Ma’lumki, ilmiy-texnika taraqqiyotida kimyoning ahamiyati katta
Atomlarning davriy xossalari
Download 35.68 Kb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- Davriy sistemadagi 1 gruppa elementlarining elektron konfiguratsiyalari
- 2.10. Davriy qonun va atomlar tuzilishi nazariyasining ahamiyati
- A) 4s 2 4p2; B) 4s4p4; C) 4s4p2; D) 4sl4p3.
- Javobi: B. 2.3.
- Javobi: 2.4.
- Javobi: 68 2.6.
- Javob: C. 2.7.
- Javobi: C. 2.11.
- Javobi: A. 2.12.
- I l l BOB. KIMYOVIY BOG‘LANISHLAR 3.1. Kimyoviy kovalent bogManish Kimyoviy bogManish
- BogManish energiyasi.
2.9. Atomlarning davriy xossalari Atomlarning elektron berishi yoki biriktirib olishi vaqtida energiya yutiladi yoki ajralib chiqadi. Atomdan elektronni ajratib olish va uni yadro ta’sir etadigan zonadan uzoqlashtirish uchun zarur boigan energiya miqdori ionlanish energiyasi deyiladi. Turli elementlaming ionlanish energiyasi har xil bo'ladi. Inert gazlar atom larining ionlanish energiyasi qiymati eng katta, ishqoriy metallar atomlariniki esa eng kichik. Ionlanish eneigiyasining katta-kichikligi, asosan, yadro zar- yadiga va atom radiusiga bogiiq. Bu radius eng sirtqi qavatdagi elektron qavat bilan yadro orasidagi masofaga teng. Atomning radiusi qancha katta bo‘lsa, elektron yadroga shuncha kuchsiz tortiladi va ionlanish energiyasi shuncha kichik bo‘ladi. Binobarin, ionlanish energiyasi elementning metallik xossalari oMchovi bo‘li- shi mumkin. Buning aksicha, atomning elektron biriktirib olishida ajralib chiqadigan energiya elektronga moyilligi deb ataladi va elementning metalloidlik xossalari o ‘lchovi bo‘Ia oladi. Ionlanish energiyasi ham, elektronga moyillik ham kkal/g atom (kj/g-atom) hisobida oichanadi. Ionlanish energiyasi bilan elektronga moyillikning arifmetik yig‘indisi elektrmanfiylik deb ataladi. Elementlar, odatda, ana shu elektrmanfiylik bilan xarakterlanadi, masalan, ftor atomining ionlanish energiyasi 415 kkal/g-atomga, elektronga moyilligi esa 95 kkal/g-atom ga teng; uning elektrmanfiyligi 415 + 95 = 510 kkal/g-atomga teng bo'ladi. 63 Elem entning elektrmanfiyligi qancha katta bo'lsa, unii metallmaslik xossalari shuncha kuchli, metallik xossalari e shuncha kuchsiz boiadi. Quyida birinchi gruppa asosiy grupp chasi element lari atomlarining elektron konfiguratsiyalarini, ioi lanish energiyalarining va atom radiuslarining qiymatlarini keltir o'tam iz. 2.3- jad\ Davriy sistemadagi 1 gruppa elementlarining elektron konfiguratsiyalari Element Elektron konfiguratsiyasi Ionlanish energiyasi, kkal/g-atom Atom radiusi, A Li 1 ^ 2 * ' 123,5 1,57 Na 1 s22s2 2p6 3s‘ 117,6 1,92 К 1 s22s2 2p6 3s23 p 4 s ' 99,2 2,36 Rb ls2 2s2 2pk 3s23p‘ 3 d lu4s2 4p65sl 96,9 2,53 Ss Is22sJ 2p6 3s23p‘ 3d'°4s2 4p64d'°5s2 бр6 6s1 89,9 2,74 Fr 1 s22s2 2p6 3s23p^ 3d10 4s2 4p64 d 10 4 f ,45s2 5p6 5dl06s2 6p6 7s' — — Umuman olganda, elementlarning kimyoviy xossalari ul atomlarining elektron qavatlari tuzilishiga (elektron konfigurats yasiga) bogMiq. Atomlaming elektron qavatlari bir xil tuzilg; elem entlarning kimyoviy xossalari bir-biriga o ‘xshash bo‘lai Bundan shunday xulosa kelib chiqadi: elementlar xossalari ni davriy ravishda takrorlanishi о 'xshash elektron konfiguratsiyal natijasida sodir bo ‘ladi. Elementlarning atomlarida o'xshash elektron qavatlar bo' shi jadvaldan ko'rinib turibdi. Bu gruppa elementlari atomlarining tuzilishi bir-biri bil; taqqoslanganda, yuqoridan pastga tomon atomlarda kvant qavj lar soni ortib borishi va atomlaming radiusi kattalashib, io lanish energiyasi kichrayishini ko'rish mumkin. Li dan Fr ga t mon atomlaming elektron berish xususiyati ortadi, ya’ni metal xossalari kuchayadi. M etallm aslarda har qaysi gruppacha 64 element tartib raqamining ortib borishi bilan atom radiusi katta- lashib, elektronga moyilligi kamayib boradi, shunga ko'ra, yuqoridan pastga tushgan sari elementlaming metallmaslik xossa- lari kuchsizlanib boradi. Har qaysi davr atomida yangi kvant qavati paydo bo'ladigan element bilan boshlanadi. Demak, davming raqami shu davrdagi har qanday element atomining elektroni atrofida nechta kvant qavat borligini ko'rsatar ekan. Atom yadrosi zaryadi ortishi bilan elektronlar yadroga kuch- liroq tortiladi, natijada atomlarning radiusi, odatda, kichrayadi. Davrda element tartib raqamining ortishi bilan uning metallik xossalari susayadi. Davming oxiriga yaqin joylashgan elementlarda chapdan o'ngga o'tgan sari, elementlaming elektronga moyilligi ortib, metallmaslik xossalari kuchayib boradi, shunday qilib, ele ment davrning boshiga qancha yaqin tursa, uning atomi elek- tronlarini shuncha oson yo'qotadi va, demak, metallik xossalarini shuncha kuchli namoyon qiladi. Eng aktiv metallmas element davr oxirining chap tomoni- dagi elementdir. Har qaysi davming oxiriga inert gaz joylashgan, bu gaz atom ining sirtqi kvant qavati barqaror elektron kon- figuratsiyasiga ega. Inert gazlaming atomlari elektron bermaydi va biriktirib olmaydi ham, shuning uchun ular metall ham emas, metallmas ham emas. Oraliq metallarda yadro zaryadi ortib borishiga qaramay, atom radiuslari kam o'zgaradi. Shuning uchun bir davrdagi bu elementlaming xossalari unchalik o'zgarmaydi va ulaming ham- masi metall xossalarini namoyon qiladi. Elementlaming kimyoviy xossalari, asosan, sirtqi va undan oldingi kvant qavatlarning tuzilishiga bog'liq. Sirtdan uchinchi qa- vatda elektronlar sonining ortishi elementning kimyoviy xossasiga kam ta ’sir qiladi. Bunga lantanoidlar misol bo'la oladi. Ulaming atomlari sirtdan uchinchi qavatdagi elektronlar soni bilan bir- biridan farq qiladi. Shuning uchun davming kimyoviy xossalari o'xshash va ular davriy sistemada bitta gruppaga joylashgan. 2.10. Davriy qonun va atomlar tuzilishi nazariyasining ahamiyati Kimyoning fan sifatida shakllanishida davriy qonunning ahamiyati juda katta. Davriy qonun asosida D.I. Mendeleyev juda ko‘p ele- mentlarning atom massalarini to'g'riladi. Hali kashf qilinmagan elementlarga kimyoviy elementlar davriy jadvalida joy qoldirdi, ular- 5 — S. Mashari pov 65 dan ayrimlarining xossalarini, atom massalaríni va qayerdan izl kerakligini aytib bera oldi. Masalan, ekabor (skandiy), ekaalumi (galliy) va ekasilitsiy (germaniy) elementlari oldindan bashorat qilii D. 1. Mendeleyev qonuni asosida sistemaning Z = 1 elemente Z =92 elem entgacha bo'lgan barcha bo‘sh kataklari to ‘ldiril shuningdek, transuran elementlar kashf etildi. Bugungi kunda h bu qonun yangi kimyoviy elementlami kashf etish yoki sun’iy y bilan olish uchun yo'l ko'rsatkich bo'lib xizmat qilmoqda. Davriy qonunning katta umumilmiy falsafiy ahamiyati shunc iboratki, tabiat rívojlanishining eng umumiy qonunlarini (qaran qarshiliklaming birligi va ulaming kurashi, miqdor o'zgarishlam sifat o'zgarishlariga o'tishi, inkorni inkor qonuni) tasdiqlab berc Davriy qonun va davriy sistema tibbiyot fanining rivojlanish. juda katta rol o ‘ynadi va hozir ham ahamiyati katta. D. I. Mendeleyevning davriy qonuni va davriy sistemasi asos atom tuzilishi haqidagi ta ’limot tez rivojlandi. U davriy qonunn: fizik ma’nosini ochib berdi va elementlarning davriy sistema joylashgan o 'rn in i tu sh u n tirib berd i. Bir misol keltiram D. I. Mendeleyev 1870-yilda mavjudligini oldindan aytgan Z= element atomining tuzilishi sirkoniy atomining tuzilishiga o'xshí b o iish in i, shu sababli uni sirkoniy minerallari orasidan izla lozimligini ko'rsatib bergan edi. Ana shu maslahatga asoslanib, 191 yilda vengr kimyogari D. Xeveshi bilan golland fízigi D. Kos Norvegiyada topilgan sirkoniy rudasida Z=72 elementni kashf etdi va uni gafniy deb atadilar (Kopengagen shahrining — element ka¡ etilgan joyning lotincha nom idan olingan). Bu atom tuzili; nazariyasining katta tantanasi edi: atom tuzilishi asosida elementni tabiatda joylashgan o'm i aytib berildi. Atom tuzilishi haqidagi ta ’limot atom energiyasining kaí etilishiga va undan odam ehtiyojlari uchun foydalanilishiga olib kel Davriy qonun XX asrda kimyo va fízikadagi barcha kashfiyotlami asosiy manbayi boMdi, desak mubolag'a bo'lmaydi. U boshqa kimyc yaqin fanlaming rivojlanishida ham juda katta rol o'ynadi. Davriy qonun va sistema hozirgi kimyo fani va sanoatini masalalarini hal qilishda asos bo'ladi. D.I.Mendeleyevning kimyo’ elementlar davriy sistemasini e ’tiborga oigan holda yangi polimer yarimo'tkazgich materiallar, issiqbardosh qotishmalar, oldind belgilangan xossali materiallar olishga, yadro energiyasidan fe dalanishga doir ishlar olib borilmoqda. 66 2 - BOBGA DOIR TESTLAR VA ULARNING YECHIMLARI 2.1. G erm aniy atom ining q o'zg'algan holatdagi elektron konfiguratsiyasini ko'rsating: A) 4s 2 4p2; B) 4s'4p4; C) 4s'4p2; D) 4sl4p3. Yechish. Masala shartiga ko'ra germaniy elementining qo‘zg‘algan holatdagi elektron konfiguratsiyasini topish kerak. Dastlab ger- maniyaning tinch holatdagi elektron konfiguratsiyasini yozamiz. 1 s 2 2s 2 2p63 s23jfi3dl °4i 2 4 /?2 Tinch holatda germaniy atomining to'rtinchi pog'onasida 4s 2 va 4p 2 joylashgan boMadi. Qo‘zg‘algan holatga o ‘tganda esa 4s 2 4p 2 4p* 4p 3 til 11|11 i pH 11|t11 bo'ladi. Javobi:_2.4.'>Javobi:_B._2.3.'>Javobi: A. 2.2. O ltingugurt 35S izotopining yem irilish konstantasi 9,21 * 10_8ga teng. Izotopning yarimyemirilish va o‘rtacha saqla- nish davrini aniqlang. A) 4 • 104; B U .fK -lO 4; C )2 103; D )3,02 103. Yechish. Yarimyemirilish davri quyidagi formula yordamida . . _ 0,693 aniqlanadi: M / i = T I / 2 = ^ = 0 , 6 9 3 0 = 7,5 10 6 sek =2,08 10 3 soat x 9,21 10*8 Radioaktiv element izotopining o‘rtacha saqlanish davri qu yidagi formula bilan topiladi: x = ^ ; t — radioaktiv element izotopining o‘rtacha saqlanish davri; X — radioaktiv element izotopining yemirilish doimiysi. x = 1 = -----— , = 1,086 10 7 sek = 3,02 • 10 4 soat x 9,21 10‘8 Javobi: B. 2.3. 1 g radiy 228Ra izotopi sekundiga 3,6 * 10 1 0 ta a - zar- racha chiqaradi. Yemirilish konstantasi (X)ni hisoblang. 67 A) 5,62 • 1(T5; B) 3,46 • 103; C) 4,29 • IO"4; D) 6,3 • 1 Yechish. 1 g radiyda nechta atom borligini topamiz: 228 g radiyda ---------- 6 , 0 2 • 1 0 2 3 ta atom bor 1 g ra d iy d a .............. x ta atom bor x = 6 , 0 2 • 1023/228 jc = 2,64- 1021 Yemirilish konstantasi (sekundiga): x = 3 ^ 0 = 3 ,6 1 0^ ; 228 = 1 > 3 6 3 10- n N 228Ra 6.02 1023 + 228 6,02 1023 Demak, yemirilish konstantasi sekundiga 1,363 • 10 — 11 ga t Agar yilga nisbatan olsak, unda 1 yil = 365 kun ■ 24 soat • 60 i 60 sek=3,15- 10 7 sekund. Bundan yemirilish konstantasini topa k = 1,363- 1 0 -" • 3,15 - 10 7 = 4,29 10 “ 4 y il"1. Javobi: 2.4. 5 1 Cr-izotopi yadrosidagi zaryadsiz nuklonlar jami m entar zarrachalari soni yig'indisining necha foizini tas etadi? A) 40,38; B) 35,98; C) 55,656; D) 34,61 Yechish. D astlab p+n+e~ dan foydalanib 5 , C r-izol yadrosidagi jami elem entar zarrachalari yig‘indisi hisoblan Xrom 5 ,Cr-izotopi yadrosida 24 ta elektron, 24 ta proton va 2 neytron mavjud bo'lsa, p+n+e~ = 24+24+27=78 ga teng bo‘l 78 ta elementar zarrach a--------------------100 % ni tashkil 27 ta zaryadsiz nuklon -------------------- x % ni tashkil e 27•100 x = =34,615% ni zaryadsiz nuklon, ya’ni neytron t¡ kil etadi. Javobi: 2.5. Qo'rg'oshin 2,0Pb izotopida nechtadan proton, neyi va elektron bo‘ladi? A) 82;82;128; B) 80;80;130; C) 69;30;125; D) 86;80; Yechish. Ma’lumki neytral atomlarda proton soni elektro soniga teng boiadi. Shunga asosan qo‘rg‘oshin 210Pb izotopidi ta proton va 82 ta elektron mavjud bo‘lsa, undagi neytron l a r : 128 taga teng bo‘ladi. N = Ar—P = 2 10—82=128. Javobi: 68 2.6. Element izotopining massasi 5,845 • 10 - 2 6 kg ga teng. Uning yadrosidagi protonlar soni 16 ta ekanligi ma’lum boisa, undagi neytronlar sonini toping. A) 20; B) 21; C) 19; D) 22. Yechish. Atomning kg da ifodalangan massasiga absolut atom massa deyiladi. Shundan foydalanib izotopning nisbiy atom mas- sasini aniqlaymiz. Ar = Ab • 6,02 • 10 2 3 = 5,845 • 10 ~ 2 6 • 6,02 • 10 2 3 0,035 kg = 35 g/mol. Izotopning nisbiy atom massasi 35 ga teng b o isa, undagi neytronlar soni 19ga (« = 3 5 — 1 6 = 1 9 ) teng boiadi. Javob: C. 2.7. Quyidagi yadro reaksiyasida 9,44 mg uran reaksiyaga qatnashib 12,04 * 10 1 9 ta neytron ajralsa, hosil boigan izotopni ko‘rsating. 2\ \ U + ,70 -> A + x [0n + Ihv A) eynshtyeniy-249; B) fermiy-248; C) berkliy-248; D) fermiy-257. Yechish. 1) Reaksiya tenglamasidan foydalanib, 1 mol urandan necha dona neytron hosil boiishini aniqlaymiz: 2 9 2 U + ,70 -> A + X q n + Ihv 9,44 mg urandan 12,04- 10 1 9 dona neytron hosil boiadi. 236000 mg urandan x dona neytron hosil boiadi: * = 301000- 1019=30,1 • 10 2 3 2) Hosil b o ig an neytron miqdoridan foydalanib, izotopni aniqlaymiz: ,1 v 30,1 1023 - . . rt(Àn) = -------- - = 5 , bundan 6 ,0 2 -1023 29 2 U + ' s 0 ?00A + 5 0 n + 7 h v J a v o b i: B ' 2.8. Izotoplarning xususiyatlarini aks ettiradigan ifodani tanlang: A) bir davrdagi kimyoviy elementlar; B) neytronlar soni turlicha boigan bitta kimyoviy element- ning atomlari; C) bir qatordagi kimyoviy elem entlar atomlari; D) turli kimyoviy elementlar atomlari. 69 40,58-82 X 59,42 Izotop yadrosida 56 ta proton borligi ma’lum bo'Isa, uning nisbiy atom massasi quyidagi formula bilan aniqlanadi: Ar = p + n = 56 + 82 = 138, ya’ni ^ 8Ba Javobi: C. 2.11. Izotop yadrosining tarkibidagi elem entar zarrachalar umumiy yigindisi (p + n + e) ga nisbatan 30,6 % ini proton tashkil etsa, izotopning nisbiy atom massasini aniqlang. (Izotop yadrosida 33 ta neytron bor deb hisoblang.) A) 59; B) 50; C) 55; D) 45. Yechish. Neytral atomda proton soni elektron soniga teng bo'ladi. Izotop yadrosining 30,6 % ini proton tashkil etsa, 30,6 % ini elektron tashkil etadi. Agar p + /j + e ~ = 1 0 0 % b o isa, unda / 1 = 1 0 0 - (p + e~) b o ia d i. n = 100 — (30,6 + 30,6) = 38,8 %, dem ak, izotop yadrosining 38,8 % ini neytron tashkil etadi. 30,6% p ................................. 38,8% n x ta p ................................ 33 n x = 3 3 3 g 3 y 6 = 26 ta praton Izotopning nisbiy atom massasi: \ = p + n = 26 + 33 = 59 ga teng. 2 F e. Javobi: A. 2.12. Yadrosida 42 ta proton bo‘lgan element atomining s, p, d va f elektronlar sonini aniqlang. A) 2,18,10,12; B) 8,16,18,0; C) 9,18,15,0; D) 10,16,14,12. Yechish. Masala shartiga ko'ra tartib raqami 42 bo‘lgan ele- mentni pog‘onachalarida elektronlami joylanishini yozib chiqamiz: ls2- 2s2- 2p6- 3s1- 3p6- 4s2- 3d i0- 4p6- 551- 4(fi- Pog'onachalarda elektronlaming nechtasi s, p, d, va / oila- larga kirishini aniqlaymiz. s- elektronlardan — 9 p- elektronlardan — 18 d- elektronlardan — 15 /- elektronlardan — 0 Javobi: C. 71 Yechish. Masala shartiga ko'ra izotoplar xususiyatlarini o ‘zida mujassamlashtirgan ifodani aniqlaymiz. Izotop deb — tartib raqami bir xil, atom massalari va ney- tronlar soni har xil b o ig an atom lar turi. Demak, neytronlar soni turlicha bo'lgan bitta kimyoviy ele- mentlar atomlari. Javobi: B. 2.9. Neonning nisbiy atom massasi 20,2 ga teng. Neon ikkita izotopdan tarkib topgan: 20Ne va* 2 2 Ne. Tabiiy neondagi har qaysi izotopning molyar ulushini aniqlang. A) 60 va 40; B) 50 va 50; C )90 va 10; D) 85 va 15. Yechish. 20Ne izotopining tabiiy neondagi molyar ulushini x va 22Ne izotopining molyar ulushini 1 - x bilan belgilaymiz, ya’ni x ( 2 0 N e )= jc va x ( 2 2 Ne) = 1 - x. Unda 20Ne atomlarining massasi 20x, 22Ne atomlarining massasi 22 ( 1 — x)ga teng boiadi. Neonning nisbiy atom massasi 20,2 ga tengligini bilgan holda quyidagi tenglamani tuzamiz va uni yechamiz: 2 0 x + 2 2 ( 1 — jc) = 2 0 , 2 2 0 x + 2 2 — 22x = 2 0 , 2 2 0 x — 2 2 jc= — 2 2 + 2 0 , 2 —2x = — 1 , 8 x = — 1 , 8 : 2 = 0,9 1 - jc = 1 - 0 ,9 = 0,1 Shunday qilib, x ( 2 0 Ne) = 0,9(90 %); x( 2 2 Ne) = 0,1(10 %). Javobi: C. 2.10. Izotop yadrosi 82 ta neytron va 40,58 % protondan iborat. Izotopning nisbiy atom massasini toping. A) 206; B) 136; C) 138; D) 135. Yechish: Atomdagi proton va neytronlar 100 foizni tashkil etadi. p % + n % = 1 0 0 % n% = 100 % — p% = 100 - 40,58 = 59,42 % Izotop yadrosida 82 ta neytron borligi masala shartidan ma’lum, shundan foydalanib izotop yadrosidagi protonlar sonini aniqlab olamiz. Izotop yadrosining 40,58 % ini proton tashkil etsa, 59,42 % ini esa neytron tashkil etadi. 