Махсус қисм б и р и н ч и б ў л и м шахсга қарши жиноятлар I боб. ҲАётга қарши жиноятлар 97 м о д д а. Қасддан одам ўлдириш
Download 1.53 Mb.
|
jinoyat kodeksiga sharx maxsus qism qo`l bola
- Bu sahifa navigatsiya:
- Қонуний тайинланган ҳокимият вакилларининг ҳокимиятдан четлатилиши
- Ҳокимиятдан четлатиш
Конституцияга хилоф усул деганда, давлат ҳокимиятини шакллантиришнинг қонунда ва унинг асосида қабул қилинган норматив актларда тўғридан-тўғри белгиланмаган усули тушунилиши лозим. Масалан, конституцияга хилоф деганда, шахснинг сайланадиган лавозимга (масалан, Олий Мажлис депутатлигига) тайинланиши ёки вақтинча жойида бўлмаган Туман ички ишлар бошқармаси бошлиғининг ваколатлари ўзлаштирилиши ва ҳоказолар тушунилади. Бир давлат органи ёки ташкилот томонидан бошқа бир давлат органининг ваколатлари ўзлаштирилиши (масалан, ассоциациянинг вазирлик ваколатларини ўзлаштириши) ва бошқалар давлат ҳокимиятини конституцияга хилоф усулда эгаллаш сифатида эътироф этилиши керак.
Ҳокимиятни босиб олиш бутун давлат ҳокимиятига ёки унинг алоҳида тармоғи (ижроия, қонунчилик ёки суд)га нисбатан амалга оширилиши, Ўзбекистоннинг бутун ҳудудига ёки бир қисми (туман, вилоят, аҳоли яшаш пункти ва ҳоказо)га тарқалиши, турли шаклларга эга бўлиши мумкин, лекин бу ҳолатлар квалификацияга таъсир этмайди. Бироқ жазони тайинлашда эътиборга олиниши керак. 6. Қонуний тайинланган ҳокимият вакилларининг ҳокимиятдан четлатилиши қонуний вакилларнинг ўзига юклатилган ваколатларини амалга оширишлари имкониятини объектив равишда йўққа чиқаради. Ҳокимиятдан четлатиш жисмоний ажратиб қўйишда, муайян касалликка чалиниш, биноларнинг кириш-чиқиш йўлларини беркитиш ёки бошқа шу каби ҳаракатларда ўз ифодасини топиши мумкин бўлиб, улар натижасида ҳокимият вакили давлат томонидан ўзига юклатилган ваколатларни амалга ошира олмайди. Бундай ҳолатда, агар ҳокимиятдан четлатиш ЖК алоҳида моддаларида назарда тутилган ҳаракатлар натижасида амалга ошган бўлса, айбдорларнинг ҳаракатлари жиноятлар мажмуи бўйича квалификация қилиниши керак. Чунки лавозимдан четлатиш усуллари мазкур таркиб доирасидан ташқаридадир. Масалан, агар айбдор ҳокимиятдан четлатиш усули сифатида давлат арбобини ўлдиришга оммавий равишда даъват қилган бўлса, унинг ҳаракатлари ЖК 159-моддаси 1-қисмига кўра ҳокимиятдан четлатишга даъват сифатида ва ЖК 28-моддаси 4-қисмига, 97-моддаси 1-қисмига кўра одам ўлдиришга далолатчилик қилиш сифатида квалификация қилиниши керак. Давлат ҳокимияти органи вакили бўлган, ўз ваколатлари доирасида муайян вазифани мунтазам ёки вақтинча бажараётган, фуқаролар ёки мансабдор шахсларнинг кўпчилиги учун мажбурий ҳаракатлар қилиш ёки фармойиш бериш ҳуқуқига эга бўлган шахслар ҳокимият вакиллари ҳисобланади. Ҳокимият вакили муайян лавозимга сайланганлик факти билан боғлиқ равишда лавозимни эгаллаган бўлса, у сайланган ҳисобланади (масалан, Олий Мажлис депутати). Агар ҳокимият вакилининг ўз лавозимини тегишли ваколатларга эга бўлган бошқа бир ҳокимият вакилининг буйруғи натижасида эгаллаган бўлса, у тайинланган ҳисобланади (масалан, судья, вазир, прокуратура ходими ва ҳоказо). Конституциявий тузум тўлалигича ёки қисман ўзгартирилиши мумкин. У Ўзбекистоннинг бутун ҳудудига ёки унинг бир қисмига тарқалиши, конституциявий-ҳуқуқий муносабатларнинг барчасига ёки бир қисмига таъсир кўрсатиши мумкин. Мазкур ҳолатлар жиноятнинг квалификациясига таъсир кўрсатмайди. Мазкур жиноят юқорида кўрсатилган ҳолатлардан биттаси содир қилинган пайтдан, одамларга тегишли таъсир кўрсатган ёки кўрсатмаганлигидан қатъи назар, тугалланган деб ҳисобланади. 7. Ўзбекистон ҳудудининг бирлиги деганда, Ўзбекистон Республикасининг тўлиқлиги, бутунлиги ва бўлинмаганлиги хусусияти ёки ҳолати тушунилади. Бошқача айтганда, бирлик республика ҳудудининг бўлинмаслиги ва бутунлигини билдириб, буни фақат қонунчиликда белгиланган ҳуқуқий механизм ёрдамида ўзгартириш мумкин. Download 1.53 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling