Materialshunoslik indd


-rasm. a–metall quvurga tashqi qo‘llangan plastik, b– metall


Download 6.82 Mb.
Pdf ko'rish
bet157/171
Sana31.10.2023
Hajmi6.82 Mb.
#1736043
1   ...   153   154   155   156   157   158   159   160   ...   171
Bog'liq
Materialshunoslik

12.8-rasm. a–metall quvurga tashqi qo‘llangan plastik, b– metall 
quvurga ichki qo‘llangan plastik: 1–metall quvur, 2–plastik 
qo‘llanma.
Shuningdek metallplastiklarning ishlatish sohasiga qarab metall 
listlarning tashqi, ichki va metallarning orasiga ham plastiklar qo‘llab 


249
ishlab chiqariladi. Bunday materiallardan kemasozlik, avtomobilsoz-
lik, samolyotsozlik va boshqa ko‘plab mashinasozlik, sanoat va uy­
joy qurilishi tarmoqlarida ishlatiladi. 
a)
b)
d)
12.9-rasm. a–metall listga tashqi qo‘llangan plastik, b–metall 
listga ichki qo‘llangan plastik, d–metall list orasiga qo‘llangan 
plastik: 1–metall list, 2–plastik qo‘llanma.
Polimerlardan buyumlar ishlash usullari. Polimer materiallar-
dan istalgan shakldagi xilma­xil buyumlar, shuningdek, ip, plyonka, 
list, quvur va boshqalar tayyorlanadi.
Polimerlarning o‘ziga xos fizik va texnologik xossalari ularni 
buyumlarga va yarim tayyor mahsulotlarga aylantirishda maxsus usul-
lardan foydalanish talab etiladi. Polimerlarni buyumlarga aylantirish-
ning asosiy usullariga ekstruziyalash, odatdagi usulda quyish, bosim 
ostida quyish, odatdagicha presslash, quyma presslash, ko‘pirtirish, 
payvandlash, qizdirib purkash, randalash, shuningdek, dastgohlarda 
qirindi yo‘nib olish yo‘li bilan ishlash usullari kiradi.
Sinov savollari:
1. Kompozitsion materiallarni asosiy uch tipini ayting va asosiy 
ko‘rsatgichlarini nomlang.
2. Matritsani mayda zarrachalar bilan kompozitni armaturalash 
(armirovat) qilganda to‘ldirgichni yirik zarralarini qo‘llab kuchayti-
rish mexanizmlaridagi farqni ko‘rsating.
3. Tolalarni uzunligi va ularni orientatsiyasidan chiqqan holda, 
tolalar bilan armirovat qilingan uch tipdagi kompozitlarni farqini 
ko‘rsating. Har bir tipdagi kompozitning mexanik xossalarini farqini 
izohlang.


250
4. Mahsulotda bo‘ylama joylashgan uzluksiz tolalar bilan ar-
maturalash qilingan materiallarni mustahkamligi va bo‘ylama elas-
tiklik modulini hisoblang. 
5. Mahsulotda bo‘ylama joylashgan kalta tolalar bilan armatu-
ralash qilingan materiallarni bo‘ylama mustahkamligini hisoblang.
6. Plastmassalarni kuchaytirish uchun qo‘llaniladigan uchta 
asosiy tipdagi armaturali tolalarni nomlab bering; har birini afzallik 
va kamchiliklarini ko‘rsating.
7. Metall matritsali kompozitlarda qanday xossalarni olish 
maqsadga muvofiq?
8. Keramik matritsali kompozitlar olishning asosiy sababini 
ko‘rsating.


251

Download 6.82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   153   154   155   156   157   158   159   160   ...   171




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling