Маъруза №1 Кириш. Илмий тадқиқоднинг моҳияти ва асосий тушунчалари

Натижаларни муҳокамаси. Натижаларни муҳокамаси алоҳида бўлимга чикарилиши мумкин, аммо "Натижалар" бўлимига киритилиши мумкин эмас. Муҳими, бундай мунозаранинг бўлишидир. Ушбу бўлимнинг мақсади тушунтиришдир. Мунозара тақдим этилган натижаларнинг нима учун айнан қандай эканлиги ва мақоланинг асосий ғояси билан қандай боғлиқлигини кўрсатиши керак. "Муҳокама"да иш натижаларининг характерли хусусиятларини кўрсатиш, ишнинг чегараларини, яъни иш натижаларидан хулосалар уринли бўлган рамкаани баҳолаш керак.
Мақолада келтирилган натижаларни ушбу соҳадаги аввалги ишлар билан таққослаш зарур. Бундай таққослаш, фактлар билан тасдиқланмаган оғзаки далилларга қараганда, ишнинг янгилигини яхшироқ очиб беради.
Хулоса ёки натижа. Ушбу бўлимда олинган натижаларни ишнинг дастлабки мақсади билан таққослаш керак.
Улар қанчага мос келади! Ушбу мақола нимага ёрдам беради? олинган натижалар фанни қандай бойитди?
Ушбу бўлимда мақола натижаларининг кейинги тадқиқотлар учун аҳамиятини аниқлаш муҳим аҳамиятга эга.Саволга жавоб беринг, келгусида ишлаш йўналишлари олинган натижаларни таклиф қиладими? Эҳтимол, натижалар нопокликни очиб берган бўлиши мумкин "ва ишни давом эттириш маъносиздир. Салбий натижа энг қадрли - билимнинг ўзи умидсиз! ва кейинги тадқиқотлар барча тадқиқотчилар учун вақтни (ва тана гўштини) тежайди.
Фойдаланилган манбалар рўйхати. Яна бир жуда муҳим элемент. Аксарият журналлар, агар адабиётлар рўйхати қоидаларга мувофиқ тузилмаган бўлса, Сизни маколангизни қабул қилмайди, Бунинг сабаби аниқ: агар муаллиф ҳатто манбалар рўйхати билан етарлича ишламаган бўлса, мақоланинг ўзи ҳақида нима дейиш керак.
Якуний текшириш. Мақолани якуний текширишда қуйидаги саволларга жавоб бериш керак.
1. Мақоланинг мақсади етарлича аниқ шаклланганми, бу иш умуман нимага қилинган?
2. Олинган натижалар ҳамкасблар томонидан мустақил равишда текширилиши учун тадқиқот тамойиллари ва усуллари етарлича батафсил баен килинганми?
3. Хакикий маълумотлар маълумотларни узига ва кейинга хулосаларга нисбатан етарлича тулик такдим этилган ва тавсифланганми
4. Тақдим этилган маълумотлардан келиб чиқадиган, хохлаган ёки муҳокама қилиниши керак бўлган уша маъноли аспектларни аниқ муҳокама қилдинганми?
5. Қўлёзма таҳририят талабларига мувофиқ тузилганми?
Мақолалар ҳажми, мазмуни, рубрикацияси ва расмийлаштирилишига қўйиладиган талаблар турли журналларда турлича. Шу сабабли, мақолани техник кўриб чиқиш ва расмийлаштиришни "Муаллифлар қоидалари" га мувофиқ амалга оширилиши керак. Бу қоидалар журналлар томонидан мунтазам равишда нашр этилади ва қоида тариқасида электрон шаклда мавжуд.