Komilova xurshidaxon mansurjon qizining
Pirimqul Qodirov. Yulduzli tunlar. – Toshkent.2016.B
Download 0.64 Mb. Pdf ko'rish
|
Komilova d
|
13
Pirimqul Qodirov. Yulduzli tunlar. – Toshkent.2016.B yaratadiki, undan chinakan insonga xos tanti fazilatlar korsatib beriladi.Quva koprigini buzilishida ishtirok etgan Tohir keyinchalik Bobur xizmatiga otadi va unga xos navkarlari qatorida boladi. Uning bu darajaga erishishi ham sevgisi sababli Robiyani izlab shu yerga keladi. Eng qiyin damlarda ham Boburning yonidan ajralmaydi, unga sidqidildan xizmat qiladi va sevgisiga yetishadi, Robiyani topadi. Bobur oz qoli bilan yozgan asar “Boburnoma” ni yurtimizga olib kelish vazifasi unga yuklatiladi. Bobur yillar davomida qancha qiyinchiliklarni boshidan otkizmasin doim adolat tarafida bolgan, tog‘ri so’z inson edi. Yozuvchi buni isbot qilish uchun podshohlik da’vosidan kechib yurgan paytlaridagi chopon bilan bolgan suhbatni keltiradi: . — Podshohimni muncha kop soroqlading, biron arzing bormi? — dedi Bobur kulimsirab. Chopon qovoqlarini uyib: — Men uni mana shu tog‘da yakkama-yakka uchratmoqchimen, — dedi. — Agar uchratsang... Ne gaping bor? Chopon yigitning kozlari g‘azab bilan qisildi: — Otam bilan akamning boshini ne qilgan, shuni sorab bilmoqchimen — Boshini? Bobur-a?! Sen... sen kimsan ozing? — Chagraklardanmen! Bobur Andijon tog‘larida yashaydigan chorvador turkiy qabila — chagraklarni eslab hayrat bilan soradi: — Bu yerda ham chagraklar bormi? — Biz bu yerga Osh tomonlardan qochib kelganmiz. Men oshanda on tort yashar bola edim. Bobur kelib otam bilan akamning qoylarini, yilqilarini tortib olmoqchi bolgan. Choponlar: «Bermaymiz!» deb g‘alayon qilgan. Keyin Bobur hammasini oldirib, boshlarini kesib ketgan. Onam bilan borsak, on besh-yigirmata olik yotibdi. Boshlari yoq. Tanasidan tanib olish qiyin bolarkan. Onam dam u tanani quchoqlab yig‘laydi, dam bu tanani... Bobur O’shning janubida, bundan olti yil avval Ahmad Tanbalning qonli xurjunidan lolaqizg‘aldoqlar ustiga yumalab tushgan kallalarni yana ko’z oldiga keltirdi. O’shanda uni seskantirib yuborgan yoshgina yigitning kallasi va ustara tegmagan yuzi ko’z oldida qaytadan gavdalandi — Men Boburmen! — dedi. Cho‘pon quloqlariga ishonmay, uning yalang oyoqlariga yana bir qaradi: — Nahotki podshoh Bobur sen bo’lsang?! — Ha, men podshoh edim! — Hozir-chi? — Hozir... toju taxt da’vosidan voz kechdim. Endi faqat shoirona hayot kechirmoqchimen. Garchi bu voqea Bobur hayotida yuz bermagan bolsada yozuvchi buni asar uchun o’ylab topadi. Shu voqea orqali oquvchi ko’z o’ngida Boburning doim to’g‘ri sozlashi, har qanday holatda haqiqatdan tonmasligi namoyon boladi. Joni qil ustida turganda ham Bobur o’zidan o’zligidan tonmaydi. Shu kichik bir voqeani kiritish orqali bundan olti yil oldin bo’lib o’tgan voqeani o’quvchi yodiga soladi. Xullas, A.Zayniddinova ta’kidlaganidek: “Asarda Boburning davlat arbobi sifatidagi faoliyati, ijodiy faoliyati qanchalik mahorat bilan tasvirlangan bo’lsa, lashkarboshilik qobiliyati ham shunchalik ustalik bilan ko’rsatilgan”. SHuning uchun ham “Bobur haqida yozilgan asarlar orasida “Yulduzli tunlar” romani o’zining chuqur reallikni tasvirlaganligi va qiziqarli qilib yoritilganligi bilan ajralib turadi. Unda hayot xaqiqatini, Bobur yashagan murakkab davrni va Bobur obrazini ochib berish uchun lozim bo’lgan tipik voqealar, hayotiy detallar bor va ular joy-joyida yorqin va tabiiy qilib ifodalangan” 14 . Bizga ma’lumki, Bobur va uning davri haqida ko’plab tarixiy memuar manbalar borligi uchun ham hayotining juda ko’p qirralari ma’lum. Lekin bu manbalarning asosiysi Bobur to’g‘risida oddiy axborot beradi. Romanda yozuvchi fantaziyaga ham keng o’rin ajratadi. Bu haqda Pirimqul Qodirov shunday deydi: “Rassomlar qadimgi zamonlardan qolgan suyaklarga qarab Download 0.64 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|