Lektsiya №13

Lektsiya №5 (2 saat)
Tema: Mag’liwmatlar bazasi. Mag’liwmatlar bazasi tu’rleri ha’m xabar sistemalarin du’ziwdegi roli. Mag’liwmatlardi strukturalaw ha’m mag’liwmatlar modellari. Mag’liwmatlar bazasinin’ ieraraxik, relyatsion ha’m ob’ektga bag’darlang’an modellari. Mag’liwmatlar bazasinin’ tiykarg’i obyektlari. Mag’liwmatlar bazasi payda etiw usillari


Sabaqti oqitiwdag’i maqset: Studentlerge- mag’liwmatlar bazasi haqqinda tu’sinikler beriw. Mag’liwmatlar bazasi tu’rleri ha’m xabar sistemalarin du’ziwdegi roli haqqinda mag’liwmatlar beriw. Mag’liwmatlar bazasinin’ ieraraxik, relyatsion ha’m ob’ektga bag’darlang’an modellari ha’m olardi qollaw usillari haqqinda bilimler beriw. Mag’liwmatlar bazasinin’ tiykarg’i obyektlari menen tanistiriw. Mag’liwmatlar bazasi payda etiw usillarin a’melde ko’rsetip berriw ha’m tu’sinikler beriw.
Tayanish atamalar: MICROSOFT ACCESS, Mag’lıwmatlar bazası, Basqarıw sisteması, Maydan, Zapis`, Ob`ekt, Struktura, Tablitsa, Zapros, Forma, Otchet, Makros, Modul, Konstruktor, Sozdat.


O’tiletug’in lektsiya rejesi:

1. 
   Mag’liwmatlar bazasi. Mag’liwmatlar bazasi tu’rleri ha’m xabar sistemalarin du’ziwdegi roli
   
2. 
   Mag’liwmatlardi strukturalaw ha’m mag’liwmatlar modellari
   
3. 
   Mag’liwmatlar bazasinin’ ieraraxik, relyatsion ha’m ob’ektga bag’darlang’an modellari
   
4. 
   Mag’liwmatlar bazasinin’ tiykarg’i obyektlari
   
5. 
   Mag’liwmatlar bazasi payda etiw usillari
   

5.1. MBBSda islew texnologiyası.

2. 
   Microsoft Accesste mag’lıwmatlar bazasın payda etiw usillari
   
3. 
   Mag’lıwmatlar bazasının’ obektlerin jaratıw
   

Lektsiya mazmuni
1. Mag’liwmatlar bazasi. Mag’liwmatlar bazasi tu’rleri ha’m xabar sistemalarin du’ziwdegi roli

Ken’ ma’nisinde Mag’lıwmatlar bazası (MB) degende real dunyanın’ konkret obektleri haqqında mag’lıwmatalar toplamın tu’siniw mumkin. Lekin mag’lıwmatlar ko’lemi asıp barıwı menen bul ma’selelerdi sheshiw quramalasıp barıladı. Ju’zege kelgen problema obekt ha’m mag’lıwmatlardı strukturalaw, yag’nıy sistemag’a keltiriw jolı menen sheshiledi. Ob`ekt-bul bar ha’m o’zgesheleniwi mumkin na’rseler. Ob`ektlerge tiyisli bir atar mag’lıwmatlar bar, olardın’ toplamı MB bola aladı. Mısalı, ha’r joqarg’I oqıw orınları obektler bolsa, olardag’I studentler tuwrısındag’I mag’lıwmatlar MB na mısal bola aladı.

Ha’r bir a’hmiyetli MB bazanı jaratıw onın’ proektin du’ziwden baslanadı. MB proektlestiriwdin’ tiykarg’I wazıypası obektler ha’m olardı du’ziwshi parametrlerdi tan’law, mag’lıwmatlar arasında mag’lıwmatlardı ornatıwdan ibarat.
MB jaratıw protsessinde, paydalanıwshı mag’lıwmatlardı tu’rli belgileri boyınsha ta’rtiplewge ha’m belgilerdin’ tu’rli birikpeleri boyınsha za’ru’r mag’lıwmatlardı (saylanbalar) tez tabıwg’a ushın imkaniyatlar jaratıwg’a ha’reket. Bul islerdi mag’lıwmatlar strukturalang’an (sistemalang’an) bolg’an jag’dayda g’ana orınlaw mumkin.

2.