Maʻruza №3 Mavzu: Elektr yuritmani xarakatlanishi. Elektr yuritmaning turg‘un xarakati

 
Reaktiv statik moment (M
sr
, yoki reaktiv yuklama) faqat harakat tufayli paydo bo‘lib, doimo unga qarshi 
yo‘nalgandir, yaoni bu moment xar qachon to‘xtatuvchi bo‘ladi. Yuritma harakat yo‘nalishi o‘zgarishi bilan reaktiv 
momentning tao-sir yo‘nalishi xam teskarisiga o‘zgaradi. Bu moment qirqish, qisish, ishqalanish va shu kabi 
jarayonlarida xosil bo‘ladi. 
Dvigatel yoki ishchi organining mexanik quvvatlari aylanma va ilgarilama harakatlar uchun quyidagi ifodalardan 
aniqlanadi 
P
m
 = M 

, 
yoki P
m
 = F 

, 
  
bu yerda M-moment, Nm; 

 - burchak tezligi, rad/s; F-kuch,N; 

 - chiziqli tezlik, m/s.
Burchak tezligini 

 (rad/s) maplum aylanish chastotasi n (ayl/min) orqali aniqlash uchun, quyidagi 
bolanishdan foydalaniladi 
 

 =(2

 / 60) n = (

 / 30) n 

 0, 1 n,  

---

shuningdek maplum 

orqali n ni aniqlash uchun - bolanish 
n = (60 / 2

) 

 

 9, 95 

 
Dinamik moment mexanizmning harakatdagi massalari tufayli yiilgan kinetik energiyani aniqlaydi. 
Aylanayotgan massalarning, elektr yuritmani tezlanishi natijasida olayotgan yoki uning to‘xtatilishi natijasida 
berayotgan quvvati 
P
din 
= dA/dt = J

 (d

/dt) 
Ifodani 

bo‘lish orqali, dinamik moment uchun ifoda olinadi 
M
din 
= P
din
/

 = J(d

/dt)
 
 
 
 
Dinamik moment, elektr yuritma harakatini tezlashishi yoki sekinlashishi natijasida xosil bo‘ladi va taosir 
qiladi. Burchak tezligining o‘zgarishi xam shu moment xisobiga amalga oshiriladi.