Majburiyatini

IV BOB.
TA’LIM SIFATINI NAZORAT K.ILISh VA BAЩLASh

4. 
   1. TL’LIM SIFATINI ULChLSh XAMDL BLX.OLASh ShAKLI VA METODLARI, INDIKATORLARINI TANLASh
   

Pedagogik faoliyat tashkilotchilariga xar doim ta’lim jarayoni, uning natijalarining xususiyatlari va tarkibiy kismlarini urganish xamda taxlil kil ishga tukri keladi. Birok, amaliyot, ob’ektning ayrim xususiyatlarinigina xisobga olish va ulchash mavjudligigi kursagadi.

Shu bois, TM boshk,aruv kadrlari uchun muayyan bosщaruv k,aror- larini kabul k,ilishda zarur bulgan mikdoriy baxolarni kulga ki- ritish boshkaruv amaliyotida eng murakkab muammolardan biri Xisoblanadi. Uning xal kilinishi boshkaruv xodimlari va muxan- dis-pedagog xodimlarda kvalimetrik bilimlar, ya’ni, ob’ekt sifa- tini baxolashning mikdoriy metodlarini urganadigan fan — kva- limetriya asoslarini bilishni ta’minlash bilan boi sh k
Fikrimizcha, ta’lim kvalimetriyasining asosiy vazifasi ta’lim muassasalari boshkaruv xodimlari tomonidan uning sifati xakdsa muayyan fikrni shakllantirish uchun mikdoriy baxolarni aniklani- shi va kullanilishida kurinadi. Bunday fikr fak.atgina uzaro alok.a- larni xisobga olishni takrzo kdtuvchi modal mantikda kat’iy rioya kdlinishi bilan amalga oshiriladi: ob’ektning xakikiy xolati — uni uzgartirish mukarrarligi, buning uchun mavjud imkoniyatlar ta- komillashtirilishi lozim. Biron-bir bu boshkaruv karorini kabul kdlar ekan, boshkaruv xodimlari ob’ekg xakdda aniklangan ishonchli ma’lumotlar yuzasidan anik, tushunchaga ega bulishlari lozim.
Xar kdnday ob’ekg sifatini mikdoriy baxolash ma’lum prin- siilarga rioya kdlish asosida amalga oshiriladi. Kuyidagi tamo- yillar ta’lim sifatini baxolash uchun eng muximlari xisoblanadi.

1. 
   Ob’ekt sifatiga xususiyatlarning ierarxik majmuasi sifa- tida karash.
   
2. 
   Ob’ekt sifatini anik, ifodalangan maksad asosida tadjik, Kilish.
   
3. 
   Urganilayotgan ob’ekt kursatkichlarining andozasini, tayanch Kiymatini anik, tanlash.
   
4. 
   Xar bir konkret xolatda ob’ekt xususiyatlarining salmogi, axamiyatini aniklash.
   

Bugungi kunda maxsulot ishlab chikarish va xizmatlar kursatish kvalimetriyasi — fanning yetarlicha olga ketgan soxasi xisoblanadi. Ta’lim kvalimetriyasi xakida suz ketganda, masalan, V. P. Besial-
mashinuvi uning yangi xususiyatlar kasb etishi bilan boglik, bulgan sifat uzgarishiga olib keladi. Buning ustiga xar kanday faoliyat, eng avvalo, extiyojlar, sabablar va unga erishish vositalari bilan belgilanadi. Ushbu barcha xususiyatlar ob’ektning sifat darajala- rini belgilashda juda muximdir.
Sifat ob’ektning yagonaligi, uziga xosligi, tartibga solingan- ligini takozo etishini xamda uning tarkibiy kismlarining konu- niyati alokalarini ifodalashini ta’kidlaymiz.

3. 
   Mikdor — bu «predmetlar, xodisalarning ulchanadigan xusu- siyatlarining ifodalanganlik darajasi, ularning ulchov tavsifi» (V. Nevskiy, P. Xudominskiy).
   

Ob’ekt sifatining mikdoriy tavsifi uning xususiyatlarini ulchash yuli bilan yuzaga keltiriladi.
Mikdor xam ikki: ekstensiv va intensiv jщ atdan kurib chiki-