Tomizm—Foma Akvinskiy ta’limati.
Empirizm—seziwlik ta’jiriybeni shin bilimnin’ birden bir deregi sipatinda moyinlaytug’in gnoseologiyadag’i bag’dar.
Shinig’iwlar ha’m diskussiya ushin ma’seleler:
Orta a’sirler filosofiyasinin’ tiykarg’i problemalan ha’m o’zgesheligi qanday?
Orta a’sirler ontologiyasi ha’m gnoseologiyasimn’ o’zgesheligi nede?
Oyamw da’wiri filosofiyasinin’ gumanizmi nede ko’rinedi?
Bekon ha’m Dekarttin’ ilimiy metodinm’ eki kontseptsiyasmin’ ayirmashihg’i ha’m uqsashg’i nede?
Tsitseron ha’m Dekarttin’ eki bayanlamasin sahstinn’ ha’m analizlen’: «Jasaw, demek oylaw» ha’m «Men oylayman, demek men jasayman».
Batista ken’ en jayg’an XVI a’sirge tiyisli gumanizm termininin’ eki tu’sindirmesine analiz berin’ ha’m olardi ha’zirgi zaman gumanizmnin’ tu’sindirmesi menen sahstinn’:
Oyaniw da’wiri gumanizmin filosofiyaliq sistema dep alip qaray almaymiz, om bilimlerdin’ a’hmiyetli, biraq sheklengen sektonn islep shiqqan ma’deniy ha'm pedagogikaliq bag’darlama desek qa’telespeymiz. Basqasha aytqanda, Oyaniw da’wiri gumanisti a’debiyatshi bolg’an.
Ulh grandiozhq filosofiyaliq sistemalardi qunw ushin gumanistler o’zlerinin’ oylaw obrazinan waz keshkisi kelmedi, olar filosofiyaliq pikir ju’rgiziwdin’ basqa tipin—sistemaliq ernes, ashiq, problemaliq ha’m pragmatikaliq oylawm usindi. Sol sebepli ulh gumanistlerdin’ ko’pshiliginin’ ma’mleketlik, aktiv adamlar bolg’anhg’i tosmnan emes.
To’mende keltirilgenlerden Renessanstin’ xarakterli belgilerin ko’rsetin’:
|