40,58 % proton............................59,42 % neytron x ta proton....................................... 82 ta neytron 70 I l l BOB. KIMYOVIY BOG‘LANISHLAR 3.1. Kimyoviy kovalent bogManish Kimyoviy bogManish haqidagi ta'limot — hozirgi kimyo asosiy masalasidir. Bu ta’limotni bilmay turib kimyoviy birili laming turli-tumanlik sabablarini, ulaming hosil boMish mexa mini, tuzilishini va reaksiyaga kirisha olish xususiyatlarini tush boMmaydi. Atomning tashqi energetik pog'onasida bittadan sakkiztagi elektron boMishi mumkin. Agar atomning tashqi pog'onasi elektronlar soni shu pog'ona sig'dira oladigan eng ko‘p elekt lar soniga teng boMsa, u holda bunday pog'ona tugallar pog‘ona deyiladi. Tugallangan pog'onalar juda mustahkamligi t farq qiladi. N odir gazlar atomlarining tashqi pog‘onalari shunday pog'onalardir. Geliyning tashqi pog‘onasida ikkita elektron (¿2), qol gazlamikida 8 tadan elektron (ns1npfi) bo'ladi. Boshqa elemei atomlarining tashqi pog'onalari tugallanmagan va o'zaro kimy ta’sir jarayonida ular tugallangan holatga — turg'un holatga o‘t Kimyoviy bog' deganda atom laming o'zaro ta’sirlanishi n jasida molekulalar, ionlar, radikallar va kristallaming o'zaro h lanishi tushuniladi. Z arrachalar orasida kimyoviy bog‘ h boMganida sistemaning umumiy energiyasi uning tashkil qil chilari energiyasi yig'indisidan hamisha kichik bo'ladi. Kimyoviy bog 1 hosil bo'lishida: — atomlaming juftlashmagan elektronlari; — bitta orbitada joylashgan juft elektronlar; — bo‘sh (vakant) orbitallar ishtirok etishi mumkin. Kimyoviy bogManish energiyasi, bog'lanish uzunligi, bog orasidagi burchak (valent burchagi) va bog'lanish tartibi kimy< bog'lanishlaming asosiy tavsifi hisoblanadi. BogManish energiyasi. Kimyoviy bog'ni uzish uchun z< bo'lgan eng kam energiya miqdori bog'lanish energiyasi deyiladi E bilan belgilanib, kJ/mol va kkal/mol da o'lchanadi. H 2 — molekulasidagi H—H bog'lanish energiyasi |Eh2| = kJ/m ol. Ikki atomli molekulalarda bog'lanish energiyasi molekulani atomlarga parchalanish (dissotsilanish) energiya: teng. Agar molekulada 2 va undan ortiq kimyoviy bog'lai 72 mavjud bo'Isa, har bir bogManish energiyasi qiymati, umuman. molekulaning parchalanish energiyasi bog'lanishlari soniga bo'lib hisoblanadi. Masalan, CH 4 molekulasining parchalanish energiyasi 1649 kJ teng. Bu molekulada 4 ta C —H bog'i bor. Har bir bog‘ning energiyasi E(C—H) = D /4 = 1649/4 = 412,25 kJ boMadi. BogManish energiyasi qanchalik katta boMsa, bog'lanish shunchalik barqaror bo 1 ladi. BogManish energiyasining qiymati o ‘zaro birikuvchi atomlaming tabiatiga, bog'lanish turi va tartibiga bogMiq boMadi. Masalan: H20 molekulasida E (H —O) = 460,5 kJ/m ol; H2S molekulasida E (H —S) = 229,4 kJ/m ol boMsa, H2Se — molekulasida E(H — Se) = 174,8 kJ/mol; H2Te da E(H—Te)= = 140,5 kJ/ mol. Download 35.68 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling