Kompьyuter modellashtirish

Kompьyuterli modellashtirish. Modelning asosiy qonunlari
Shunday qilib biz kompьyuter modellashtirish tushunchasni ko`ramiz. Bu tushunchani xozirgi vaqtda aniqlashtiramiz “kompьyuter model” terminidan boshlaymiz. Xozirgi vaqtda kompьyuter termini deb quyidagilar tushuniladi:
Ob’yektning shartli obrazi, kompьyuter jadvallari bilan ta’riflangan (diagramma, chizmalar, grafika) bunday model turlarini biz funktsional tuzulish deb ataymiz. Qiyin sistemani kompьyuter modeli iloji boricha real voqealarni cheklovsiz ko`rsatishi zarur. Model universal bo`lishi zarur ob’yektni tasvirlay olishi uchun.
Kompьyuter model aniqlashi va turlari
Xozirgi kunda umumiy modellar mavjud emas. Lekin ko`plab modellardan quyidagilarni ajratish mumkin. Grafik, fizik, iqtisodiy- matematik va boshqalar.
Grafik model chizmalar yordamida yaratiladi. Fizik yoki moddaviy model. Mavjud bo`lmagan ob’yektlarni yaratilishiga yordam beradi. Iqtisodiy- matematika real ob’yekt xolatini tenglamalar xolatida namoyon etadi.
Ob’yekt xolatiga miqyosiga qarab quydagicha bo`ladi:
*Mikroiqtisodiy
*1-2 sektorli
*Ko`p sektorli
*Makroiqtisodiy
*Global
Vaqt xolati bo`yicha modellar quyidagicha:

1. 
   Statik
   
2. 
   Dinamik
   

Yaratish va qo`llash maqsadida quydagi modellar farq qilinadi

1. 
   Balansli (muvozanat)
   
2. 
   Ekonometrik
   
3. 
   Tarmoqli
   
4. 
   Imitatsion
   
5. 
   Xizmat ko`rsatish sistemasi
   
6. 
   Optimizatsion
   

Balansli model zaxiralarini ishlatish talabiga javob beradi. Ekonometrik model matematik statistika yordamida baholanadi. U regressiv tenglamalarda keng tarqalgan. Optimizatsion sistemani ishlanishini yaxshilashga yordam beradi. Tarmoq bu model loyixalarni boshqarishda ishlatiladi. Uni ko`proq vaqtni tejash uchun ishlatishadi. Bunday xolatda unga qisqa yo`l toppish vazifasi yuklatiladi. Imitatsion bu modelni odamlar xam boshqaradi, odam qaror qabul qiladi. Xizmat ko`rsatish sistemasi asosan vaqtni tejash uchun qo`llaniladi.