Kurs jumisi Orinladi Sherniyazova. A qabilladi B. Jollibekov

Plank gipotezasi. Plank formulası.
Joqarıdaģilardan Plank formulası teń salmaqlılıqlı ıssılıq nurlanıwınıń pıtken ań latpası ekenligi kelip shıǵadı. Íssılıq nurlanıw nızamlarına tıykarlanıp joqarıda temperaturalardı o’lshew usılları optikalıq pirometriya dep ataladı. Sol maqsette qollanılatuǵın apparatlardı bolsa optikalıq pirometrler dep ataladı. Sol pirometrlerden ayirimlariniń islew Principi menen tanısamız :
1. Radiacion pirometr. Stefan - Bolsman nızamına tıykarlanıp absalyut qara deneniń temperaturasın T=4 √ET/σ ań latpa arqalı tabıw múmkin, yaǵnıy absalyut qara deneniń temperaturasın anıqlaw ushın onıń tolıq nur shıǵarıw qábileti ET ni ólshew jeterli eken. Ádetde deneler absalyut qara bolmaydı. Absalyut qara bolmag’an deneniń tolıq nur shıǵarıw qábileti aT absalyut qara denenikinen kishi, olar arasındaǵı baylanısıw Kirxgof nızamı menen anıqlanadı, bunda aT absalyut qara bolmaǵan deneniń tolıq nur jutıw qábileti geyde onı deneniń qaralıq dárejesi dep ataladı.
2. Ayqınlıq pirometri. Temperaturası anıqlanıwı kerek bolǵan deneden kiyatırǵan nurlanıw shaqlanıwshı lampa (L) talasiniń tegisligine obektiv (O) járdeminde maslanadı. Okulyar (O1) járdeminde lampa talshıǵı hám nur shıǵıp atırǵan dene sırtınıń súwreti gúzetiledi. Okulyar aldında jaylastırılǵan filtr (F) spektrdiń bir bólegin ótkeredi. Lampa tolasining ayqınlıǵı R reostat járdeminde ózlestiriliwi múmkin.
Juwmaqlaw.
Baqlawdıń kúndelikli forması oqıwshılardıń bilimin sistemalı túrde ótken sabaqların sorap barıw tiykarında orınlanadı. Baqlawdıń aralıq túrinen oqıwshılardıń bir jıllıq ózlestiriwleri tuwralı juwmaq shıģarıladı. Jıllıq ózlestiriw hám tapsırılģan imtixan nátiyjeleri oqıwshınıń pándi qanshama ózlestirgeni tuwralı juwmaq shıģarıwģa imkaniyat beredi.
Oqıwshılardıń bilimlerin baqlaw jumısına sıpatlı jaqınlasıw maqsetinde olar tárepinen jol qoyılatuģın qátelikler túrleri hám bahalaw kriteriyaları úyrenip shıģıladı.
Oqıwshılardıń bilimin, qabıletin, tájiriybesin tekseriw, olardı tárbiyalaw hám oqıtıw protsessiniń áhmiyetli elementi esaplanadı, sonıń menen birge oqıtıwdıń nátiyjesi anıqlanadı, bulardıń hár qıylı tárepleri oqıtıwshılardıń pedagogikalıq bilimleri hám praktikalıq jumısların barlıq waqıtta itibar menen alıp barıwģa baģdarlaydı. Oqıwshılardıń oqıw materialın ózlestirgenligi, tájiriybe hám kónlikpeler payda bolģanlıģın tekseriw hám bahalaw oqıtıwdıń zárúr bólimi bolıp esaplanadı. Bul tek ģana oqıtıw nátiyjelerin baqlap ģana qoyıw emes, oqıw protsessiniń hár qıylı basqıshlarında oqıwshılardıń biliw jetiskenliklerine basshılıq etiw bolıp esaplanadı.
Bilimlerdi tekseriw hám bahalaw mámleketlik áhmiyetke iye, Oqıw jetiskenliklerin tekseriw nátiyjelerine, mektep oqıwshıları alģan bilimler, tájiriybe hám qabıletlerdiń bahasına baylanıslı oqıtıwshılardıń jumısı haqqında, oqıwshılardıń ózlestiriwi haqqında juwmaqqa keliw múmkin.
Oqıwshılardıń bilim hám tájiriybelerin tekseriw formaları hár qıylı bolıp tabıladı. Tekseriw formalarınıń hár túrliligi oqıwshılardıń ózleriniń bilimine, onı qaytarıwģa dıqqatın bóliwge májbúr etedi. Oqıwshılardıń bilim, qabılet hám tájiriybelerin baqlaw hám bahalawdıń úsh formasınan paydalanıladı. Baqlawdıń bul úsh túri bir-biri menen tıģız baylanısqan. Bulardıń úshewide oqıwshılar bilimin bahalawda jaqsı nátiyjeler beredi.