Konferensiyasi

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G„OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 37-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
uz
190 
kompyuter dasturlarini tayyorlash mumkin. Unga fanga oid qoidalarni joriy o‗rganish va 
umumlashtirilgan takrorlash uchun uchta variantlarda berilgan grammatika-orfografik 
mavzular bo‗yicha boy va turli-tuman materiallardan foydalanish yaxshi samara beradi. 

---

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G„OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 37-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
uz
191 
MUSIQA MADANIYATI DARSLARINING SAMARADORLIGINI OSHIRISHDA 
MUSIQA NAZARIYASI FANINING AHAMIYATI. 
 
Baltanova Nilufar Nurqobulovna 
Sirdaryo viloyati Sirdaryo tumani 
30-umumta‘lim maktabi Musiqa fani o‘qituvchisi 
 
Annotatsiya: Ushbu maqolada musiqa ta‘lim-tarbiyasining maqsadi yosh avlodni 
milliy musiqa merosimizni va umumbashariy musiqiy qadriyatlarni idrok eta oladigan 
madaniyatli inson darajasida voyaga yetkazishdan iboratligi haqida fikr bildirilgan. 
Kalit so‟zlar: Musiqa o`qitish jarayoni , musiqa ijrochiligi, san‘at turlari, opera janri, 
kantata, oratoriya, opera, balet, musiqali drama va komediya, xor, musiqa nazariyasi, 
musiqa madaniyati. 
Bugungi musiqa ta`limining eng muhim maqsadlaridan biri nazariy va amaliy jihatdan 
bilimli ijodkor, qobiliyatli yoshlarni tarbiyalab yetishtirishdir. Musiqa o`qitish jarayoni – 
bu o`qituvchi va o`quvchilarning muayyan maqsadga qaratilgan birgalikdagi o`zaro harakati 
bo`lib, bu jarayonda musiqa ta`limi, tarbiyasi va shaxsning musiqiy rivojlanishi amalga 
oshiriladi. Musiqa o`qitish jarayoni musiqa o`qitish qonuniyatlari va prinsiplariga 
mustahkam tayanishi lozim, ular o`quvchining imkoniyatlari va musiqiy iqtidoriga 
asoslanadi, bu esa zarur musiqiy o`rgatuvchi repertuarni to`g`ri tanlash imkonini beradi. 
O‘rganilayotgan davrda o‘zbek musiqa ijrochiligi, san‘at turlari nazariy – uslubiy va 
amaliy jihatlarida ma‘lum siljishlar yuz berdi. Shu o‘rinda o‘zbek milliy san‘atining yozma 
ravishda to‘planishiga e‘tibor berilishi, ularni qayta ishlash bilan bog‘liq masalalarni hal 
etishga kirishilganligini ijobiy hol sifatida baholash mumkin. 
O‘zbek xalq musiqa ijodiyotini o‘rganish va ularni yozib olish maqsadida 1919 – yil 
dekabrda Maorif xalq komissarligining Musiqiy – etnografik bo‘limi tuzildi. 
1936 – yil O‘zbek Davlat filarmoniyasining tashkil etilishi respublikaning sozanda va 
xonandalarini bir markazga to‘plashga va ularni ijodiy samaradorligini oshirishga imkoniyat 
yaratdi. 
O‘zbekiston xalq artisti, bastakor mohir sozanda To‘xtasin Jalilov XX asr o‘zbek 
musiqa tarixida yorqin iz qoldirdi. U qo‘shiq, lirik ashula va raqs kuylar, musiqali drama, 
komediya va opera yaratib, o‘zbek musiqasi rivojiga katta xissa qo‘shdi. 
O‘zbekiston xalq artisti, Davlat mukofotlari sovrindori Muxtor Ashrafiy o‘zbek 
musiqa san‘ati rivojiga o`lkan hissa qo‘shgan. Muxtor Ashrafiy 40 yildan ziyodroq vaqt 
mobaynida opera va simfonik musiqa dirijyori sifatida faoliyat olib borgan. Toshkent davlat 
konservatoriyasining maxsus dirijyorlik sinfi professori va shu oliy ta‘lim muassasasining 
rektori bo‘lgan. Muxtor Ashrafiy O‘zbekistinda tanilgan aksariyat dirijyorlarga ustozlik 
qilgan va bir qancha janrlarda asarlar yaratgan. 
O‘zbekiston xalq artisti, Respublika Davlat mukofoti sovrindori atoqli kompozitor 
Ikrom Akbarovsiz XX asrning ikkinchi yarmidan respublikamiz professional musiqa 
san‘atining rivojlanish jarayonini tasavvur etish qiyin. U simfonik asarlar, kantata, oratoriya, 

---