезгилдин ичинде өрүктөрдүн бариктери менен горосун жерге 
сабап таштады. Жердин бети барик, горо, мөндүр менен 
көмүлүп калды (М.Г. «Д.ш.», 42)., Ээн аңыздарды, саргазаң 
өрүкзарды майдалап эшип жаап, күзгү жамгыр шыбырыктайт 
178
Юдахин К. К. Кыргызча-орусча създ\к. –М., 1965. -176,-339,-449-б-р 
179
Карасаев Х. К. Ъздъшт\р\лгън създър. –Ф., 1986. -80,-159-б. 
180
Юнусалиев Б. М. Кыргыз диалектологиясы. –Ф.: Мектеп, 1971. -275-б. 
181
Кыргыз тилинин т\ш\нд\рмъ създ\г\: I т. –Ф.: Мектеп, 1984. -459-б. 
182
Мукамбаев Ж. Кыргыз тилинин диалектологиялык създ\г\. –Ф.: Илим, 1976. -377-б. 

---

55 
(Н.С. «Күн б.», 135). Этнографиялык диалектизмдер бул 
мисалдардын алгачкысында каармандын, кийинкилеринде 
автордун кебинде келип, биринчиден, окурманга бейтаныш – 
өрүккө байланыштуу, түшүнүктөрдү туюнтуп, тааныткыч кызмат 
аткарып турса, экинчиден, элеттеги өрүктүү чарбактын гүлдөгөн 
жана мөндүрдөн кийинки эң сонун пейзажын тартуунун 
каражаты болду. М.Гапаров да, Н.Сайдуллаев да көз менен 
көрүүгө мүмкүндөй сүрөт жарата алышкан. 
Көркөм чыгармалардагы гилас, мама каймак, гүлсөвгар, 
эчки тал, катыраң, карачеке, марвет тыт ж. б. диалектизмдер 
да сөз болуп жаткан тематиканы толуктайт.
Гилас (ор. черешня). Ж.Мукамбаевдин сөздүгүндө гил

рс 
түшт. жемиш өсүмдүктөрүнүн бир түрү деп, анын бир нече 
сорттору, айтылыш варианттары катталган [112:403-404].
183
Түштүк батыш диалектинин Лейлек тарабында жана Баткен 
районунун көпчүлүк жерлеринде «гил
