Burchoqdoshlar (Dukkakdoshlar) oilasi
Gul formulasi
Gk
(5)
Gt
1 + 2 , (2)
Ch
( 9 )
+ 1
U
1
Yer yuzida
tarqalishi va tur
soni
Yer sharining deyarli barcha qit`alarida.
12000 tur
Hayotiy shakllari
Bir yillik, ikki yillik, ko`p yillik qisman buta buta va daraxtlar.
Ildizi sistemasi
O`q ildiz sistemasiga ega.
Poyasi tuzilishi
Tik o`suvchi, ilashuvchi, o`raluvchi yoki yotib o`suvchi
Bargi tuzilishi
Barglari ko`pincha murakkab ba`zan oddiy, hamisha yonbargchali , ,ketma-ket
o`rnashgan.
Gul va to`pgullar
Gullari qiyshiq, ikki jinsli, shingil, kallakcha xilidagi to`pgulga joylashgan.
Gulkosachasi yarmigacha qo`shilgan 5 ta gulkosachabargdan tashkil topgan. Gultoji
kapalak shaklida bo`lib, 5 ta gultojibargdan hosil bo`lgan. Ulardan ustidagi yirikrog`i
«yelkan» yoki «bayroqcha» deb ataladi; ikki yoniga joylashgani «qanotcha» yoki
«eshkak» deyiladi. Bir-biri bilan qo`shilgan bir juft ostki gultojbarg esa «qayiqcha»
deyiladi. Changchilari 10 ta, ulardan 9 tasining iplari bir-biri bilan qo`shilib ketgan,
o`ninchisi esa erkin, urug`chisi 1 ta.
Mevasi turi
Dukkak.
Vakillari nomi
(22)
o`tloq sebargasi, yantoq, isirg`ao`t, quyonsuyak, shirinmiya, oqquray, zirako`t,
qashqarbeda, afsonak, astragal, boqila, burchoq, beda, mosh, soya, loviya,
yasmiq, yeryong`oq tuxumak (yapon saforasi), tikan daraxt (gledichiya), oq
akatsiya astragal, oksitrops, tangao`t.
Oila uchun
berilgan o`simlik
xaqida ma`lumot
O`tloq sebargasi - bo`yi 25-50 sm keladigan ko`p yillik o`t.Tog` etaklarida ,
daryolar va ariq bo`ylarida qisman begona o`t sifatida sig`oriladigan ekinlarda
orasida uchraydi. Barglari uzun bandli , uch yaproqchali. Gullari mayda, 2-3,5 sm
keladigan boshcha to`pgulda o`rnashgan. Dukkagi bir urug`li, tuxumsimon,
uzunligi 1,5-2 mm O`zbekistonda 7 ta turi o`sadi, hammasi oziqabop guli
asalshiraga boy.
Yantoq - tog`etaklaridagi tekisliklarda , qir va cho`llarda o`sadi, O`zb-da 4 ta turi
bor Uning guli asal-shiraga boy. Yozning issiq kunlarida yantoqdan shakar
ajraladi.
Yeryong`oq -vatani Braziliya. U bir yillik o`t. Barglari juft patsimon murakkab.
Guli to`q sariq dukkagi cho`ziq. Gullari changlanib va urug`lanib bo`lgach guli
novdalari qayrilib tuproq ichiga kiradi va meva hosil qiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |