Лаборатория иши №1

 
reaksiya uchun sarflangan ammiak miqdori, ml. 
NAZORAT SAVOLLARI 
1.Nitrat kislotasi olish uchun qanday xom-ashyolar kerak? 
2.Ammiakni oksidlash uchun sanoatda va laboratoriyada qanday katalizatorlar 
ishlatiladi? 
3.Ammiakni oksidlash qanday reaksiyalar orqali boradi? 
4.Ammiakni oksidlashda tutashuv harorati nechaga teng? 
5.Ammiakni oksidlashda dastlabki gazlar nisbati qanday? 
6.Nima uchun sanoatda ammiakni oksidlash jarayonida gazlar nisbati 
stexiometrik 1,25 o‘rniga O
2,
NH
3 
1,8 - 2,1 gacha qilib olinadi? 
ADABIYOTLAR 
1.Мухленов И.П. Практикум по общей химической технологии. 
М:Высшая школа, 1973.
2. Атрошенко В.И. Курс технологии связанного азота М:Л: Химия 1968. 
3. Атрошенко В.И. Технология связанного азота М-Л. Госхим изд. 
 
 Laboratoriya ishi№3 
NITROZA USULIDA SULFAT KISLOTA OLISH 
Nitroza usulida oltingugurt (IV)-oksidini oksidlab sulfat kislota olishda azot 
(IV)-oksidi usulida amalga oshiriladi. Ilgarilari bu jarayon suv bug‘i ishtirokida 
katta qo‘rg‘oshinli kameralarda olib borilar edi. Qurilmalarning quvvati uncha 
yuqori emas, chunki jarayon gaz fazasida borgani uchun, kameralarni bir necha yuz 
kub metr hajmda tayyorlashga to‘g‘ri kelardi. Zamonaviy minorali usulda 
oksidlovchi rolini nitroza bajaradi. Reaksiya suyuq fazada olib boriladi, bu 
apparatning unumdorligini tezda oshiradi. Nitroza azot oksidlarini sulfat kislotada 
eritish natijasida yuzaga keladi. 
NO+NO
2
↔N
2
O
3 
N
2
O
3
+2H
2
SO
4
↔2HSNO
5
+H
2
O 
Nitroza nitrozilsulfat kislotasining sulfat kislotadagi eritmasi. 
Nitrozilsulfat kislota eritmada nitrit kislota bilan muvozanatda bo‘ladi. 
HSNO
5
+Н
2
О↔Н
2
SO
4
+HNO
2
Oltingugurt (IV)-oksidini nitrozada eritsak, nitrit kislota sulfit kislotani sulfat 
kislotagacha oksidlaydi.
SO
2
+H
2
O=H
2
SO
3
H
2
SO
3
+2HNO
2
=H
2
SO
4
+2NO+H
2
O 
Nitrozilsulfat kislota ham oltingugurt (IV)-oksidlashda ishtirok etadi. 
Mahsulot hosil bo‘lish minorasida hosil bo‘lgan azot II-oksidini oksidlash 

3
NH
Y

---

15 
minorasiga yuboramiz u yerda u qisman azot (IV)-oksidigacha oksidlaydi. Azot II 
va Azot IV –oksidlari nitrit angidrid bilan muvozanatda bo‘ladi. 
NO+NO
2
↔N
2
O
3
Gazlar aralashmasi yuttiruvchi minoraga yuboriladi, u yerda azot III-oksidi 
sulfat kislotada yutilib nitrozilsulfat kislotasini hosil qiladi. Uning eritmasini yana 
oltingugurt to‘rt oksidini oksidlash uchun yuboriladi.