Klinik laborator tashxislash va tekshiruv usullari

Glyukoza
Umumiy qabul qilingan usullarda aniqlanmaydi
0,03-0,15 g/l (0,16-0,83 mmol/l yoki 0,02 %dan ко ‘p emas)
Glyukozuriya (glucosuria) - siydikda glyukoza paydo bo‘lishi:
• Fiziologik (ovqat mahsulotlari bilan glyukozaning ko‘p k irish i, 
emotsional zo‘riqishdan keyin);
• Buyrakdan tashqari (saxaimiy diabet,jigar sirroz, pankreatit, 
rak,oshqozon osti bezi , tireotoksikoz, Itsenko - Kushinga sindrom, 
feoxromotsitoma, bosh miya travmalari , insult, uglerod oksid, morfin, 
xloroformdan zaharlanish);
• Renal (surunkali nefritlar, nefrozlar, amiloidoz, o ‘tkir buyrak 
yetishmovchiligi, homiladorlik, fosfor va ba'zi dori preparatlaridan 
zaharlanish).
Glyukozuriyani to ‘g ‘ri baholash uchun siydikni tekshirish zarur, 
sutkalik siydik yig‘iladi va siydik bilan yo ‘qotilgan sutkalik qand 
miqdori hisoblanadi. Buyrakning normal funksional holatida faqat qonda 
qand 
konsentratsiyasi 
oshganda, 
giperglikemiyada 
glyukozuriya 
kuzatiladi. Glyukozaning qondagi konsentratsiyasi yuqori bo‘lib 
glyukozuriya kuzatilganda (7,8-8 mmol/l)bo‘yrak glyukoza bo‘sag‘asi 
deb nomlanadi.
Glyukozaning qondagi konsentratsiyasi odatda 4,6 -6 ,6 mmol/l 
(0,8-1,2 g/l)dan oshmaydi.
Kamdan kam hollarda qonda qand konsentratsiyasi normal 
bo‘lganda buyrak kanallarida glyukozaning reabsorbsiyasi buzilishi 
bilan bog‘liq buyrak (renal) glyukozuriyasi kuzatiladi.
Aniqlash usullari
Sifat sinamalari
K o‘pchilik sifat sinamalari siydikda glyukozani aniqlash, asosan 
glyukozaning reduksion tarkibli aldegid guruxlari uchun qoMlaniladi.
Rangli birikmani tiklab berishda, oksidlovchi sifatida qandaydir 
yengil reduksiyalanuvchi tuz ishlatiladi bu usullarga Feling, Gaynes, 
Nilander, Benedikt, glyukozooksidaza sinamalari kiradi.
58

---