Mа’ruzа №3. O’zgаrmаs tоk gеnеrаtоri to’g’risidа umumiy tushunchаlаr. O’zgаrmаs tоk gеnеrаtоrlаrini qo’zg’аtish usullаri vа uning аsоsiy хаrаktеristikаlаri. Reja

Salt ishlash xarakteristikasi. Bunday generatorning SIX, mustaqil qo‘zg‘atishli O‘T generatorinikiga o‘xshagan bo‘lib, yuklama toki I_a=0 va yakorning aylanish chastotasi n_N=const bo‘lganda, U₀=f(I_qo¢z) bog‘liqlikni ifodalaydi. Parallel qo‘zg‘atishli generatorning, salt ishlashida I_a= I_qo¢z bo‘ladi (mustaqil qo‘zg‘atishlida esa yakor toki I_a= 0).
Qo‘zg‘atish toki I_qo¢z , odatda, yakor zanjiri nominal toki I_aN ning (2¸4) foizini tashkil qilgani uchun, O‘T generatori kuchlanishi muvozanat tenglamasi (5.36)da kuchlanish pasayishlari (I_aR_a va DU_ch) kichikligidan ularni e’tiborga olmasdan, U₀» E₀ deb hisoblasa bo‘ladi.
Parallel qo‘zg‘atishli generatorning SIX ni tajriba yo‘li bilan, kuchlanish U₀ va qo‘zg‘atish toki Iqo¢z larning faqat musbat qiymatlari uchun aniqlab olish mumkin, chunki qo‘zg‘atish tokining ishorasini o‘zgartirganda, generatorning kuchlanishi U₀ o‘zining 0 qiymati orqali o‘tadi va, buning natijasida, mashina magnit zanjirining po‘lat qismlaridagi qoldiq magnit oqimi yo‘qoladi va mashina o‘z-o‘zini qayta qo‘zg‘atish imkoniyatidan mahrum bo‘ladi.
Yuklanish xarakteristikasi. Uning tajribada olinishi va o‘zgarish xarakteri, xuddi mustaqil qo‘zg‘atishli generatorlarniki kabi bo‘ladi (5,1-rasmga qarang). Rostlash xarakteristikasi. Parallel qo‘zg‘atishli O‘T generatorining rostlash xarakteristikasi, xuddi mustaqil qo‘zg‘atishli generatorniki kabi (5.,b-rasmga qarang), U_a= U_N= const va n= n_N= const bo‘lganda, I_qo¢z = f (I_a) bog‘liqlikdir. Bu xarakteristika, yuklama tokining har xil qiymatlarida yakor zanjirining kuchlanishini U_a=U_N= const qilib saqlab turish uchun qo‘zg‘atish toki I_qo¢z ning o‘zgarishi qanday tarzda bo‘lishini ko‘rsatadi. Agar yakor toki I_a va yuklama toki I_yu larning ozgina farqini e’tiborga olmasak, parallel qo‘zg‘atishli generatorning rostlash xarakteristikasi mustaqil qo‘zg‘atishli generatornikidan farq qilmaydi (6,b-rasm).