Ma’rupov akmaljon

24-§.
 
U R U G `
 
1. Urug` necha qismdan iborat? --1. urug` po`sti 2. murtak 3.endosperm 
2. +5 gradusda unib chiqadigan o`simliklar urug’i?—karam, shlog’om, sabzi 
3. Urug`lar qanday xossasiga ko`ra turli muddatda yetiladi va unib chiqadi? -- biologik xossasi. 
4. Urug`lar qachon bo`rta boshlaydi? -- suvni shimigandan so`ng. 
5. Urug` uchun suv qanday ahamiyatga ega? -- urug`lar bo`rtadi, unda erigan oziq moddalardan yangi 
maysalar oziqlanadi. 
6. Urug`lar bir tekis va to`liq unib chiqishi uchun tuproq qanday bo`lishi kerak? -- yumshoq va o`rtacha 
namlikda. 
7. No`xat va rediska urug’i necha gradusda unib chiqadi?--+2
0 
8. Ikki urug`pallalilarning urug`pallalari yer yuziga chiqqandan so`ng qanday o`zgarishlarga uchraydi? -- 
yupqalashadi, bujmayadi, sarg`ayib to`kiladi. 
9. Aksariyat o`simliklarning mevasining kattaligi …sm orasida og`irligi esa …kg yetadi? -- 3-10 sm bir necha 
kg gacha. 
10. Beda va javdar urug’ining nib chiqish temperaturasi?-- +1 garadus. 
11. Avtoxor o`simliklar deb nimaga aytiladi? --meva va urug`larini o`z kuchi bilan tarqatadigan o`simliklarga. 
12. Avtoxor o`simliklarga qaysilar kiradi? (5ta) -- xina, dukkalilar, burchoq, o`qotar bodring, yorongul (geran)
13. Bir urug`pallali o`simliklarga qaysilar kiradi (4ta) -- bug`doy, makkajo`hori, suli, javdar, sholi 
14. Bir urug`pallali o`simliklarning urug`i nimalardan tashkil topgan? -- ildizcha, poyacha, kurtakcha 1ta 
urug`palla 
15. Bir urug`pallalilar bilan ikki urug`pallalilarning yerdan unib chiqishida qanday farq bor? --ikki 
urug`pallalilar yer yuziga urug`pallabargi bilan chiqadi, ular ko`tarib chiqmaydi. 
16. Bir urug`pallalilardagi murtak qismlarini oddiy ko`z bilan ko`rib bo`ladimi? -- ko`rib bo`lmaydi 
17. Bug`doyning po`sti nechta qobiqdan iborat? -- ikkita 
18. Endospermasida efir moylari to`plovchi urug`lar? -- zira, shivit (ukrop) 
19. Endospermasida kraxmal to`plovchi urug`lar? (3ta) -- bug`doy, makkajo`hori. 
20. Endospermasida moy to`plovchi urug`lar?(6ta) -- yog`oq, bodom, o`rik, shaftoli, yeryong`oq, kungaboqar 
g`o`za. 
21. Endospermasida oziq moddalar sarflanib ketib bo`sh xaltachaga o`xshab qoladigan urug`lar? --bir 
urug`pallalilar 
22. G`o`za,bug`doy,makkajo`xori kabi o`simliklarning urug`i qancha chuqurlikka ekiladi? -- 6-7 sm; 3-5 sm; 6-
10 sm. 
23. Ikki urug`pallali o`simliklarning urug`i nimalardan tashkil topgan? -- ikkita urug`palladan iborat 
24. Meva atrofini o`rab olgan qanotchalari orqali shamolda tarqaladigan o`simliklar?(9ta) -- qayrag`och, 
shumtol, saksovul, cherkez, boyalish, baliqko`z, zarang, ravoch, jud. 
25. Meva va urug` qaysi jihatlari bilan bir-biridan farq qiladi? -- shakli, vazni, rangi, va hidi bialn. 

