Ma’ruza – 3 Mavzu: Mexanikada saqlanish qonunlari

2. – расм.
A  _ F dS cos (13)
S₁
Bu integralni echish uchun grafik usulidan foydalanamiz. Abssissa o‘qi bo‘ylab S ning qiymatlarini, ordinata o‘qi

bo‘ylab F_s
ning qiymatlarini joylashtiramiz va
F_s = f(S) funksiya grafigini chizamiz

(3-rasm). Jismning dS elementar ko‘chish uchun bajargan elementar ishning miqdori
dA  F_s dS  F dS cos
rasmdagi ikki marta shtrixlangan yuzachaning qiymatiga teng. Jismni S₁ va S₂ nuqtalar orasida ko‘chirishda bajarilgan ish esa rasmda S₁S₂ bilan chegaralangan va chap tomondan qiyalatib shtrixlangan yuzaga teng.
Bajarilgan ishning bajarilish tezligini xarakterlash uchun quvvat tushunchasi kiritiladi. Demak, vaqt birligida bajarilgan ish bilan o‘lchanadigan kattalik quvvat deb ataladi, ya’ni

_{N } dA
dt
(14) ga dA ning (13) formuladagi qiymatini qo‘ysak
N  F ^dS cos
dt
(14)

yoki _{ }

ni hosil qilamiz.

N  F  cos  F 

(15)

3 – расм.
Demak, quvvat ta’sir etuvchi F
kuch vektorining shu kuch

ta’si-rida jism olgan  tezlik vektoriga skolyar ko‘paytmasiga teng ekan.
SI da quvat birligi sifatida Vatt (Vt) qabul qilingan: 1 Vatt- 1 sekund davomida 1 Joul ish bajaradigan mashinaning quvvatidir.

1 Vt = 1J/1 s.