Ma’ruza №7 qattiq jismlarning deformatsiyalanishi


Download 1.22 Mb.
Pdf ko'rish
bet10/55
Sana05.01.2022
Hajmi1.22 Mb.
#208807
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   55
Bog'liq
Fizika I Sem. 6-12

Arhimed qonuni. 

Arximed qonuni bajarilishi uchun jism suyuqlikda muvozanat holatida turishi zarur. 

Arximed qonuni quyidagicha: Agar suyuqlikka botirilgan jism muvozanat holatida bo’lsa, unda jismga 

atrofidagi  suyuqlikning  gidrostatik  bosimidan  hosil 

bo’ladigan  qisib  chiqaruvchi  kuch  ta’sir  qilib,  bu 

kuchning  kattaligi  jism  tomonidan  qisib  chiqarilgan 

suyuqlikning og’irligiga teng. Ushbu qisib chiqaruvchi 

kuch  yuqoriga  yo’nalgan  va  jism  tomonidan  qisib 

chiqarilgan suyuqlikning massa markazi orqali o’tadi.  

To’g’ri parallelepiped shakliga ega 

  jism suyuqlikka 

botirilsin. Uning asosining maydonini 

 , balandligini   

va  tepadagi  asosidan  suyuqlik  sathigacha  bo’lgan 

masofani 

   orqali  belgilaylik.  suyuqlik  bosimining 

teng  ta’sir  qiluvchi  kuchi  parallelepipedning  yon 

tomonlariga  va  asosiga  ta’sir  qiladigan  bosim 

kuchlaridan  iborat.  Yon  tomonlariga  ta’sir  qiladigan 

kuchlar bir biriga teng va qarama qarshi yo’nalgan. Tepadagi asosiga 

   , pastki asosiga           

larga teng bosimlar ta’sir qiladi. Demak pastki va tepadagi asoslariga ta’sir qiladigan bosim kuchlari 

quyidagicha 

 

 



    

 

     



 

         

 

      


 


 

 

  kuchi  pastga,   



 

  kuchi  tepaga  qarab  yo’nalgan.  Demek  parallelepipedning  barcha 

asoslariga ta’sir qilayotgan bosim kuchlarining teng ta’sir qiluvchisi 

 

 



 va 

 

 



 kuchlarining ayirmasiga 

teng 


 

     


 

   


 

                                                                         

 

va tepaga qarab yo’nalgan. 



Bazan  Arximedning  ta’rifi  quyidagicha:  suyuqlikka  botirilgan  jism,  ushbu  jismning  qisib  chiqargan 

suyuqlik og’irligiga teng miqdorda og’irlik yo’qotadi. 

 


Download 1.22 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   55




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling