Kirish. Fanning asosiy maqsadi va vazifalari. Quduqlarda geofizik tadqiqot o’tkazish usullari
Download 1.95 Mb. Pdf ko'rish
|
geofizika yakuniy Javoblar docx
- Bu sahifa navigatsiya:
- - qalinlik bo`yicha mahsuldor yotqiziqlarni sirqish darajasini - ishlovchi va ishlamaydigan oraliqlarini aniqlash; - quduqlar va qatlamlarni joriy gazkondensat tasnifini o`rnatish
Konni
ishlash loyixasini alohida qismlariga tuzatish kiritish. quduqlar va qatlamlarni tadqiqot qilish natijalarini qayta ishlash quyidagilarga yordam beradi: - qatlam ko`rsatgichlarini aniqlaydi; - quduqqa neftni oqim tenglamasidagi sirqish qarshiligini aniqlaydi; - yangi va ishlatilayotgan quduqlar uchun texnologik tartibni o`rnatish; - qalinlik bo`yicha mahsuldor yotqiziqlarni sirqish darajasini - ishlovchi va ishlamaydigan oraliqlarini aniqlash; - quduqlar va qatlamlarni joriy gazkondensat tasnifini o`rnatish 95. Neftgaz uyumlarini ishlatishni tartibga solish va nazorat qilishning muhim hususiyatlari. Neftgazli uyumlar aloxida xarakterli geologik xususiyatlarga ega bo'lib, ularni tabiiy uglevodorod uyumlarining mustaqil turi sifatida ajratish zarurligi oldindan belgilab qo'yilgan. Ushbu uyumlarning neft qazib olishdagi o'rni tobora ortib bormoqda. Ular G'arbiy Sibir, Orenburg, Volgograd viloyatlari, Krasnodar o'lkasi, Ukraina, O'rta Osiyo, O'zbekiston va Qozog'iston hududlarida topilgan va ekspluatatsiya qilingan. Neftgazli uyumlarining neftli yoki gazli uyumlardan farqi shundaki, o'zlashtirish boshlangunga qadar to'yingan uglevodorodlar yagona ikki fazali tizimni, tub suvlar borligida esa uch fazali tizimni hosil qiladi. Neftgazli uyumlarning o'ziga xos xususiyati qatlamning gaz bilan to'yingan zonasida, ularning hosil bo'lish mahsuli bo'lgan qoldiq neftning mavjudligidir. Qoldiq neft Kuybishev, Saratov, Volgograd va boshqa viloyatlarning konlarida topilgan. Neftgazli uyumlarida qatlam suvlari mineralizatsiyasi pastligi bilan ajralib turadi. Neftgazli uyumlarning sanab o'tilgan xususiyatlari uyumlarning boshqa turlarini (neftli, gazli, gaz kondensatli) o'rganishdan ko'ra murakkabroq laboratoriya, kon geofizik va boshqa tadqiqotlar kompleksiga ehtiyojni oldindan belgilab beradi. 96. Neftgazli uyumlarni o'zlashtirishni nazorat qilish uchun talablar. Neftgazli uyumlarni ishlatish jarayonining o'ziga xos xususiyati gaz do'ppisi va neft qismi o'rtasidagi o'zaro ta'sirdir. Konlarni ishlab chiqish tizimining texnologik parametrlariga qarab, siz gaz do'ppisini kengaytira olasiz va neftni o'z chegaralariga kiritishingiz mumkin. Ikki tomonlama bosim ostida neft ishlab chiqarish bo'yicha miqdoriy ma'lumotlar asosida ishlatishni oqilona tartibga solish uchun har bir neftgazli uyumning suv va gaz bilan tasir darajasini o'rganish kerak. Neftgazli uyumlarni ishlatishni tartibga solishning umumiy usullari quyidagilarni o'z ichiga oladi: gaz do'ppisidagi nazorat qilinadigan gazni tortib olish, suv bostirish bilan qatlamdagi bosimni ushlab turish, alohida quduqlar yoki ularning bir guruhi uchun neft qazib olishni o'zgartirish. Neftgazli uyumlarning turlariga qarab qo'shimcha nazorat usullari ham qo'llaniladi. Ostki suvga ega bo'lgan neftgazli uyumlarini ishlashini tartibga solish, neft quduqlari uchun SNCH dan GNCH gacha perforatsiya teshiklari oralig'ini oqilona joylashtirish yo'li bilan amalga oshiriladi. Shuningdek, boshqa bir qator tartibga solish usullari mavjud. Yaqin yillardagi ishlarning asosiy yo'nalishlaridan biri bu turli xil geologik sharoitlarda, xususan, katta gaz do'ppili zonalari mavjud bo'lganda, qatlamni qayta tiklanish omillarini oshirish va ishlab chiqarishni ko'paytirish uchun qatlamlarni rag'batlantirishning turli usullarini har tomonlama o'rganishdir. Ushbu vazifalarni kompleks kon geofizik nazorati yordamida hal qilish uchun quyidagilar zarur: 1) gaznaftli kontaktining boshlang'ich holatini aniqlash; 2) qatlam yoki haydalgan suvlarning mineralizatsiyasiga qarab , neftli, neftgazli va suv bostiriladigan qatlamlarni ajratish; 3) rezervuarlarni qatam bo'ylab neft va gazga to'yinganligini miqdoriy darajada alohida baholash; 4) neftgazli uyumlarini ekspluatatsiya qilishda tizimli nazoratni asoslash va amalga oshirish. 