M. Dáwletov, Sh. Allaniyazova, D. Seytqasımov, A. Dáwletova

LEKSIKOLOGIYA. QARAQALPAQ ÁDEBIY TILINIŃ 
SÓZLIK BAYLÍǴÍ HAQQÍNDA TÚSINIK.
ULÍWMA QOLLANÍLATUǴÍN
SÓZLER HÁM TERMINLER
Eske túsiriń: Leksikologiya dep sózlerdiń leksikalıq 
mánisin hám qollanılıwın úyretetuǵın til iliminiń tara-
wına aytamız.
13-shınıǵıw. «Qaraqalpaq tiliniń túsindirme sózligi»ndegi tó-
mendegi bas, bel sózleriniń mánilerine itibar beriń, salıstırıp 
kóriń, parqın anıqlań. 

---

12
Bas. at. 1. Adamzat penen haywanattıń eń joqarǵı 
bólegi, múshesi, miydiń ornalasqan jeri: ...barlıq topıraqtı 
basıma shasha bergen ekenmen. (J. A.) 2. Hár túrli ósim-
liklerdiń, aǵashlardıń, shóplerdiń eń joqarıdaǵı ushı, tóbesi: 
... júweriniń basları at dorbaday. (T. Q.) 3. Jaydıń, úy-
diń, tamnıń bası: Qurı tamnıń basında dep aytıp atır-
man. (T. Q.) 4. Tawdıń, qırdıń, minaranıń hám basqa da 
nárselerdiń tóbesi, eń ústi, eń biyik jeri, shıńı: Taw ba-
sında oynar jáyran. (I. Yu.) 5. Bir nárseniń baslaması, dás-
lepki waqtı: XIX ásirdiń basında Xiywa xanına qarsı kóte-
rilis jasaǵan. (Q.A.) 6. Bir nárseniń aynalası, dógeregi, há-
diyseniń qaptalı: Jer basına jetkennen soń. (I. Yu.) 7. San 
muǵdarı menen esaplanǵandaǵı dana, shama, muǵdar: Kólik 
malları 27928 bas. (gazetadan) 8. Atqaratuǵın xızmeti jaǵı-
nan joqarı, basqarıw isin júrgiziwshi: Laureat bas injener. 
(G.E.)
Bel. at. 1. Qazıw hám jerdi islew ushın polattan yamasa 
temirden islengen qural: Diyqanlar bel menen qazadı arna. 
(I. Yu.) 2. Arqa jawırın menen quyımshaqtıń aralarındaǵı 
jińishke dene, organizm bólegi: Qamshısın beline qıstırdı. 
(J. A.)
Eske túsiriń: Qaraqalpaq tiliniń sózlik baylıǵına 
júdá erte zamanlardan baslap házirge deyin qollanılıp 
kiyatırǵan kóshe, jer, aspan, qala, jawın, balta, kóz,