Ma’ruza kirish. Fanning maqsadi va vazifalari

I₀ – berilayotgan yorug’lik oqimining intensivligi;
I_t –eritmadan o’tgan yorug’lik oqimining intensivligi;
C- eritmaning konsentratsiyasi;
H- eritma qatlamining qalinligi;
ε- moddaning nur yutish konstantasi;


Nefelometriya.
Modda miqdorini uning loyqalik darajasiga qarab aniqlash usuli nefelometriya deyiladi. Eritmaning loyqaligini unda erimagan muallaq birikmalar bildiradi. Nefelometriya eritmadagi zarrachalar tasiridagi kelayotgan yorug’likni tarqalishiga asoslangan.
Nur tarqalishi kattaligi I qator faktorlarga bog’liq va quyidagi formula bilan aniqlanadi.


I=

Bu erda:
n- zarra soni;

A-tushayotgan nur amplitudasi
V- zarralar xajmi
λ- yorug’lik nurlarini to’lqin uzunligi
x- yorug’lik manbai og’irligi
n₁ – erituvchi moddaning og’irligi
n₀ – muallaq zarralarning sindirish kuchi


Polyarimetriya.
Bu tahlil usuli polyarizatsiya yorug’lik tekisligini o’zgartirish xossasiga ega. Bunga optik xarakat barqaror moddalar konsentratsiyasi aniqlash uchun qo’llaniladi. Polyarimetr asosiy qisimlaridan: polyarizator, polyarimetrlangan nur manbai va analizator usulini tekshirish asbobidan iborat. Polyarizator va analizator sifatida turli mikronlardan tayorlangan maxsus prizmalar qo’llaniladi. Tahlil vaqtida tekshirilayotgan eritma polyarimetrning polyarizator va analizator oralig’iga joylashgan silindrik oprava shisha trubkaga qo’yiladi. Polyarimetrik tahlil usuli qandli eritmalarni tahlil qilish uchun keng qo’llaniladi.


Xromotografiya.
Murrakab tarki’li moddalarni tahlil qilish va ularni bir-biridan ajratish uchun bur qancha fizik-kimyoviy usullarni o’zida biriktiradi. Xromotografiya usuli molekulyar adsorbsiya ion almashish va fazalar orasida taqsimlanishga asoslangan.