M. Dáwletov, Sh. Allaniyazova, D. Seytqasımov, A. Dáwletova


Download 1.37 Mb.
Pdf ko'rish
bet10/96
Sana23.10.2023
Hajmi1.37 Mb.
#1716665
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   96
Bog'liq
8-klass Qaraqalpaq (Mamleketli) tili

Eske túsiriń: Ilimniń hár qıylı tarawlarına tiyisli 
bolǵan bir mánili sózler terminler dep ataladı. 
Máselen, til bilimine tiyisli fonetika, grammatika, atlıq,
feyil, sinonim hám t.b., ádebiyat ilimine baylanıslı: 
poeziya, lirika, peyzaj, gúrriń, dástan, syujet hám t.b., 
fizika ilimine baylanıslı: kúsh, tezlik, akustika hám 
t.b. ilim tarawlarına tiyisli terminler bar.


14
16-shınıǵıw. Berilgen mısallardan ulıwma qollanılıwshı sóz-
lerdi bir bólek, termin sózlerdi bir bólek ayırıp, kóshirip jazıń. 
Mánilerin aytıp beriń.
Student, oqıwshı, dizel, peyzaj, kóshe, kompoziciya, qa-
rın, melodiya, at, eshki, dialog, gúrriń, povest, janr, bala, 
qız, elegiya, tezlik, energiya, sım, antonim, sabaq, gilem, 
organika, gaz, ertek.
17-shınıǵıw. Tekstte berilgen gáplerden terminlerdi tawıp, 
olardıń mánilerin anıqlań hám qanday mánide qollanılıp turǵa-
nın aytıp beriń.
1. Tábiyatta da, texnikada da traektoriyaları tuwrılardan 
emes, al iymek sızıqlardan ibarat bolǵan qozǵalıslar 
oǵada jiyi ushırasadı. 2. Bunday qozǵalıslar iymek sızıqlı 
qozǵalıslar dep ataladı. 3. Mısalı, eger qozǵalıs tegislikte 
bolıp ótse, onda bul qozǵalısta eki koordinata: x hám y 
ózgeredi. 4. Qozǵalıstıń baǵıtı, yaǵnıy tezlik vektorınıń 
baǵıtı da ózgeredi. 5. Eger buǵan tezlik hám tezleniw 
modulleri de ózgeriwi múmkin ekenligin qossaq, onda 
iymek sızıqlı qozǵalıstıń qanshama quramalı ekenligi anıq 
boladı. 6. Mexanikanıń máselelerin sheshiw ushın tezliktiń 
hám tezleniwdiń mánislerin esaplay biliw ayrıqsha áhmiyetke 
iye bolǵanlıqtan, biz eń dáslep bul shamalardıń qalay 
ózgeretuǵının anıqlawımız tiyis. 7. Qosımta — lingvistikada 
morfemalardıń bir túri. 8. Magniy — ximiyalıq element. 
9. Eksperiment tildi izertlew islerinde de paydalanıladı. 
(Sabaqlıqtan)

Download 1.37 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   96




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling