Mahbub ul-qulub

Yigirma sakkizinchi fasl  
BOZOR KOSIBLARI ZIKRIDA  
Bozorda savdogar kosib-tengrig‘a xoin va va’dag‘a kozib. Birga arzirin yuzga sotmoqdin alarg‘a 
ming mubohot, mingga tegarni yuzga olmoqdin alarg‘a yo‘q bir zarra uyot. Rostliq bila savdo alarg‘a 
ziyonkorlik va va’dag‘a vafo alarg‘a badkirdorliq. Oxirat ikki savdosidin e’rozlari va amal mezoni 
adolatig‘a e’tirozlari. O‘g‘ul atog‘a boziy bermak peshalari, dag‘alliklarin kirom ul kotibindin
57 
yoshurmoq andeshalari.
Bayt: 
Bulardin kimki der o‘zni valiydur, 
Agar qilsang yaqin, bir dog‘uliydur.  
Yigirma to‘qquzinchi fasl  

---

Alisher Navoiy. Mahbub ul-qulub 
www.ziyouz.com kutubxonasi
19
SOYIR HUNARVAR VA SAN’ATPARDOZ ZIKRIDA
Hunarvar va san’atpardoz yolg‘onlari ko‘pdin-ko‘pu chinlari ozdin-oz. Ishlarida dag‘allik maqdur 
va haddidin nari, va’dalarida xilof xayol va gumondin tashqari. Chin so‘zkim, erga ulug‘ hunardur, alar 
qoshida aybi tamom, yalg‘onkim, xaloyiqqa ulug‘ aybdur, alar olida hunari molokalom.
Masnaviy:  
Tongdin oqshomg‘a ishda san’atsoz,  
Hunar atvorida fusunpardoz,  
Aylabon bu tariyqni varzish 
Ki, birovga yugurtgaylar ish, 
Gar muaddiy, g‘aniy yo‘q ersa faqir, Anga 
bozi berurda yo‘q taqsir.  
O‘ttuzinchi fasl  
ShAHNA VA ZINDONIYLAR VA ASASLAR ZIKRIDA
Dorug‘a va shahna va asas o‘g‘ri va xuniyg‘a mumid va faryodras. Zindon ahli - do‘zax ahli. Asaslar 
maloikai azob, shahna moliki do‘zaxdek hukmron va olijanob. Gunoh ahli tavqu zanjirg‘a giriftor, bu 
zanjiru tavqlari salosil va ag‘loldin namudor. Kissabur bila muqammir asaslaridin bozor va 
qimorxonag‘a musta’jir. Zindon chohidin o‘g‘rilar ko‘ngli tiyraligi ma’lum, jurm ahlig‘a anda parishon 
ko‘ngulda havotirdek hujum. Gunahkorg‘a anda umiddin biym ko‘prak va badkirdorg‘a anda inoddin 
taslim ko‘prak. Har qatlakim, birovni tortib chiqorg‘aylar, anda qolg‘onlar o‘zlaridin borg‘aylar.
Qaytib kelganlarning naqllari muvahhish va xabar kelturganlarning mojarolari mushavvish.
Biri debki: Dorg‘a chekarda yaxshi turdi va biri debki: Bo‘ynin choparda yaxshi o‘lturdi. Biri 
maqtulning yigitigidin tahassurda, biri yatimning ruboiy o‘qug‘onidin tahayyurda. Bu nav’ sa’b hol 
behaddur va mundoq g‘arib ahvol beadaddur.
Amal hirsi chog‘i asas mujrimning tutulmog‘ig‘a soniy, amado o‘z matlubini hosil qilg‘onidin 
so‘ngra qutulmog‘ig‘a doiy. Dunyoda bu manzil qiyomatkirdor va mahsharda do‘zaxdin namudor. 
Bandu zanjirliq gunahkorlar shahar zindonida, andoqki, ishq muqayyadlari baytul-ehzonida. Tengri 
barchani bu yerga kelturur af’oldin yiroq tutsun va manzilg‘a tushurur ahvoldin qiroq.
Bayt: 
Bir manzil erur anda base ranju uqubat.  
Tushgan kishiga anda o‘kush dardu suubat. 
Vale ul haram ichra bo‘lg‘ong‘a xos, Umid 
ulki ham tengri bergay xalos.