Ko'pburchaklar

Darajali testlar
1-darajali test . ochiq testlar

1. 
   Qaram-qarshi tomonlari o`zaro teng va parallel bo`lgan to`rtburchak ….. deyiladi.
   
2. 
   . dioganallari uni 2 ta teng uchburchakga ajratadi.(dioganallari o`zaro teng ) emas.
   
3. 
   ……. dioganallari uning simmetriya markazidir.
   
4. 
   …… yuzi ikki tomon va ular orasidagi burchak ko`paytmasiga teng. (dioganallar o`zaro perpendikulyar emas.)
   
5. 
   ………..ning peremetri 2a+2b ga teng.( tomonlar o`zaro perpendikulyar emas)
   

2-darajali test(chizmali)
1. muntazam beshburchakni tanlang
a ) c)

b ) d)

2 . muntazam oltiburchakni tanlang

a) c)

b ) d)

3. parallelogram qaysi biri?
a ) c)

b ) d)

4. trapetsiya qaysi biri?

a ) c)

b ) d)

5. romb qaysi biri?

a ) c)

b ) d)

3-darajali test
1.Rombning diagonallari 8 va 6 sm ga teng bo’lsa, romb perimetrini toping.
A)40 B)20 C)30 D)10.
2.Uchburchak burchaklarning nisbati 1;2;3 kabi katta burchakni toping.
A)90⁰ B)80⁰ C)110⁰ D)100⁰
3.Trapetsiya asoslari 8 va 12 ga teng. Trapetsiya o’rta chizig’ini toping:
A)10 B)2 C)8 D)4.
4.Parallelogrammning ikkita burchaklar yig’indisi 100⁰ ga teng. Parallelogrammning katta burchagini toping.
A)150⁰ B)130⁰ C)120⁰ D)110⁰
5.Teng yonli trapetsiya asoslari 6 va 12 ga teng bo’lsa. Trapetsiya diagonallarining o’rtalarini tutashtiruvchi uzunligini toping.
Tadbir ishlanmasi
Mavzu: Geometriya figuralari va ularning xossalari.
Maqsad.
Ta’limiy: O’quvchilarning giometriya darsida olgan bilimlarini umumlashtirish, mustahkamlsh va ularda bilim, malaka va ko’nikma hosil qilish.
Tarbiyaviy: O’quvchilar bir – biriga bo’lgan hurmatni shakllantirish va ularni milliy ruhda tarbiyalash.
Rivojlantirish: O’quvchilarning dunyoqarashini shakllantirish.
Dars uslubi: Interfaol.
Dars usuli: Aralash.
Dars jixozi: Geometrik figuralar.
Dars borishi: O’quvchilarning tashkiliy chiqishlari, ya’ni Geometrik figuralar yig’ilishi bo’lib o’tadi. Bunda o’quvchilar o’zlarinig figuralari, ularning xossalarini aytib o’tadilar. Tribunaga shar (sud’ya) va Silindir (kotib) chiqib kelishadi.
Shar . Men majlisni ochaman va sizlarga shuni aytamanki qadrli majlis ahlini qutlayman va mahmonlarning kimliklarini bir boshdan aniqlab ularga so’zberaman. (Shar oldiga nuqta to’xtaydi).
Shar: Kim bu, men hech narsani ko’rmayman?
Nuqta: Men ko’rinmasman, meni o’lchab bo’lmasa ham buda menning hayotim . Men shunchalik kichkinamanki, bundan men majlisdagilarga ishontirib aytamanki, geometriyaga men foyda keltirdim. 2- chiziq meni kesib o’tadi. Hamma vaqt xizmatdanam burchakdagi balandlikka.
Shar: Sen kichkina bo’sang ham, lekin foydalidirsan, bunga yo’qdir menning shubham.
Silindr: Ro’yhat bo’yicha to’g’ri chiziq.
To’g’ri chiziq: Men shu erdaman. Hozir vertikaldirman, lekin egilishim mumkin, gorizantal yotishim mumkin. 2 – nuqta orasida eng qisqasiman, lekin men faqat bo’yigaman.
Shar: Nima uchun sen ingichka, buni ayb deb bo’lmaydi. Senning yoningda turgan kim?
To’g’ri chiziq: Bu menning tug’ishgan singlim.
Egri chiziq: Men egri chiziqman.
To’g’ri chiziq bilan 2 – nuqtada ko’rishanman va bir nuqtada kesishaman.
Perpendikulyar: Men esa qimqtli shar perpendikulyar. Menga diqqat bilan qarang, to’g’ri chiziqqdan tashqaridagi nuqtadan shu to’g’ri chiziqqa meni tushuradilar.
Shar: Kim nima?
Perpendikulyar: Qiyinchiliksiz isbotlar albat, men og’madan hamma vaqt qisqa.
Aylana: Men aylanaman, men siga qarindosh.
Shar: Bunda yo’q shubham albat.
Aylana Siz meni aylantirish natijasida hosil bo’ldingiz. Menning ichimda mavjuddir nuqta.
Shar Bu qanday nuqta?
Aylana U markazdir. U menning har bir nuqtamdan bir xil uzoqlikdadir.
Shar Sen to’g’ri chiziq bilan qanday aloqadasan?
Aylana Qanaqasi bilan
Shar Masalan, sen bilan to’g’ri chiq ikki nuqta kesishsin.
Alylana Mennig ichimdagi bo’linma xor deb ataladi, markazga qancha kup intilsa, u shuncha uzayadi. Yana siga shuni aytishim kerakki qacho to’gri chiziq meni ikki nuqtada kessa, uni kesivchi deb ataydi.
To’g’ri chiziq. Men ham shuni aytishim kerakki, aylana bilan to’g’ri chiziq bir nuqtada kesishishi mumkin. Bu to’g’ri chiziq urinma deb ataladi.
Aylana Qadim zamonda, menning yoshlik chog’imda, meni bo’lganlar 360 bo’lakka. Shu bo’lakda meni o’rgandilar va gradus deb atadilar.
Shar Senning mazmunli ta’rifingni eshitish men uchun baxt.
Silindr Endi kimning navbati.
Parallel – Ayting bizga maqsadyo’lingizni.
Parellel Qayerdan kelib, qayerga ketayabmiz, o’zimiz ham bilmaymiz, bir – birimizga umurbot intilamiz 2- aka – ukaday yonma – yon ketamiz.
Shar To’g’ri to’rtburchak, romb, kvadrat, maxsus xossalarga egadir. Ularning qarama – qarshi tomonlari paralleldir. Orqangizda kim bo’ldi, 2 oyoqli boshsiz.
Burchak Adshdingiz ozgina shar.
Menning uchimdir boshim, siz aytgan oyoqlarim bu mening tomonlarimni cho’zish siz uchun bemolol.
Shar To’xta, ko’p gapirma, aytchi sen o’zing kimsan.
Burchak Men nimam bilan sizga yoqmayapman axir men tekislikning bir bo’lagidirman.
SHar Bu ham menga kam, xoxlaganday gaprmayapsan.
Burchak 2 to’g’ri chiziq uchrashgan zamon, biz paydo bo’lamiz shu on.
Silindr Kim axir sizlar hozir ko’rsak boshsiz axir xossalaring bordir.
Burchak Ikki to’g’ri chiziq uchrashgan zamon, biz paydo bo’lamiz shu on.
Silindr: Kim axir sizlar hozir ko’rsak boshsiz oxir xossalarining bordir.
Burchak : Bir har xil burchaklarmiz Men masalan to’g’ri burchak yana border o’tkir , o’tmas
Shar : Senda qancha giradus bor
Burchak : Taxminan to’qsonta
Shar Mayli sendan keyin kim
Uchburchak: Men uchburchakman mening ko’p turlarim bor . Bir burchagim o’tmas bo’lsa, o’tmas burchakli uchburchakdirman. Bir burchagim to’g’ri bo’lsa to’g’ri burchaklidirman.
Tomonlarim teng bo’lsa, teng tomonlidirman, ikki yonim teng bo’lsa, teng yonlidirman.
Shar Ko’p raxmat sizga, endi kimning navbati
To’g’ri burchak Menning hizmatimni hech kim sanab o’tmadi. U butun olamga ma’lum. Pifagor ham men orqali mashhur bo’ldi. Hah mayli o’z sirim ochay: Gipotenizaning Kvadratlari katetlar kvadratlarining yig’indisiga teng.
Shar Javobining to’g’ri bo’lsa ham maqtonchoq ekasan. Yana kim bor?
Kvadrat Meni kvadrat deb ataydilar. Har bir yuzani men o’lchashga tayyor, chunki menning to’rt tonim bor va ular bir – biriga tengdir.
Shar Biz buni bilamiz.
Kvadrat Yana menning dioganallarim tengdir, ular burchaklarining teng ikkiga bo’ladi vat eng qismga ajratadi.
To’g’ri to’rtburchak. Menning ham dioganallarim teng.
Shar To’xta, biz hali seni chaqirganimiz yo’q.
Romb. Menning dioganallarim teng bo’lmasa ham to’g’ri burchak ostida kesishadi, xuddi kvadratnikiday.
Parallelogramm . Men parallelogramm. Menning qarama – qarshi tomonlarim parallel vat eng bo’lgani bilan diagonalarim teng teng emasligi uchun xafaman.
Kvadrat Ular yana burchaklarni teng ikkiga bolmaydi.
Shar (baqirib) To’xtanglar, bu nimasi tartib bilan o’rtoqlar. Sizlar majlisni bozorga aylantirdilaringku.
Silindr Men o’ylaymanki, janob shar, siz charchadingiz. Shuning uchun majlisni tugatsak ham bo’lar.
Shar Xo’p, mayli do’stlar, yo’q demayman.
Yig’ilgan mehmonlardan ko’p yangiliklar eshitdik. O’z xossalaringizni tushintirganlarining uchun ko’p katta raxmat.
2 – bob.
Tadbirning 2- qismida geometriyadan o’tilgan mavzularga gavollar beriladi va o’quvchilar bunga javob berishadi.

1. 
   To’rburchakka ta’rif bering.
   
2. 
   To’rtburchak perimetri qanday hisoblanadi.
   
3. 
   Parallelopramm xossalarini tushitirining.
   
4. 
   Parallelopramm deb nimaga aytiladi.
   
5. 
   To’g’I burchak nima deb ataladi?
   
6. 
   Romb deb nimaga aytiladi? Uning o’ziga xos xususiyatlarini ayting.
   
7. 
   Kvadrat deb nimaga aytiladi?
   
8. 
   Trapesiya deb nimaga aytiladi? Uning asoslari va yon tomonlarini ko’rsating?
   
9. 
   Trapesiyaning parallelopramdan farqi nimadan iborat/
   

Guruhlarning javoblari tinglanganidan keyin guruh a’zolari rag’batlantiriladi va o’qituvchi tomonidan mustaxkamlanadi.
Rag’bat uchun uch xil shakklar maketlaridan foydalaniladi.

1. 
   Doira – 5 ball
   
2. 
   Kvadrat – 4 ball
   
3. 
   Uchburchak – 3 bal
   

So’ngra guruhlar o’rtasida quydagicha topshiriq savollari beriladi: