“makroiqtisodiyot” fanidan joriy nazorat uchun -mustaqil ta’lim keyslar

 
Keys 12. JST Xitoyga nima uchun kerak? Xitoy uchun iqtisodiyotni 
o‘stirish va islohotlarni jilovlashda eng yaxshi yo‘l JST ga a’zo bo‘lish. Jahon 
iqtisodiyoti murakkablashayotgan va o‘zaro bir-biriga bog’liq bo‘lgan bir vaqtda 
Xitoyning unda ishtiroki Xitoyning o‘zi uchun ham AQSh, Osiyo va boshqa 

---

7 
mamlakatlar uchun ham muhim ahamiyatga ega. JSTga a’zo sifatida Xitoy 
xalqaro savdo va investitsiyalarni tartibga solishda ishtirok etish imkoniyatiga ega 
bo‘ladi. Shu bilan birgalikda Xitoy JSTdagi o‘zining nizolarni bartaraf etish 
bo‘yicha 
ustunligidan 
foydalanib 
savdo 
manfaatlarini 
himoya 
qilish 
imkoniyatlariga ega bo‘ladi. Xitoy eksport qiluvchilari o‘zining hamkorlarining 
JST tomonidan qo‘yiladigan talablaridan o‘zlari uchun foydalanadilar. Bu shuni 
bildiradiki, JST a’zolari o‘z bozorlarida Xitoy mahsulotlari uchun diskriminatsion 
choralarni qo‘ya olmaydilar. Xitoyning JSTga a’zo bo‘lishi chet ellik 
investorlarningX itoyga bo‘lgan qiziqishini yanada kuchaytiradi. Xitoyga 
qo‘shimcha moliyaviy mablag’larning oqimi qo‘shimcha yuqori to‘lanadigan ish 
joylarining ko‘payishiga davlat g’aznasining soliqlar hisobidan ko‘payishiga olib 
keladi.  
Bu esa Xitoyning zamonaviy texnologiyalardan foydalanish imkoniyatini 
beradi. Xitoyning JST oldidagi majburiyatlari iqtisodiyotning turli tarmoqlarida 
raqobatni kuchaytiradi. Xitoy iste’molchilarining raqobatdan oladigan foydasi shu 
bo‘ladiki, bundan tovar va xizmatlarning turi ko‘payadi, ularning sifati oshib 
narxlari arzonlashadi. Raqobat kelajakda ishlab chiqarish va samaradorlikning 
oshishiga, bu esa Xitoy iqtisodiyotining o‘sishiga va Xitoy firmalariga har qanday 
bozorda taniqli ko‘p millatli korporatsiyalar bilan raqobatlashishga imkoniyat 
yaratadi. 
Xitoyning JST ga a’zo bo‘lganidan keyin moliya sohasidagi xizmat 
doirasi kengayadi. Bu sohadagi raqobat o‘z navbatida Xitoyning mahalliy 
sektorining rivojlanishini rag’batlantiradi, natijada kompaniyalar va iste’molchilar 
tanlovlari miqyosi kengayadi. 
Savollar 
1. Jahon global iqtisodiyotida qaysi tashqi savdo siyosatiga amal qilinishi 
kerak? 
2. Tariflar va kvotalar iqtisodiyotni rivojlantiradimi yoki to‘xtatadimi? 
3. Mamlakatga erkin iqtisodiy zonalar nima uchun kerak?