М. X o d jit d in o V a, Л. Kizayev suv kimyosi va míkrobíologiya

4
M
2
O
(7)

---

— ishqoriy yoki ish q o riy -y er m etall,
S O
4
" — kom pen satsiy a q iluvchi ion.
(5) te n g la m a d a n , b ir m o l su lfat-io n qaytarish u c h u n k ato d
q ism id a m e ta ll sirtid an olish m u m k in boMgan sakkizta v o d o ro d
talab q ilinadi.
S ulfat reduksiyalangan bakteriya ishtirokidagi reaksiya elektron- 
la m i k o ‘c h iris h fe rm e n ta tiv ja ra y o n i (B unkerga ko‘ra) o d d iy
korroziyaga n isbatan 19,5 m a rta tez boradi, shuning u ch u n katodli 
qutb sizlan ish ju d a h a m tez b o ra d i va korroziya jaray o n in in g tczligi 
ortadi. Ja ra y o n korroziyaning ikkilam chi m ahsulotini hosil boMishi 
b ilan b o ra d i:
S
2
- + F e
2
^ - ^ F e S
(
8
)
3 F e '- + 6 0 H “ ^
3
F e (O H
)2
(9)
S u lfat reduksiyalangan bakteriyalar ko‘pincha tem ir bakteriya- 
lar m assasi ta g id a rivojlanadi, te m ir b akteriyalar an a ero b sh aro it 
y a ra ta d i. B u h o ld a sulfatlarni qaytarib , ajralib ch iq q an v o d o ro d
sulfid te m i r gidroksid bilan reaksiyaga kirishganda — te m ir b ak te- 
riyalari — te m ir b ak teriya faoliyati.
3
H
2
S + 2Fe(OH>2 -> 2FeS + S + 
6
H
2
O 
(10)
O ltin g u g u rtli b irik m alarn i oksidlaydigan bakteriy alar ichida 
tion
b ak teriy alar va rangsiz oltingugurtli bakteriyalar m ikrobiologik 
korroziyani q o ‘zg‘atuvchisi boMib hisoblanadi. D astlab, oltingugurt 
tio su lfa tla r va tio n a tla r hosil boMib, s o ‘ngra u sulfat k islotag acha 
o k sid lan ad i, m u h itg a ajralishi korroziya jarayoniga olib keladi:
2S + З О
2
+