---

Akmaljon Ma’rupov & Davron Sultonov
@biologiya_fardu telegram kanali 
41 
26. Meva va urug`lar nimalar yordamida tarqaladi? -- shamol, hayvonlar, qushlar, hashorotlar, suv. 
27. Meva va urug`larda tarqlishga imkon beradigan qanday moslamalar bor? -- gajagi, tikani, shirasi, hidi, 
istemol qilinishiga qarab.
28. Meva va urug`larning tarqalishi ko`p jihatdan nimalarga bog`liq? -- ularning tuzilishiga (morfologiyasga) 
bog`liq. 
29. Mevalarining uchida joylashgan bir tutam popuklar (tuklar) hisobiga uchadigan o`simliklar? (4ta) -- terak, 
tol, qoqio`t, qo`g`a.
30. Nima uchun mayda urug`lar yuzaroq joyga ekiladi? -- tuproqning mexanik qarshiligi yengish uchun
31. Nish bu ?-- urug`dan endigina o`sib chiqqan kalta va nozik o`simta. 
32. Nish qachon maysaga aylanadi? -- nish o`sib, asta-sekin maysaga aylanadi. 
33. O`simliklar urug`pallasiga qarab …ga bo`linadi? -- 2 ga bo`linadi; bir va ikki urug`pallali 
34. O`simliklarning eng muhim xususiyatlaridan biri? -- meva urug`larning tarqalishiga moslanishi. 
35. Qanday tuproqqa urug`lar yuzaroq ekiladi,sababi? -- zich tuproqga. 
36. Qaysi urug` qobig`i hujayralarida juda uzun tuklar, ya`ni tolalar joylashgan ? -- g`o`zaning chigitida. 
37. Qaysi o`simlik urug`ining po`sti ikki qavat bo`lib tashqi qobig`i va ichki qobig`i nima deyiladi? -- bug`doy 
urug`ida; tashqisi meva qobig`i, ichksi esa urug` po`sti hisoblanadi.
38. Qaysi o`simliklar urug`i urug`pallabargini yer yuziga ko`tarib chiqmaydi? -- bir va ikki urug`pallalilar. 
39. Qaysi o`simliklarning urug`i kuzda ekiladi? (3ta) --o`rik, shaftoli, bodom. qobig`i qlin bo`lganligi uchun
40. Qaysi o`simliklarning urug`i o`sish xususiyatini bir yildan sal ortiqroq saqlanadi? -- chayir, izen, saksovul. 
41. Qaysi o`simlikning urug`i sirti yurqa sariq po`st bilan qoplangan? -- bug`doy
42. Qaysi o`simlikning urug`i qalin yog`ochsimon qobiq bilan qoplangan? -- g`o`za
43. Qo`ng`irboshning mevasining uzunligi, og`irligi? -- 0,5 mm; 0,1-0,2 mg . 
44. Quyidagi o`simliklar urug`ining necha C
0
unib chiqishini yozing? (Qovun,bug`doy,sabzi, g`o`za, bodring, 
pomidor, makkajo`xori) --15, 3, 6, 13, 12, 8. 
45. Sabzi, shivit (ukrop), turp kabi o`simliklarning urug`i qancha chuqurlikka ekiladi? --0,5- 2sm; 1-3 sm; 2-3 
sm. 
46. Suv yordamida tarqladigan urug`lar (8ta)? -- nilufar, g`imay, kurmak, machin, qo`ypechak, zarpechak, 
zubturum, qurttana. 
47. Tarkibida oqsil saqlovchi urug`lar? (3ta) -- loviya, mosh, no`xat. 
48. Urug`ida zaharli moddalar to`plovchi o`simliklar? -- mastak, achchiq bodom, shaftoli, kampirchopon. 
49. Urug`lar kislorod yutib, CO
2
chiqarganda yana nimalar ajraladi? -- suv va issiqlik 
50. Urug`lar tarkibida qanday organik moddalar to`planadi? -- oqsil, kraxmal, moy, efir, zaharli modalar.
51. Urug`lar tez va bir tekis unib chiqishi uchun bo`lishi kerak? -- turli xil xarorat. 
52. Urug`lar unib chiqishda birinchi navbatda…zarur? -- tinim davrini o`tashi 
53. Urug`ning oziq moddalar to`playdigan qismi? -- endosperm. 
54. Urug`ning probirkada qizdirilganda qanday jarayonda organik moddalar, qanday jarayonda anorganik 
moddalar borligini bilish mumkin? -- kuyib kul paydo bo`lishida; suv tomchilarini paydo bo`lishida. 

---

Akmaljon Ma’rupov & Davron Sultonov
@biologiya_fardu telegram kanali 
42 
55. Urug`ning tarkibida suv borligini qanday bilish mumkin? -- qizdirib. 
56. Urug`pallasi qat-qat bo`lgan o`simlik qaysi o`simlik urug`i qobig`i ostida oq va yupqa po`st bo`ladi? -- 
g`o`za. 
57. Xorazmdan Amerikaga ketib qolgan urug`? -- yantoq. 
58. Yantoq urug`ining o`sish xususiyati qancha vaqtgacha saqlanadi? -- 100 yilgacha