22
iborat. Inson uzoq vaqt qiyin tabiiy sharoitlarda barcha yangi himoya vositalarini
ishlab chiqishg
majburiyat sezadi, o`zini shunga ko`niktiradi (olov, turar joy, kiyim, dexqonchilikni va h. kashf
etadi). Shu tariqa odam omon qolgan. Madaniyatning bu vazifasi zamonlar o`tishi
bilan insoniyat
ehtiyojiga moslashib boradi. Masalan, keyingi vaqtlarda insoniyat oldida turgan muammolardan biri
ekologiya bo`lib, inson o`zini himoya qiluvchi vositalarni yaratishga ehiyoj sezadi.
3) Signifikativ (belgilash, ko`rsatish)
vazifa: ma`no, nom, belgilar ko`lamini paydo qilish
vositasida dunyoning qiyofasi, voqelikning belgilari tizimini (raqam, yozuv) yaratadi. Sezgilar ham,
idrok ham, ong ham yo`nalishni aniqlash tizimini insonga ta`minlab bermaydi.
Bu vazifani
ma`lumotlarni o`zida saqlamasdan, nazariy modellar va axborotlar bilimini to`plashni vujudga
keltirish uchun faqat material bo`lib xizmat qiluvchi mazmun bajaradi.
4) Axborotlarni yaratish va yig`ish vazifasi – xabarlarni yig`ish
va saqlash, xotira yoki
xabarlarni biror buyumlarga yozish (qo`lyozmalar, suratlar,
plastinkalar, kitoblar, kinotasmalar,
magnit tasmalari yoki raqamli yozuvlar)dan iborat. Har qanday holatda ham axborot yaratish, uning
ahamiyati va mazmunini tartibga solish bo`yicha ma`lum usul va belgilar tizimi zarur.
Hozirgi
davrda keng ko`lamli va o`ta ahamiyatli belgilar tizimi til bo`lib qolmoqda.
5) Kommunikativ (aloqa almashuv)
vazifa - mohiyatni aniqlash uchun bilimlar, fikrlar,
ma`naviy omillarni o`zaro almashuvdir. Ijtimoiy
hayot doimiy ravishda energiya, axborot, o`zaro
amaliy hamkorlikni taqozo qiladi. Zotan, faqat turli tiplarning (an`anaviy, funktsional, shaxslararo,
ishlab chiqaruvchi, madaniy - ma`rifiy) munosabati jamiyatning mavjudligini va uning keyingi
taraqqiyotini ta`minlashga qodir.
Do'stlaringiz bilan baham: