M. F. Ziyayeva xirurgik kasalliKlar bilan og‘rigan va intensiv terapiyani o‘tayotgan beMorlarda HaMsHiraliK parvarisHi

naZorat savollari
1. Intensiv terapiya deganda nimani tushunasiz?
2. Reanimatsiya va intensiv terapiya bo‘limi qanday tuzilishga ega?
3. Reanimatsiya va intensiv terapiya bo‘limi nimalar bilan jihozlanadi?
4. Reanimatsiya va intensiv terapiya bo‘limida davolanish uchun 
ko‘rsatmalarni ayting.
5. Intensiv terapiya o‘tayotgan bemorlarda hamshira parvarishi vazi-
falari nimalardan iborat ?
6. Terminal holat deganda nimani tushunasiz?
7. Terminal holatning qanday bosqichlari farqlanadi?
8. Klinik o‘limning qanday belgilari bor?
9. Elementar o‘pka­yurak reanimatsiyasi qanday o‘tkaziladi?
10. Elementar o‘pka-yurak reanimatsiyasi samaradorligining belgilari va 
asoratlari.
11. O‘pka sun’iy ventilatsiyasi apparatiga ulangan bemorlarni parvarish-
lashda nimalarga e’tibor beriladi?
2.10. shok va koma holatidagi bemorlarda 
hamshiralik parvarishi
Shok – kuchli endogen va ekzogen ta’sirlarga organizmning 
himoya va javob reaksiyasi hisoblanadi. Shok holatlarining 
umumiy klinikasi:
teri rangining oqish sianotik tusga kirishi va sovuq yopish-
–
qoq ter bilan qoplanishi;
hushning xiralashuvi;
–
dispnoe;
–
oliguriya;
–
taxikardiya;
–
arterial va p
–
uls bosimining pasayishi.
Shok tarixidan ma’lumotlar
Shok haqidagi ma’lumotlar Gippokrat davridan kelgan.
Shokni birinchi bo‘lib H. Le Drana (1737) ta’riflagan va da­
volash choralarini taklif qilgan.
XIX asr boshida P. Savenko shok hosil bo‘lishida markaziy 
asab sistemasi funksiyasining buzilishi sababligini ko‘rsatgan.
N.I. Pirogov shokning klinik manzarasini to‘liq yoritib berdi 
va ikki davrga ajratdi: erektil va torpid.

---

218
XIX asr oxiri va XX asr boshlarida birinchi marta shok 
haqida nazariya shakllangan.