Klinik laborator tashxislash va tekshiruv usullari

Miqdoriy usullar
59

---

Kolorimetrik usul Altgauzen bo ‘yicha siydikda glyukozani aniqlash
Usul prinsiplari: glyukoza bilan ishqor qizdirilganda rangli 
reaksiya paydo bo‘ladi
Aniqlash texnikasi
4 
ml siydikka 1 ml 10% o ‘yuvchi natriy quyiladadi va 1 min. 
qaynatiladi
Qaynatgandan 10 minut o ‘tgach suyuqlik rangi shkala rangi bilan 
solishtiriladi, har bir bo‘yalgan chiziq tarkibidagi glyukozaning foizini 
ko‘rsatadi. Reaktivlar yordamida tayyorlangan eng yaxshi shkaladan 
foydalaniladi. Buning uchun 0,5; 1,0; 1,5; 2,0; 3,0 va 4,0% glyukoza 
eritmalarini olamiz,ularga ishlov beriladi, tekshirilayotgan siydik 
sinamalarini tiqinlar qattiq yopiladi.eritmalaming rangi 10 kungacha 
o ‘zgarmaydi
Altgauzen metodi aniq natija beradi, shuning uchun uni 
polyarimetr bo‘lmaganda foydalanish mumkin.
Modifitsirlangan Altgauzen metodida reaktivlar yetishmovchiligi 
kuzatilmaydi va kam vaqt oladi, Modifitsirlangan Altgauzen metodi 
prinsipi: tarkibida glyukoza bor siydik o ‘yuvchi ishqorlar bilan 
qizdirilganda probirka tarkibining rangi o'zgaradi
Keton (atseton) tanachalari umumiy qabul qilingan usulda 
aniqlanmaydi ( 50 mg/sutdan k a m )
Ketonuriya (ketonuria) - siydikda keton tanachalarining paydo 
bo ‘lish i.
Keton tanachalariga 3 ta birikma kiradi : atseton, atsetouksus 
kislota va P-oksimoy kislota. Keton tanachalarining hosil bo‘lishida 
katta qismini yog‘lar va bir qancha oqsilllar ahamiyatga ega. Keton 
tanachalari to ‘qimalarda tez oksidlanadi S 02 va N 2 0 , shuning uchun 
siydik bilan sutkada 20-50 mg atrofida keton tanachalari ajralib chiqadi.
Ketonuriya 
keton 
tanachalarining 
oshishida 
va 
ularning 
parchalanishining buzilishida kuzatiladi:
• qandli diabet (kompensirlanmagan);
• uglevodli ochlik; dieta, tana massasini kamaytirishga qaratilgan;
• kortikosteroidlaming giperproduksiyasi (gipofiz oldingi bo‘lagi 
va buyrak usti bezi o ‘smasi);
• atsetonemik qayt qilish,oshqozon ichak sistemasining uzoq 
buzilishi, dizenteriya.