97. Qumtosh-gilli kesimda QGT malumotlari bo'yicha neftli va gazli qatlamlarni ajratish. Bir xil bo'lmagan (g'ovakli va gilli) kollektorlarda gaz-suyuqlik kontaktlarining holatini aniqlash uchun odatda neytron va gamma usullari bo'yicha olingan nisbiy parametrlar o'rtasidagi umumiy munosabatlardan foydalaniladi. Ushbu parametrlar bo'yicha bir xil bo'lmagan kollektorlarda GNK ni aniqlash uchun yagona sxemani yaratish standart bo'lmagan uskunalar, standartlashtirishning nomutanosibligi va boshqalar tufayli yuzaga kelgan radioaktiv usullarning turli differentsiatsiya qobiliyatlari, shuningdek, quduqlar, asboblar va mustahkamlovchi quvurlar diametrlari va boshqa omillar ta'siri tufayli qiyinlashadi. Bir xil bo'lmagan kollektorlarda gaz-suv va suv-neft kontaktlarini joylashish holatini aniqlashning ishonchli va oddiy usuli neytron va gamma usullari ko'rsatkichlari o'rtasidagi har bir quduqdagi bir xil qatlamlarga nisbatan korrelyatsiya aloqalaridan foydalanishdir. Quduqlarni radioaktiv usullar bilan o'rganish bir vaqtning o'zida amalga oshirilganligi sababli, qurilma eksantrikligi, ustunlar va boshqa mumkin bo'lgan omillar tufayli xatolar sezilarli darajada kamayadi. 98. Neft va gaz konlarini ishlatishda va o‘zlashtirishda nazorat qilishning geofizik usullarini komplekslashtirish (birlashtirish) prinsiplari Neft va gaz konlarini o'zlashtirishni geofizik jihatdan nazorat qilish neft konlarining geologiyasidagi ko'plab muammolarni hal qiladi, ular ko'pincha o'zaro bog'liq va ularni o'rganishning ma'lum bir ketma-ketligini talab qiladi. Ushbu muammolarni hal qilishda GIS usullarining imkoniyatlari foydali signallarga, ularning chuqurligiga va ishlatiladigan asbob- uskunalarning texnologik xususiyatlariga, quduq konstruksiyasiga, konlarni ishlatish tizimiga, qatlamlarning samarali ishlash ko'rsatkichlariga, umuman, har bir quduqning geologik va texnologik sharoitlariga bog'liq. Shuning uchun, geofizik nazoratda muammolarni hal qilish uchun bir-birini to'ldiradigan bir nechta geofizik usullardan kompleks foydalanishni talab qilinadi. 99. Ishlab turgan neft quduqlari uchun geofizik nazorat usullarining namunaviy komplekslari. Neft va gaz konlaridan foydalanishda geofizik nazorat qilish uchun ikki turdagi GIS usullarining namunaviy komplekslari tavsiya etiladi: to'liq va maxsus GIS usullarining to'liq komplekslari neft va gaz konlarini ishlatishni nazorat qilishning bir- biriga bog'liq bo'lgan muhim vazifalarini hal qilish uchun ishlatiladi: hozirgi va qoldiq neft va gaz to'yinganligining koeffitsientlarini aniqlash, ishlashtishning xususiyatlarini aniqlash, quvur orti aylanma oqimalrini aniqlash va boshqalar. GIS usullarining maxsus komplekslari neft va gaz konlarining alohida muammolarini hal qiladi: nazorat quduqlarida SNCH, GSCH va GNCH harakatini nazorat qilish, quduqlarning texnik holatini baholash, beruvchi va qabul qiluvchi intervallarning qalinligini aniqlash, oqimning yo'nalishini aniqlash, quduqlarning texnologik asbob-uskunalarining optimal ishlash rejimini tanlash uchun quduqlarni o'rganish va boshqalar. Konlarning har biri yoki guruhi uchun geofizik va neft qazib chiqaruvchi korxonalar o'rtasida kelishilgan rejaga binoan odatdagi ishlab chiqarish va geofizik tadqiqotlar majmuasi asosida har bir toifadagi ekspluatatsiya quduqlari uchun majburiy ro'yxat tuziladi. 100. Neft va gaz uyumlarini o‘zlashtirish. Ma'lumki, sanoat uglevodorod zaxiralari (neft, gaz, gaz kondensati) nisbatiga qarab konlarni shartli ravishda quyidagilarga bo'lish mumkin: gaz, neft, gaz kondensatli, neft va gaz, gaz va neft, gaz va neft kondensatli, neft va gaz kondensatli, gaz kondensati va neft. Ishlab chiqarishga ko'ra, uglevodorodlarning aralash turlari bo'lgan konlar uchun gaz kondensati va neft konlari (neft zaxiralari kondensat bilan gaz zaxiralaridan yuqori) yoki neftli va gaz kondensati konlari ( neft zaxiralari kondensati bo'lgan gaz zaxiralaridan kam) tushunchalari bilan ishlash to'g'riroq. Kon haqida asosiy ma'lumotlar uning geologik chegaralari bo'lib, ular quyidagilardir: strukturaviy turdagi, turli yoshdgi tog' jinlarining o'zaro munosabati va litologiyasi bilаn bog'liq, stratigrafik nomuvofiqliklar va tektonik yoriqlar bilan bog'liq, kollektor jinslari va ularning to'yinganligi bilan bog'liq bo'lgan (ya’ni ВНК, ГНК, ГВК контаклари) turlariga ajratildi. Ma'lumki, konlarning aksariyati odatda turli tektonik tuzilmalar bilan chegaralanadi (masalan, gumbazlar, ko'tarilmalar, burmalar, klinoformlar va boshqalar). Bunday konlarning chegaralarini aks ettirish shakli bu strukturaviy xaritalar (mutlaq balandlikdagi izogipslar), shu jumladan quduqlar rejasi (ularning xaritalangan yuzasi bilan kesishgan joyida), shuningdek gazlilik va neftlilik tashqi va ichki konturlar bilan chegaralnadi. Download 1.95 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling