M. G. Safin,D. G‘. Hayitov, yu. S. Ruziyev

Kerakli biomaterial: mushak to‘qimasi. 
Kerakli jihozlar:sentrifuga, sentrifuga tarozisi, sentrifuga probirkalari, 
chinni hovoncha, shisha kukun, oddiy probirka va shtativlar, shisha 
tayoqcha, pipetka, filtr qog‘ozi, doka va voronkalar, 
Kerakli reaktivlar: kaliy xloridning 5% li eritmasi, natriy 
gidroksidning 0,1 M eritmasi, uchxlorsirka kislota (UXSK)ning 10% li 
eritmasi. 
Ishni bajarish tartibi.Mushak to‘qimasi yog‘lardan, payli qismidan, 
mushak pardasidan ajratib, tarozida 2 g tortib olinadi va yaxshilab qaychi 
bilan maydalab, havonchaga solinadi. Uning ustiga 2 ml 5% li kaliy xlorid 
eritmasi va shisha kukuni solib, yaxshilab yanchiladi. So‘ng aralashmaga 
yana 3 ml kaliy xlorid eritmasi qo‘shib, 5 daqiqa davomida yanchishni 
davom ettiriladi. Shu yo‘sinda aralashma gomogen holatga keladi, uni 
gomogenat deyiladi. 
Gomogenat ikkita sentrifuga probirkalargao‘tkaziladi, bunda shisha 
qum qoldiqlari havonchada qoladi. Probirkalardagi aralashmalar sentrifuga 
tarozisida ko‘chiriladi va 5% li kaliy xlorid ertimasiyordamida
muvozanatlanadi. So‘ngra probirkalar sentrifugaga joylashtiriladi va 1000 
g/daqiqa aylanish tezligida 5 daqiqa davomida aylantiriladi. Bunda 
cho‘kma usti suyuqligi (supernatant), ya’ni xaqiqiy gomogenat ikkita 
boshqa probirkalarga ko‘chiriladi va yana muvozanat holatga keltiriladi, 

---

18 
probirkalar tubidagi cho‘kma esa, faqat shisha koldiqlaridan iborat 
bo‘lganligi 
uchun 
tashlab 
yuboriladi. 
Supernatantli 
probirkalar 
sentrifugaga joylashtirilib 4000g/daqiqa aylanish tezligida 15 daqiqa 
davomida aylantiriladi. Bunda hujayra bo‘lakchalari, parchalanmagan 
hujayralar, biriktiruvchi to‘qima tolalari cho‘kmaga tushadi va u tashlab 
yuboriladi. Supernatant mushak oqsillarini ekstrakti hisoblanadi va uni 
keyingi tajribalarda oqsillarga xos reaksiyalarni bajarishda ishlatish uchun 
alohida idishga solib sovitqichga ko‘chiriladi.