Магнит майдонида таъсир қилувчи кучлар

M=[PB] (5)
Исбот қилиш мумкинки, бу формула ихтиёрий формадаги токли контур учун ўринлидир ва у исталган ўқ ва исталган нуқта учун куч моментини аниқлайди.
Куч моменти (5) рамкани турғун мувозанат ҳолатга қайтаришга ҳаракат қилади, чунки магнит моменти Р магнит индукция В бўйлаб йўналгандир.(Кўрсатиш мумкинки, Р ва В антипараллел бўлган ҳолатда, турғун ҳолат бўлмайди,аксинча турғунсиз). Булардан ташқари, расм 58 дан кўринадики, контур майдон томонидан деформацияловчи таъсирга эга бўлади. Шундай қилиб, токли контурнинг магнит майдонида узини тутиши диполнинг электр майдонида тутишига ўхшашдир (маъруза .№4)
Энди токли контурнинг бир жинсли бўлмаган магнит майдонида ҳаракатини қарайлик. Биз кўрган эдикки, бир жинсли магнит майдонида токли контурга магнит майдон индукцияси бўйича ориентирловчи куч таъсир қилишини, бундан фарқли ўлароқ, бир жинсли бқлмаган магнит майдонида рамкага таъсир этувчи йиғинди куч нолдан фарқ қилади. (Расм 56 а)


Расм
Ҳақиқатда контурнинг элементар участкаларига таъсир этувчи кучлар (5) га кўра, конуссимон манзарани ҳосил қилади (расм 56 б) ва майдон йўналиши бўйича йиғинди кучни ҳосил қилади.
Шундай қилиб, бир жинсли бўлмаган магнит майдон контурни магнит индукция бўйлаб йўналтиришга, яъни уни кучли майдон томон тортади. Контур ўз-ўзидан қўйиб юборилса ҳам шундай ҳол содир бўлади. Агар контурни магнит моменти майдон индукция чизиқларига қарама-қарши ҳолда ушлаб турилса, кўриш қийин эмаски, контурга тескари йўналишда куч таъсир қилади ва уни кучсиз майдон томонга олиб келади. Бу ерда хам диполнинг бир жинсли булмаган майдонидаги сингари ходиса руй беради.


Магнит майдон-ҳаракатланаётган електр зарядларга ва магнит моменпиш жисмларга таъсир қиладиган куч майдони. M. Фарадей биринчи marta 1845-йилда фанга киритган. У електр ўзаро таъсирлар ҳам, магнит ўзаро таъсирлар ҳам ягона моддий майдон ёрдамида амалга ошади, деб ҳисоблаган. Електромагнитмайдоннинг классик назариясини J. Максвелл яратган (1873). Ўзгарувчи Магнит майдон ўзгарувчи електр майдон билан узвий боғланган. Магнит майдон ҳаракатдаги електрланган жисмлар, електр токли ўтказгичлар ва магнитланган жисмлар атрофида ҳосил бўлади (раемга қ.). Електр токи ҳосил қиладиган Магнит майдон Био— Савар — Лаплас қонунига, Магнит майдон нинг електр токига таъсири еса Ампер қонунига асосан аниқланади.
· .